Top50 machtigste commissarissen m/v - Management Scope

Survivalgids voor
vernieuwers in de polder!
€17, 95
■ Het Innovatieplatform
Innoveren in het
centrum van de macht
Frans Nauta
Stel je wordt gebeld door de minister-president en hij vraagt je secretaris te worden
van het Innovatieplatform, waarvan hijzelf voorzitter is.
Frans Nauta, toenmalig voorzitter van de stichting Nederland Kennisland, kreeg in
augustus 2003 zo’n telefoontje van JP en zei: ‘Ja natuurlijk, wil ik dat doen’. De start
van een tumultueuze periode.
In Het Innovatieplatform doet Nauta open verslag van zijn belevenissen en refl ecteert
hij op wat hij heeft geleerd als vernieuwer in de polder. Het resultaat is een
spannend en bij wijlen verbijsterend boek over gesmoord enthousiasme, gemiste
kansen, poldercultuur en innoveren in het centrum van de macht.
Download nu gratis hoofdstuk 1 t/m 5 op www.academicservice.nl/ebooks
Academic Service is een imprint van Sdu Uitgevers
Swaab: “Zeer informatief is ook om een of twee keer per jaar een vergadering
van de ondernemingsraad bij te wonen.”
Tiemstra: “Toch is en blijft het lastig om goed geïnformeerd te zijn.
Een voorbeeld. Ik maak op dit moment deel uit van een auditcommissie.
Tijdens een van deze vergaderingen kwamen bepaalde risico’s aan
het licht die ik later in een RVC-vergadering te berde heb kunnen brengen.
Maar ik had de vragen en opmerkingen hierover nooit kunnen
stellen als ik niet ook deel had uitgemaakt van die auditcommissie. Dat
is nu precies het gevaarlijke van subcommissies. Een bestuurder heeft
lang niet altijd zicht op dat wat daar gebeurt. Je vraagt je dan automatisch
af wat je allemaal nog meer ‘over het hoofd ziet’.”
Ik kom bestuurders tegen die zeggen: ‘Ik kan mijn raad van commissarissen
van alles wijsmaken.’ Dat lijkt me een oncomfortabel
gevoel.
Swaab: “Als dat echt zo is dan zegt dat alles over die raad van commissarissen.”
Maas: “We moeten nuchter zijn. Dit gebeurt. Er zijn altijd bestuurders
die de raad van commissarissen als een laatste horde zien die ze ook
nog moeten nemen.”
“ Een bestuurder heeft niet altijd zicht
op wat er in een subcommissie gebeurt”
Margriet Tiemstra
Boumeester: “Sommige bestuurders gedragen zich inderdaad zo. Ze
controleren dan vooral of dat wat de raad van commissarissen heeft
gezegd, procedureel klopt. Maar zulke bestuurders willen we niet.”
Vindt u dat een toezichthouder vandaag de dag nog kan zeggen
‘ik wist het niet’?
Boumeester: “Het kan altijd gebeuren dat een toezichthouder iets
over het hoofd ziet, maar je komt er niet makkelijk mee weg. En
terecht. Want waarom wist je het niet? Heb je niet goed tussen de
regels door gelezen, niet de juiste vragen gesteld? Enzovoorts. Dat
moet een toezichthouder voor zichzelf goed onderzoeken.”
Maas: “Ik lees nu steeds dat zowel bestuurders als toezichthouders in
de financiële sector zeggen: ‘We hebben de complexiteit van de pro-
ducten niet gezien en begrepen.’ Dan denk ik: ‘Oeps!’ Er is dan echt
wel iets gaande. Als wij met elkaar genoegen nemen met het creëren
van een complexiteit die niemand meer overziet, dan hebben we echt
wel een probleem. Een toezichthouder zou dan ook veel meer dan nu
gebeurt, ‘domme’ vragen moeten stellen. Laat het bestuur datgene wat
je niet begrijpt maar eens goed uitleggen. Want als het voor banken
onderling al niet eens duidelijk is hoe het zit met die producten, leggen
ze dit ook echt niet voor aan de toezichthouders. Daar moeten wij dan
‘heel dom’ naar vragen. Dat hebben we nu wel geleerd.”
“ Wanneer toezicht gaat lijken op dat van
de accountant of adviseur, gaat het fout”
Trude Maas
Tiemstra: “Als ik de film terugdraai moet ik inderdaad constateren
dat het onderwerp risicoanalyse weliswaar op de agenda stond bij
een van mijn commissariaten in de financiële sector, maar er is destijds
geen enkele vraag gesteld over de risico’s van producten. We leren hier
kortom veel van. De volgende keer doen we dat anders.”
U bent alle vier als commissaris betrokken bij financiële instellingen.
Wat doet zo’n kredietcrisis en de fouten die er zijn gemaakt
met u persoonlijk? Kijkt u nog eens extra goed in de spiegel?
Tiemstra: “Er wordt binnen het gremium wel degelijk veel over gesproken.
natuurlijk denk ik geregeld: ‘had ik het anders moeten en kunnen
doen?’”
Boumeester: “Je reflecteert wel degelijk. Dat is een logische reflex.
‘Waar heb ik een steek laten vallen?’”
Swaab: “Ik realiseer me dat we als toezichthouders wellicht te gemakkelijk
zijn geweest. Dat moeten we onszelf dan aanrekenen.”
Maas: “Je realiseert je ineens dat je onderdeel van de lemmingen bent
geweest. Zonder dat je dat doorhad.”
Bent u van plan om bij elkaar te komen en de crisis te evalueren?
Swaab: “Vanzelfsprekend.”
Tiemstra: “Dat moet per definitie gebeuren. niet alleen nu,