download de pdf - Holland Historisch Tijdschrift

'Geluckigh die op den VAL-LET'
is het duidelijk dat Vallet deze muziek verzorgde. 26
Hij en zijn 'compagnie' zullen de vrien­
den met hun muziek vermaken, volgens het boekje, en in het bijzonder diegenen die een
prijs zullen winnen. De winnaars moesten dus voor de muzikale kosten opdraaien. Het aar­
dige is dat die verdiensten door de musici al bij voorbaat in loten werden omgezet. Bij een
andere rijfelarij 27
wordt niet van muziek melding gemaakt, maar behoort Vallet wel tot de
intekenaren. De prijzen, meestal schilderijen of andere luxe-artikelen, bevatten enkele za­
ken die ongetwijfeld door Vallet zijn ingebracht: een tienkorige luit, een luitboek met psal­
men van Vallet (hetzij de 21 psalmen Davids, hetzij de Regia pietas) en een viool, te zamen
ter waarde van acht pond vlaams. Interessant is dat de volgende prijs ook door een deelne­
mer zal zijn ingebracht: een elfkorige luit, goed van resonantie en zeven pond vlaams waard,
van de hand van Abraham van Offenbeke, die zelf ook bij de intekenaren voorkomt. 28
Bij
hen treft men verder Simon Rutten aan, de notaris door wie Vallet het contract met Grelle
liet opstellen, alsmede Philips Serwouters, die mogelijk de titelplaat van de Regia pietas heeft
gegraveerd. Het tweede boekje bevat ook namen van intekenaren die met Vallet een relatie
onderhielden: notaris W. Cluijt die tenminste vier akten voor Vallet opstelde, en Ritsert
Swift, een van de muzikanten die in Vallets ensemble werkte. Bij deze rijfelarij werd naast
vier schilderijen als extra hoofdprijs een kostbare ivoren tienkorige luit ingezet. De motivatie
die hierbij wordt gegeven is interessant: de rijfelende vrienden worden geacht te bestaan uit
liefhebbers van muziek zowel als schilderkunst. De notarissen Cluijt en Ruttens speelden
mee in de rijfelarij van het derde boekje. Het vierde boekje, gezien het geringe aantal deelne­
mers wellicht behorende bij een rijfelarij die nooit doorgang heeft gevonden, maakt melding
van 'een muziekje erbij'. Een van de vier intekenaars is de genoemde kunstenaar en kunst­
handelaar Michel le Blon.
De rijfelarijen laten ons Vallet zien tijdens sociale activiteiten, waarbij hij het financiële
aspect niet geheel uit het oog verloor. Onder zijn medespelers bevinden zich zakelijke con­
tacten - graveurs, musici, een luitbouwer, notarissen. Opvallend is dat Vallet behoort tot
degenen die het hoogst inzetten.
De boedel van Nicolaes Vallet
Zonder een direct verband met Vallets goklust te willen suggereren stellen we vast dat de
musicus in 1633 fors in de schulden zat. De inventaris van zijn inboedel die dan wordt
opgesteld 29
, dient om een onderpand te kunnen vaststellen voor zijn huurschuld. Schuld­
eiser is Gerrit Wiggersz. Duijsentdaalders, die optreedt voor zijn vrouw, de bierbeschooister
Grietgen Henrix, blijkbaar de eigenares van het huis. Vallet mag zijn spullen nog wel blijven
gebruiken, maar ze zijn elk moment opvorderbaar.
De boedel geeft de indruk dat Vallet een vrij grote staat voerde, althans van kostbare zaken
hield. Zo bezit hij een kom en kopjes van porselein, in die tijd een zeer duur materiaal, dat
weinig in boedels wordt aangetroffen. 30
Opvallend is het grote aantal schilderijen: in de be-
26 Document XII-3.
27 Document XII-1.
28 Geboren in Antwerpen ca 1580, overleden in Amsterdam tussen 1628 en 1637 (Giskes, 'Cornelis Kleynman').
29 Document XIII.
30 Zie bijvoorbeeld H. van Koolbergen, 'De materiële cultuur van Weesp en Weesperkarspel in de zeventiende
en achttiende eeuw', Volkskundig bulletin 9 (1983) 3-52, i.h.b. 24.
277