Vrij-on-zinnig

DiversenBOEKBESPREKINGDe mens voorbijVooruitgang en maakbaarheid. 1650-2050Franky Busschehoofd van dienst Studie en OnderzoekHET BOEK DE MENS VOORBIJ VAN GIE VAN DEN BERGHE IS EEN GEDREVEN ZOEKTOCHT NAARDE DENKKADERS DIE MEE AAN DE BASIS LAGEN VAN DE UITROEIING VAN MENTAAL, FYSIEK ENRACIAAL GEHANDICAPTE MENSEN IN DE EERSTE HELFT VAN DE 20 STEEEUW.Dat was volgens de auteur, anders danwe graag geloven, geen breuk in onzebeschaving maar een ontsporing. Hijnoemt het een catastrofale uitloper vande maakbaarheids- en vooruitgangsideologie,dat veelbelovende geesteskindvan de verlichting. De denkkaderszijn niet negatief op zich, maar kunnennegatief evolueren, zoals tijdens hetnaziregime. Gie van den Berghe merktop dat er een wezenlijk verschil bestaattussen breuk of ontsporing. Bij eenbreuk staat het gebeurde los van debeschaving die eraan voorafging enerop volgt. Men kan er dan weiniglering uit trekken en we mogen verderdoen zoals we bezig waren. Bij eenontsporing daarentegen moetenbepaalde aspecten van de beschavingin vraag gesteld worden.Door de verlichting werd het bovennatuurlijkeafgeschaft. De mens stond eralleen voor zonder god, schepping ofvoorzienigheid. Het was aan hem omeen betere samenleving en maatschappijte scheppen. De maakbaarheidvan de mens staat centraal. Dewereld en de mens zijn niet van bovenafvoor eens en altijd gegeven. Dewereld en de mens zijn geleidelijk ontstaan,gegroeid en geëvolueerd. Hetgesloten en statisch wereld- en mensbeeldmaakte plaats voor een open endynamische versie. We krijgen vooruitgang,een evolutie in de goede richting.We evolueren van geloof naarrede en wetenschap, van absolutismenaar democratie, van monarchie naarrepubliek, van lijfeigene tot burger, vanaap tot mens. Door de rede en dewetenschap zal de mensheid blijvenvooruitgaan. Een grenzeloos optimismekomt na eeuwenlange onderdrukkingen onvrijheid.In deel 1 worden de ideeën van de verlichtinggrondig besproken en krijgen52 JULI-AUGUSTUS 2009