BUNDELING: EEN GOUDEN GREEP? - KpVV

zelfsprekend. De een waardeert de nieuwe postmoderne infrastructuurlandschappen die zo ontstaan.
De ander maakt zich oprecht zorgen over het extreme ruimtegebruik door de nieuwe verbindingen.
De inzet van tunnels, stadsducten, overkluizingen of aparte tracés proberen op strategische
plekken ruimte en infrastructuur met elkaar in balans te brengen.
Dat bundeling van (hoofd)infrastructuur in het huidige ruimtelijk beleid in één adem genoemd wordt
met de ruimtelijke inpassing van diezelfde (hoofd)infrastructuur mag weinig verbazen. De schaal en
de complexiteit van de infrastructuuropgave maken dat beide opgaven met elkaar vergroeid zijn.
NVVP / Vijfde nota
92
B U N D E L I N G : E E N G O U D E N G R E E P ?
BENUTTEN, BEPRIJZEN EN BOUWEN
In 1999 ontstaan voor de eerste scheuren in het Paarse bouwwerk. In het Meerjarenplan Infrastructuur
en Transport (MIT) van datzelfde jaar wordt een groot aantal lopende verkenningen en projecten
in de wacht gezet of zelfs geheel geschrapt. Het is niet langer mogelijk om de wensen en verlangens
van alle ministeries, provincies, gemeenten en burgers te honoreren. En dat is zorgelijk omdat
de mobiliteit nog altijd onverminderd toeneemt als gevolg van de hoge economische groei.
De spanning die aan het eind van de vorige eeuw ontstaat tussen de toename van (met name
auto)mobiliteit, de inbreuk op de kwaliteit van de leefomgeving en het beperkt voorhanden zijn van
financiële middelen vormt de context waarbinnen een nieuw verkeers- en vervoersbeleid geformuleerd
wordt: het Nationaal Verkeers- en Vervoersplan (NVVP). Dat NVVP moet het Tweede Structuurschema
Verkeer en Vervoer (SVV II) vervangen. Dat NVVP is integraler van karakter dan haar voorganger.
Waar het SVV II zich uitsluitend beperkte tot verkeer en vervoer daar verkent het NVVP de
wisselwerking tussen bereikbaarheid, veiligheid en leefbaarheid.
Bij de verbetering van infrastructuur gaat het NVVP voornamelijk uit van bestaande netwerken.
Daar waar capaciteitsbeperkingen ontstaan of ontstaan zijn, worden de problemen in principe door
benutting en/of beprijzing opgelost. Pas daarna komt de optie van bouwen in beeld. Het zijn die drie
begrippen die het NVVP kernachtig samenvatten: benutten, beprijzen en bouwen.
• Benutten
Het NVVP zet in op het optimaal benutten van de infrastructuur die reeds voor handen is.
• Beprijzen
Het NVVP stelt voor om de markt, sterker dan voorheen, zijn werk te laten doen. Het stelt voor
om vervoersstromen te sturen aan de hand van prijsmechanismen.
• Bouwen
Wanneer beprijzen en benutten geen uitkomst bieden, dan kan er bijgebouwd worden. Dit
middel wordt echter terughoudend toegepast.
Met benutten, beprijzen en bouwen beweegt het NVVP zich tussen ideologie en pragmatisme. Het
rechter deel van het politieke spectrum voelt traditioneel weinig voor maatregelen die het autoverkeer
beperkingen oplegt. Maar wanneer het NVVP geschreven wordt, zijn de mogelijkheden om
nieuwe infrastructuur te financieren beperkt. Bovendien is de maatschappelijke acceptatie van