Umcg - Wetenschapswinkel Geneeskunde en Volksgezondheid

geen spoed maar de mensen wel”, aldus een doktersassistente. “Mensen bellen om 5 over 5 met
zogenaamd spoedeisende klachten waar, zo blijkt, ze al twee weken last van hebben”.
Niet alleen de mentaliteit van de betrokken patiënten verandert, maar ook de mentaliteit
van omstanders en betrokken familieleden lijkt te veranderen. Zo bellen omstanders steeds
eerder 1-1-2 zonder dat er iets aan de hand hoeft te zijn. Deze omstanders hebben dan vaak geen
zin of tijd om goed te gaan kijken wat er precies aan de hand is. Dit gebeurt vooral bij
straatongevallen. Omstanders zien dat twee auto’s hebben gebotst of zien iemand van zijn fiets
vallen en bellen vervolgens 1-1-2 voor een ambulance zonder zelf eerst polshoogte te hebben
genomen. Wel zijn omstanders vaak reëler aan de telefoon dan de patiënt zelf. Familieleden die
1-1-2 bellen overdrijven het meest aan de telefoon, vaak nog erger dan de patiënt zelf. Deze zijn
dan vaak bang om hun dierbare te missen. Voor ouderen ligt de drempel om 1-1-2 te bellen nog
steeds hoog, ook al zijn de klachten ernstig. Wel neemt bij ouderen de eenzaamheid toe en is er
een afname van mantelzorg, daardoor is er eerder vraag naar reguliere zorg. Ouderen
veroorzaken nog wel eens een EHTP-rit doordat er niet gereageerd wordt op de alarmknop die
ze indrukken of het alarmkoord waar ze aan trekken. Wanneer ze vinden dat het te lang duurt
voordat er hulp komt bellen ze maar 1-1-2.
Triage in de spoedzorg (op de HAP en centrale meldkamer)
Het eerste dat opvalt bij de triage in de spoedzorg is dat de triageprotocollen van de
ambulancezorg en van de huisartsenpost van elkaar verschillen. Volgens een doktersassistente
zorgt dit voor verschillende behandeling van mogelijk dezelfde klachten. Daarnaast vraagt de
doktersassistente zich af of de triage op de meldkamer niet een stuk kan verbeteren. Ook een
aantal geïnterviewde ambulanceverpleegkundigen plaatst kanttekeningen bij de huidige
uitvoering van de telefonische triage op de centrale meldkamer. Binnen twee minuten moet er
door de centralist uitgevraagd worden aan de telefoon en moet er een koppeling plaatsvinden
om een ambulance te sturen. Deze twee minuten norm is nu ongeveer een jaar in werking en
zorgt ervoor dat de centralist onder tijdsdruk een beslissing moet maken. Deze twee minuten
norm maakt volgens de ambulanceverpleegkundigen dat de centralist te snel een ambulance
stuurt en zij vinden de triage van de meldkamer daarom niet altijd goed uitgevoerd. Een
mogelijke reden waardoor centralisten te snel een ambulance insturen is dat ze bang zijn voor
de gevolgen. De juridisering van de zorg maakt dat centralisten uit angst voor schadeclaims (te)
© Wetenschapswinkel Geneeskunde en Volksgezondheid UMCG, V. Verhage 2009 84