Pijn bij Kwetsbare Ouderen - NVAM

terug naar de inhoudsopgaveTabel 5a – Farmacologische en farmacodynamische veranderingen, gerelateerd aan verouderingFarmacokinetische veranderingenProces Gevolg Effect op werking geneesmiddelAbsorptie van geneesmiddelen– Vertraagde maaglediging.– pH maag omhoog.Distributie– Verhouding vetmassa /watermassa wordtanders, kwetsbare ouderenhebben relatief meervetweefsel.– Verlaging plasmaalbumine-eiwitten(transporteiwitten inhet bloed).Metabolisme– Levercapaciteit omlaag.Eliminatie– Afname nierfunctie.– Minder snel oplossen vanhet geneesmiddel.– Minder oplosvolume voorwateroplosbare geneesmiddelen.– Meer oplosvolume voorvetoplosbare geneesmiddelen.– Binden met name zuregeneesmiddelen.– Vertraagde metabolismevan geneesmiddelen.– Vertraagde uitscheidingmetabolieten en geneesmiddelen.– Duur voor bereiken van maximumbloedspiegel kan langer duren.Weinig relevant voor pijnstilling.– Stijging plasmaconcentratieAlleen relevant voor geneesmiddelendie alleen in water oplossen.– Kans op accumulatie van loutervetoplosbare geneesmiddelen.Relevantie voor pijnstiller: niet van belang,geen van de middelen lost alleen maar invet of in water op.– In theorie een grotere fractie vrij geneesmiddel(van de zure genees middelen),echter er herstelt zich een nieuw evenwicht.Relevantie voor pijnstillers: niet.– Toename halfwaardetijd enplasmaconcentratie.– Niet bekend is in welke mate eendosering van een NSAID moet wordenverlaagd en bij welke leverfunctie stoornisdat moet gebeuren.– Bij aanwezigheid van verschillenderisicofactoren tegelijk kan het nodig zijnde maximale dagdosering paracetamol teverlagen tot 2g (zie deel 2, paragraaf5.2).– Te hoge plasmaspiegels, zonodig aanpassendosis en/of frequentie. (zie hiervoorde volgende medicatietabellen).FarmacodynamiekReceptoren– Afname respons vanaantal receptoren.– Van een aantal receptorenis bekend, dat de responsafneemt op hogere leeftijd.Dit geldt bijvoorbeeld voorbeta-adrenerge receptoren,maar ook voor muopioïden D2 receptoren.– Onduidelijk is nog wat dit voor gevolgenheeft voor de werkzaamheid van geneesmiddelenen dus voor pijnstilling.Bron: Ewing Alison B. Altered drug respons in the elderly. Uit: Medicines in the elderly. Pharmaceutical Press London. 1e druk,2002, 15-27. Bressler R, Bahl JJ. Principles of drug therapy for the elderly patiënt.Mayo Clin Proc 2003; 78:1564-1577. Jacobson S,Pies RW, Katz IR. Basic Psychopharmacology and aging. Uit: Clinical manual of geriatric psychopharmacology. American PsychiatricPublishing. Washington, 2007, 1e druk, pag 27 – 55.55multidisciplinaire Richtlijn pijn bij kwetsbare ouderen | Verenso 2011 | deel 2