COLLECT Nederland Februari 2024
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Een rek met negen vergulde steenbeitels.<br />
Zes strosnijders. Rechts ernaast reepjes stro van diverse breedte, met links een stukje strowerk.<br />
De datering op de achterkant van het tragantplankje<br />
van Anton Pieck.<br />
De beitels zijn zeer secuur vastgemaakt<br />
met vleugelmoeren, die eerst losgedraaid<br />
moesten worden om ze uit het rek te<br />
kunnen halen.<br />
De bevestiging van de steenbeitels met individuele<br />
vleugelmoeren.<br />
buxus de enige bladdragende struik is<br />
tijdens Palmpasen). Edoch, deze burijnen<br />
komen niet uit Holland, maar uit Frankrijk.<br />
Verschillende dragen het merk ‘Paris’.<br />
De meeste hebben het merk ‘A la Cloche’,<br />
naar de fabriek. De burijnen zijn fraai<br />
afgewerkt en hebben alle een mooi geelkoperen<br />
‘manchetje’. Een set van twaalf<br />
stuks kom je niet zo vaak tegen.<br />
WHATSITS<br />
Een ander doosje voorzien van instrumenten<br />
is zeer zeldzaam. Het bevat zes zo<br />
te zien gespaakte wieltjes op een puntig<br />
asje. Het aantal spaken van ieder wieltje<br />
is verschillend. De spaken zijn scherp aan<br />
de onderkant. Zet je een strohalm op het<br />
asje en duw je het vervolgens, dan snijdt<br />
het wieltje de halm in smalle reepjes. Deze<br />
reepjes werden gebruikt om strowerk te<br />
maken. ‘Décoration de paille’ heet het in<br />
Frankrijk. De strowerkkunst werd vooral<br />
in de 18e en 19e eeuw uitgebreid beoefend.<br />
Tot mijn verbazing vond ik op internet<br />
een mevrouw die ook nu nog strowerk<br />
maakt, met behulp van plastic wieltjes die<br />
lijken op hun antieke voorgangers. Vooral<br />
schrijfdozen en opbergdozen werden versierd<br />
met deze vorm van kunstnijverheid.<br />
De derde verzameling van vreemde gereedschappen<br />
wordt gevormd door een<br />
groot rek met beitels. Het is 82 cm hoog,<br />
staat op twee stevige poten en weegt maar<br />
liefst 17,5 kilo. In het rek bevinden zich<br />
negen stalen beitels. Ze zijn zeer secuur<br />
vastgemaakt in hun standaard, elk afzonderlijk<br />
met een vleugelmoer, die eerst<br />
losgedraaid moet worden om een beitel<br />
uit het rek te kunnen halen. Opvallend is<br />
dat de beitels geheel van staal zijn. De onderkanten<br />
zijn vlak; ik vermoed dat daar<br />
met een (houten) hamer op geslagen kon<br />
worden. Verder valt op dat alle beitels verguld<br />
zijn met een soort goudverf. De vraag<br />
is nu natuurlijk: waar diende dit rek met<br />
beitels nu eigenlijk voor? Ik vermoed dat<br />
het hier gaat om een demonstratiemodel<br />
van een handelaar in steenhouwersmate-<br />
rialen. Maar zeker weten doe ik het niet.<br />
Zo blijkt maar weer eens dat er vaak rondom<br />
dit soort gereedschappen meer vragen<br />
rijzen dan antwoorden. Onze Engelse<br />
vrienden, van oudsher zeer fanatiek op<br />
gereedschapsgebied, hebben er een apart<br />
woord voor: ‘whatsit’.<br />
53
Change language