COLLECT Nederland Februari 2024
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Klimt op het platteland<br />
15-02 t/m 06-05<br />
Neue Galerie<br />
New York<br />
www.neuegalerie.org<br />
Geestelijk<br />
vaderschap<br />
02-02 t/m 12-05<br />
Kunsthaus<br />
Zürich<br />
www.kunsthaus.ch<br />
Gustav Klimt<br />
(1862-1918) bracht<br />
vaak de zomermaanden<br />
door op<br />
het rustige platteland<br />
van Opper-<br />
Oostenrijk, met<br />
name in de regio<br />
Salzkammergut.<br />
De kunstenaar,<br />
bekend om zijn<br />
met goud verfraaide<br />
portretten<br />
en symbolische<br />
onderwerpen,<br />
schilderde er<br />
menig landschap,<br />
louter voor<br />
zijn vermaak.<br />
Vaak waren het<br />
schilderijen van<br />
vierkant formaat, wat lijkt te getuigen van zijn fascinatie voor de fotografie.<br />
Tegenwoordig behoren die schilderijen tot de meest populaire bij verzamelaars.<br />
Deze tentoonstelling presenteert de landschappen van Klimt in samenhang<br />
met de algemene stijlevolutie van de Weense meester, van het academisme en<br />
het symbolisme tot zijn vernieuwingen die de moderne bewegingen zouden<br />
beïnvloeden. We krijgen niet alleen meesterwerken te zien, zoals het fameuze<br />
Portret van Adèle Bloch-Bauer, thans eigendom van de Neue Galerie, maar ook<br />
gravures en foto’s. Klimt Landscapes belicht bovendien zijn nauwe band met<br />
modeontwerper Emilie Flöge, die hem vaak vergezelde op zijn vakanties aan de<br />
oever van de Attersee. (ah)<br />
Gustav Klimt, Park at Kammer Castle, 1909, olieverf op doek. New York, Neue Galerie.<br />
U dacht alles te weten over de fameuze Fontaine,<br />
een op de rug gelegd urinoir, gesigneerd met<br />
‘R. Mutt, 1917’ en lange tijd toegeschreven aan<br />
Marcel Duchamp? Wat als deze readymade niet<br />
van de Franse kunstenaar is, maar van Elsa Von<br />
Freytag-Loringhoven (1874-1927), een van de<br />
meest kleurrijke figuren van de New Yorkse dadabeweging?<br />
Dat is het uitgangspunt van Alreadymade,<br />
een filminstallatie waar Barbara Visser mee<br />
uitpakt in Zürich. Het gaat om een speciaal voor<br />
deze expo gecreëerde installatie opgebouwd<br />
rond een uit 2023 daterende film. Het is een<br />
heuse detectiveroman, die de grenzen tussen<br />
het authentieke en het valse aftast. Zoals bij een<br />
readymade baseerde de kunstenaar zich op reeds<br />
bestaande materialen om deze film te maken,<br />
zoals bijeengesprokkelde video’s. Barbara Visser<br />
creëert echter ook zelf bewegende beelden, met<br />
behulp van nieuwe technologieën, zoals motion<br />
capture en metamenselijke modellering. Het<br />
resultaat is géén kunsthistorisch document, maar<br />
stelt fundamentele vragen over het geestelijke<br />
vaderschap van een kunstwerk. (ah)<br />
Barbara Visser, Alreadymade, 2023 (stilstaand beeld).<br />
© de kunstenaar. Met toestemming van Tomtit<br />
Film & VPRO.<br />
De kracht van<br />
het expressionisme<br />
11-02 t/m 27-05<br />
The National Gallery of Art<br />
Washington D.C.<br />
www.nga.gov<br />
Walter Gramatté, Die grosse Angst<br />
(Selbstporträt, Kopf im Halbprofil nach<br />
rechts), 1918, drogenaaldets verfraaid<br />
met waterverf. Washington, National<br />
Gallery of Art, schenking van Christopher<br />
en Beverly With, ter nagedachtenis aan<br />
Karl en Gerda With.<br />
Het expressionisme was een belangrijke stroming in de eerste decennia van de 20e eeuw. Tal van<br />
jonge Duitse kunstenaars werden erdoor beïnvloed. In de vereenvoudigde vormen, deformatie van<br />
figuren en krachtige kleuren zagen ze een manier om zich af te zetten tegen het maatschappelijke<br />
keurslijf en de ‘ideale’ kunst met haar harmonieuze vormen, blind voor de vele sociale problemen.<br />
The Anxious Eye: German expressionism and its Legacy laat duidelijk zien dat de formele kenmerken<br />
eigen aan het Duitse expressionisme een vruchtbare voedingsbodem vonden in de graveerkunst.<br />
In houtgravures kwamen de hoeken en de tegenstellingen tussen zwart en wit des te sterker<br />
uit, terwijl drogenaaldgravures dan weer de zachte, contrastrijke kleuren mooi tot hun recht lieten<br />
komen. Deze expo presenteert meer dan honderd werken, gravures, tekeningen, geïllustreerde<br />
boeken en twee sculpturen, onder meer van sommige van de grootste expressionisten, zoals Erich<br />
Heckel, Ernst Ludwig Kirchner, Käthe Kollwitz, Emil Nolde en Egon Schiele, maar ook van minder<br />
bekende kunstenaars, zoals Paul Gangolf, Walter Gramatté en Otto Mueller. (ah)<br />
71
Change language