Zilver Magazine - zomer 2020

er niet in slagen goodwill voor de Twentse
taal te kweken, dan kunnen we het boek net
zo goed sluiten.’ Maar daar is gelukkig geen
sprake van’, constateert Dannenberg tevreden.
Zo verzorgt hij komend najaar, samen
met oud-streektaalconsulent Gerrit Kraa, een
cursus Twents in Het Beaufort in Markelo. Daar
is veel belangstelling voor. Dat heeft te maken
met de oplevende belangstelling voor het
Nedersaksisch. ‘Zo’n cursus was twintig jaar
geleden ondenkbaar….’
Hoewel hij nog wel wat mist: de inbreng van
de Universiteit Twente. Jammer, want de UT
zou toch een leerstoel Twents moeten hebben.
‘Groningen heeft dat al jaren voor het Gronings.
Als je hier studeert, dan krijg je toch
een band met de taal en de cultuur?’
‘Twents gaat nooit verloren’
Alie van der Veer, secretaris van de Kreenk vuur de Twentse
Sproak: ‘Dat het Nedersaksisch en dus ook de Twentse
streektaal een officiële status heeft gekregen, is mede een
verdienste van de inspanningen van de Kreenk. Dat was
een sprong voorwaarts, want er zijn nog altijd mensen die
zich ervoor schamen om Twents te spreken. De taal heeft
jarenlang een wat boers imago gehad. Maar Twents praten
is juist een verrijking!
Dat is ook onze belangrijkste doelstelling: het bewaren
van de streektaal en het aanmoedigen om Twents te
spreken. Daar moet je je absoluut niet voor schamen! We
organiseren verschillende activiteiten en ons magazine
Bodbreef is ook belangrijk. Alle leden, dat zijn er bijna
400, krijgen er altijd een. Daarnaast hebben we nog 150
abonnees, dat zijn meestal Twentenaren die elders in het
land wonen. Overigens: het lidmaatschap kost maar 25 euro
per jaar. En dan heb je ook vrije toegang tot de Kreenkoavenden.
We ontplooien allerlei activiteiten, van het meewerken aan
wetenschappelijk onderzoek tot cursussen Twents voor
beginners. En dan is er de jaarlijkse schrijfwedstrijd. Dit jaar
is de finale op 21 november. Iedereen kan tot 1 september
bijdragen insturen. Kijk daarvoor even op onze website,
kreenk.nl, onder ‘activiteiten.’ En het Twents gaat nooit
verloren! Daar ben ik redelijke optimistisch over.’
‘Dat pocherige,
dat hebben we niet zo’
Toch een apart slag volk, die Tukkers, vinden ze vaak in
de Randstad. Met hun eigen taaltje en hun rare hobby’s,
zoals klootschieten, midwinterhoornblazen en met Pasen
de fik steken in een grote berg snoeihout. Wijkt de Tukker
inderdaad ernstig af van de rest? Gerrit Dannenberg, die
we aantreffen in een museumruimte die de Rijssense
jutehistorie ademt, moet even nadenken. ‘Kijk, dat
pocherige, dat hebben we niet zo. De Twentenaar is een
ingetogen type.’
En dat valt best te begrijpen: ‘Twentenaren
hebben eeuwenlang voor grote boeren en
later voor textielbaronnen gewerkt. Dan
kan het verstandig zijn om niet direct het
achterste van je tong te laten zien. Neem dat
bekende joa joa: daarbij moet je goed naar
de intonatie luisteren om te begrijpen wat er
wordt bedoeld.’
Overigens, het is ook heel mooi dat
bekende Nederlanders als Herman Finkers,
Johanna ter Steege en Nathalie Baartman
niet moeilijk doen over hun Twentse
komaf. En dat je dat ook kunt horen.
Dat helpt. Hij wijst op de succesvolle
film De Beentjes van Sint-Hildegard.
Enorme Twentepromotie, vindt Gerrit
Dannenberg.
zilver magazine
91