Multimedia, rapportage - DSpace at Open Universiteit

Zoals stichting Beeld en Geluid voor beeldmateriaal voor de Omroepen, regelt Buma
en Stemra de vergoeding van uitvoerende kunstenaars; het gebruik van muziek met
de producent; auteursrecht op songtekst of compositie van muziek; auteursrecht op
productie van een muziekwerk. Ook hiervoor kun je contact opnemen met Ronald
Gossieau.
• Met wiens auteursrechten krijg je zoal te maken?
Als je zelf een originele video maakt, krijg je het exclusief auteursrecht daarop. Dit recht
hangt samen met de creativiteit die je daarbij aanwendt tijdens het bedenken, regisseren
en maken van de video. Heb je de video gemaakt in het kader van je dienstverband of
heeft je werkgever je hier speciaal opdracht voor gegeven, dan komt het auteursrecht op
de video toe aan je werkgever.
Het maken van een video is meestal geen soloactiviteit. In de regel gebeurt het samen
met anderen, die ook creatieve bijdragen leveren vóór of achter de camera en dus ook
auteursrecht op de video kunnen doen gelden. Heb je de leiding over het maken van de
opnamen en lever je ook een creatieve bijdrage, dan kun je worden beschouwd als de
(hoofd)regisseur.
Nog complexer wordt het als we er de filmproducent bijhalen. Dat is degene die de
meewerkenden heeft geëngageerd en die het financiële risico draagt van de productie Zijn
er meer meewerkenden, dan regelt de Auteurswet dat alle exploitatierechten op de video
automatisch toekomen aan de producent, tenzij hij met de meewerkenden schriftelijk een
andere regeling heeft gesloten. Wil je die videoproductie of een deel ervan voor eigen
doeleinden gebruiken, dan hoef je daarvoor slechts bij één partij aan te kloppen, namelijk
de producent.
• Wie is (uiteindelijk) de houder van de auteursrechten?
Wie als auteursrechthebbende (onze zuiderburen spreken van de titularis van de rechten)
van een omvattend werk als een audiovisueel werk is te beschouwen, is een complex
vraagstuk. De wet wijst de hoofdregisseur aan als de auteur, maar als zodanig zijn ook
te beschouwen natuurlijke personen die tot het werk hebben bijgedragen, zoals de
scenarioschrijver, de tekstschrijver, grafisch ontwerper van de animaties, auteur van de
speciaal voor de film gecomponeerde muziek.
In de praktijk dragen deze individuele auteurs, met uitzondering van de muziekauteurs,
hun exclusieve recht op de exploitatie van het werk over aan de producent. Muziekauteurs
dragen hun rechten over aan de vennootschappen voor het collectief beheer van rechten.
Bij een videofilm onderhandelen makers en producent over tarieven en nadere
voorwaarden met betrekking tot exploitatie. Is overeenstemming bereikt, dan worden de
makers geacht hun recht op exploitatie aan de producent van de videofilm te hebben
overgedragen. Daarmee is de producent de houder van het verzamelde auteursrecht.
Wanneer een maker een werk maakt in het kader van een arbeidsovereenkomst met een
werkgever, berust het makerrecht per definitie bij de werkgever.
• Wat voor rechten moeten worden geregeld?
Als je een videoproductie maakt, kun je te maken krijgen met verschillende soorten
rechten, namelijk:
- het portretrecht van gefilmde personen
- het auteursrecht op het werk van anderen dat je in de productie wilt opnemen
- het auteursrecht op overgenomen videomateriaal via Beeld en Geluid
- het auteursrecht op overgenomen muziek via de Buma en Stemra
- het auteursrecht op eigen videomateriaal i.v.m. uitgeven van licenties
Voor het portretrecht dien je betrokkenen een formulier ter ondertekening voor te leggen.
Voor het auteursrecht op het werk van anderen moet je op zoek naar de auteursrechthebbende.
Dat is niet altijd eenvoudig, omdat soms niet duidelijk is wie dat is of zijn.
Voor producties van de OUNL geldt dat geregeld gebruik gemaakt wordt van
beeldmateriaal van de Omroepen. Dit beeldmateriaal wordt beheerd door Stichting Beeld
en Geluid. Op de website van Beeld en Geluid (zie http://portal.beeldengeluid.nl/) kun je
in een database zoeken. Vind je een geschikt fragment neem dan contact op met Ronald
76