Zilver Magazine - zomer 2020

VAN RUYSDAEL EN HOBBEMA
De watermolens van Singraven zijn door
vele schilders vereeuwigd. Beroemd zijn
de in het Louvre te Parijs te bewonderen
zeventiende-eeuwse doeken van
Meindert Hobbema. Eerder schilderde
zijn leermeester Jacob van Ruysdael
de bijzondere plek aan de Dinkel, werk
dat te zien is in de National Gallery te
Londen. De vroegste schilderijen laten
zien dat zich vlak bij het huidige molencomplex
een kleine korenmolen bevond,
nog eentje.
RADEREN VAN 5,5 METER
Singraven imponeert met drie grote
waterraderen. Ieder heeft een diameter
van 5,5 meter. Aantal houten schoepen?
Op de kop af veertig, in breedte variërend
van tachtig tot honderd centimeter.
Links Fons Assen,
rechts Wim Kamphuis
uit de as. Het water dreef niet alleen een olie-,
koren- en pelmolen aan maar ook een kopermolen.
Nog een bijzonder weetje: van 1732
tot 1816 werd in de molengebouwen jenever
gestookt.
‘De houtzagerij is van 1880’, zegt Assen. ‘Die
maakt onze molen heel specifiek. Wij zijn lid
van het houtzagersgilde. Daarin ontmoet je
mensen uit de Zaanstreek. In die streek zagen
windmolens het hout. Singraven is de laatste
water gedreven onderslag houtmolen van
Nederland.’
De molenaars van Singraven zagen jaarlijks
dertig tot veertig bomen. Van eik en es tot
fijnspar. Kamphuis: ‘Alles wat op Singraven
omvalt en te gebruiken is, zagen we. Het hout
gaat naar de timmerwerkplaats. Daar maken
ze van het materiaal palen, hekken en bruggetjes.
We zijn nu even bezig voor de scouting,
zagen ook wel voor de kerststal in Denekamp.’
De lengte van de te zagen bomen is in principe
onbeperkt. Nou ja, tot veertien meter dan,
anders raakt de balans kwijt en vlieg je de
Dinkel in. De zaagsnede is 6,5 meter. De molenaars
kunnen bomen aan tot een dikte van 75
centimeter.
Kamphuis: ‘Met vijftig molenaars is Lattrop-Tilligte
de grootste molenstichting van
Twente. We hebben leraren, ambtenaren, van
alles wat. Mensen met twee linkerhanden,
mensen met twee rechterhanden. Je kunt niet
zo maar iedereen aan het zagen zetten of de
zagen laten onderhouden. Is ook niet nodig.
We doen van onderhoud tot het verzorgen
van rondleidingen. Bezoekers laten we eerst
de korenmolen zien. Dan verrassen we met de
houtzagerij.’
84 zilver magazine