Pijn bij Kwetsbare Ouderen - NVAM

terug naar de inhoudsopgaveVoor hoofdstuk 3 over diagnostiek is de richtlijn 'The assesment of pain in olderpeople' (2007) van de Britisch Pain Society and British Geriatrics Society bewerkt.De conclusies en aanbevelingen in het hoofdstuk over diagnostiek zijn nietgegradeerd. In de oorspronkelijke richtlijn 'The assesment of pain in older people'schrijven de opstellers: ‘It is important to note that this area of study does notlend itself to critical appraisal using current conventional appraisal tools e.g.SIGN and National Institute of Clinical Excellence (NICE 2005). The nature of thecondition is one where randomised controlled trials are impractical or unethical’.De werkgroep die de onderhavige richtlijn heeft opgesteld, volgt wat dit betreft deopvatting van de opstellers van de oorspronkelijke richtlijn, mede gelet op het feitdat de critical appraisal tools die door het CBO worden gebruikt vergelijkbaar zijnmet die van NICE of SIGN.Voor hoofdstuk 4 over non-farmacologische pijnbestrijding kon geen gebruikworden gemaakt van een richtlijn en is eigen literatuuronderzoek verricht.Als bron is hiervoor de Cochrane Library gebruikt en is specifiek naar CochraneReviews gezocht vanwege de in het algemeen goede kwaliteit van dezesystematische reviews.Voor de beoordeling van de methodologische kwaliteit van de studies die in hethoofdstuk over non-farmacologische pijnbestrijding zijn opgenomen, is gebruikgemaakt van een aangepaste versie van de GRADE-methodiek. In het kort komtdeze methodiek erop neer, dat eerst de methodologische kwaliteit van afzonderlijkestudies wordt beoordeeld en vervolgens de kwaliteit van bewijs van hetgeheel van studies waarmee men een bepaalde uitgangsvraag over de effectiviteitvan interventies wenst te beantwoorden.Criteria om de kwaliteit van het bewijs van het geheel van studies te beoordelenzijn:– opzet en uitvoering van individuele studies;– hoe direct of indirect is het bewijs uit deze studies;– de consistentie van de uitkomsten van studies;– de nauwkeurigheid van de uitkomsten; en last but not least– de eventuele aanwezigheid van publicatiebias.De beoordeling met GRADE resulteert in een kwaliteit van bewijs van vier niveaus:hoog, matig, laag, zeer laag. Bij een hoge kwaliteit van bewijs vertrouwt menerop, dat de werkelijke effect-grootte dicht in de buurt ligt van de geschatteeffectgrootte. Bij een zwakke kwaliteit van bewijs is er maar een beperkt vertrouwenin de schatting van het effect: het werkelijke effect zou sterk kunnenafwijken, zie ook toelichting in bijlage B van deel 3. In evidencetabellen zijn destudies kort samengevat en is per hiervoor genoemd criterium de beoordelingweergegeven. De werkgroep heeft hier afgezien van het graderen van de sterktevan aanbevelingen conform de GRADE-methodiek, en wel om de volgende reden.De opstellers van de Amerikaanse richtlijn over farmacotherapie -een van de tweerichtlijnen die de werkgroep heeft geadapteerd– hechten een iets andere betekenisaan de gradering van aanbevelingen dan in de GRADE-methodiek wordtgedaan. Twee verschillende classificaties naast elkaar gebruiken zou voor verwarringkunnen zorgen.105multidisciplinaire Richtlijn pijn bij kwetsbare ouderen | Verenso 2011 | deel 2