COLLECT Nederland Februari 2024

Frans Hals, Portret van een stel, waarschijnlijk Isaac Abrahamsz Massa en Beatrix van der Laen, ca. 1622, olieverf op doek, 140 x 166,5 cm. Amsterdam, Rijksmuseum.
‘Hals heeft het
portret tot kunst
verheven’
BART CORNELIS
(NATIONAL GALLERY)
de suggestie ontstaat dat hij echt contact
met ons maakt. Conservator Friso Lammertse
van het Rijksmuseum: “Je krijgt het
gevoel dat je alleen met hem bent, alsof wij
ruimte, tijd en emotie met hem delen.”
VOL MET DRANK
Frans Hals (1582/1584-1666) werd geboren
in Antwerpen als zoon van een ambachtsman.
Zijn vader werkte als lakenbereider
in de textielindustrie. Toen Antwerpen in
1585 in handen van de Spanjaarden viel,
vluchtte het gezin naar het noorden en
vestigde de familie zich in Haarlem. Frans
Hals zou er zijn hele leven blijven wonen,
op een paar maanden in Antwerpen na.
In Haarlem kreeg hij zijn opleiding van de
eveneens oorspronkelijk uit Vlaanderen
afkomstige schilder en schrijver Karel van
Mander. Nadat Hals in 1610 lid van het
Haarlemse Sint-Lucasgilde was geworden,
vestigde hij zich als zelfstandig kunstschilder
met leerlingen en assistenten, onder
wie Judith Leyster, Adriaen Brouwer, Adriaen
van Ostade en Philips Wouwerman.
Hals was gedurende zijn hele lange leven
een gewaardeerd kunstenaar en nam actief
deel aan het artistieke leven in de stad.
Zo was hij een tijdlang lid van rederijkerskamer
De Wijngaertrancken. Hij trouwde
twee keer en kreeg veertien kinderen. Dat
laatste verklaart wellicht dat het hem,
ondanks zijn succes, financieel niet voor
de wind ging. Hij bezat bijvoorbeeld nooit
een eigen huis. Toen zijn schilderijenproductie
tijdens zijn laatste levensjaren
afnam, was hij zo armlastig dat hij van
de stad Haarlem financiële en materiële
bijstand ontving. Hoewel de armoede
misschien ook wel mede veroorzaakt kan
zijn door een losbandig leven. Arnold
Houbraken schreef in zijn tussen 1718 en
14