Top50 machtigste commissarissen m/v - Management Scope

InTerVIeW
Kopiëren in crisistijd
De gevolgen van de kredietcrisis zijn ook voelbaar voor
printerbedrijf Océ. Forse besparingen zijn onvermijdelijk.
Maar er moet óók blijvend geïnnoveerd worden.
interviewer Tjero R. Zomer | Tekst Leo Klaver | Fotografie Erik van de Burgt
”We merken het behoorlijk”, zegt Rokus van Iperen, voorzitter raad
van bestuur van Océ nV. De voorzitter heeft het dan uiteraard over
de wereldwijde kredietcrisis die ten tijde van het interview in medio
oktober ook in Venlo is neergestreken. ”We verkopen minder printers
bij banken. En dat is niet goed voor een bedrijf als de onze, dat 80 procent
van alle grote banken in Europa en Amerika tot klant mag rekenen.
Maar we merken het in Amerika ook bij direct mail bedrijven die
heel veel financial services klanten hebben en we merken het bij bouwbedrijven
die minder opdrachten hebben, daardoor ook minder printen
en daardoor minder investeren in printers. We beginnen bovendien vertraging
te zien in de automotive branche. Deze situatie is in de VS en in
Europa eigenlijk al vanaf het begin van dit jaar aan de gang.”
44 MAnAGEMEnT SCOPE
Een lastige situatie voor het printerbedrijf dat er naar streeft een return
on capital employed (RoCE; winst op het geïnvesteerde kapitaal) van
13 procent te behalen in 2010. Vorig jaar behaalde Océ een nettowinst
van ruim 78 miljoen euro bij een omzet van 3,1 miljard euro. Over het
derde kwartaal van 2008 kwam de RoCE uit op 6,6 procent. Of het
genoemde percentage van 13 procent in 2010 wordt gehaald? Als
gevolg van een eenmalig boekverlies en herstructureringskosten dook
Océ in het derde kwartaal van dit jaar in het rood; de omzet daalde
autonoom met 1,5 procent en het bedrijfsresultaat, inclusief eenmalige
posten, kwam uit op 11,2 miljoen euro in de min. Het bedrijf geeft
geen voorspellingen over geheel 2008, maar verwacht wel dit jaar af te
kunnen sluiten met een positieve vrije kasstroom. ”Het goede nieuws
is dat aan de kant van de corporate business de zaken relatief gewoon
doorlopen. Want ook in slechte tijden blijven grote bedrijven documenten
maken en kopiëren, maar al met al verwachten we dat ook 2009
een taai jaar zal zijn.”
Er wordt door de digitalisering van onze maatschappij inderdaad
steeds meer geprint. Je zou verwachten dat bedrijven daardoor
ook steeds meer printers afnemen?
”Onze printers zijn zo robuust, die gaan niet kapot, die gaan veel
langer mee dan de all-in contracten van vijf jaar die we met bedrijven
afsluiten. De bedrijven laten nu als de contracten aflopen, de machines
gewoon staan en draaien en sluiten met ons een nieuw onderhoudscontract
voor de bestaande machine. We proberen natuurlijk potentiële
kopers toch over de streep te trekken voor een nieuwe machine door
hen te wijzen op de nieuwe functies aanwezig in de nieuwe generatie
machines en de verhoogde productiviteit van deze machines.”
Vandaar ook dat je het nodige doet en ook moet doen aan het
besparen van kosten en het efficiënter maken van het bedrijf.
Het behalen van genoemde RoCE van 13 procent in 2010, dat
kun je natuurlijk wel schudden?
”We zullen daar in januari aanstaande bij de publicatie van de jaarresultaten
over 2008 op terugkomen. We wilden een RoCE van 13 procent
realiseren door gemiddeld 5 procent per jaar te groeien in omzet en
door marges in stand te houden. Vorig jaar hebben we ruim 4 procent
omzetgroei gerealiseerd en is de RoCE verbeterd met 20 procent naar
7,6 procent. Door de huidige omstandigheden is in 2008 een organische
omzetgroei van 5 procent niet haalbaar en moeten we andere
maatregelen nemen om ons rendement te verbeteren. Daarom hebben
we dit jaar 80 miljoen euro bespaard. In 2009 komt daar nog eens 50
miljoen euro bij. Al eerder hebben we besparingen gerealiseerd door
onder meer het grootste deel van de productiewaarde uit Venlo te verplaatsen
naar landen met concurrerende loonkosten in Centraal-Europa
en Azië. Dat heeft een besparing op de productkosten van 30 procent
opgeleverd.”
Denk je erover om ook medewerkers af te laten vloeien?
”We hebben besloten het aantal arbeidsplaatsen wereldwijd met
950 te verminderen, waaronder 100 bij de R&D-afdeling in Venlo.
Daarna werken overigens nog steeds wereldwijd bij ons bedrijf circa
23.000 mensen. Het verminderen van het aantal medewerkers op de
R&D-afdeling betekent overigens niet dat we minder aan innovatie
gaan doen. We hebben een strategische alliantie gesloten met Konica
Minolta waardoor we onze researchinspanningen beter kunnen richten.
We kunnen samenwerken in de research omdat onder meer onze producten
complementair zijn. Wij zijn gespecialiseerd in breed formaat en
hoge volume printing en zij zijn goed in office printen en kleurprinten.
We hebben afspraken gemaakt over wie de komende vijf jaar wat
JAnuARI 2009 45