2007 # 01 Tigoriannguaruk! Tag suluk med hjem! Your personal copy!
2007 # 01 Tigoriannguaruk! Tag suluk med hjem! Your personal copy!
2007 # 01 Tigoriannguaruk! Tag suluk med hjem! Your personal copy!
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
pissarsiarineqarsinnaalersup, misissornissaanut<br />
paasinissaanullu erlinnartuut<br />
nalissaqanngitsoq.<br />
»Qimussimik kaajallaanialunnerup«<br />
ukiunik sisamanik sivisussuseqartussatut<br />
pilersaarutigineqartup ingerlanerani<br />
angerlamut attaveqarneq Knud<br />
Rasmussenimut ilisimasassarsiornermilu<br />
angalaqataasut sinnerinut soorunami<br />
iluaqutaassusilimmik eqqarsartaatsimullu<br />
pingaaruteqarsimavoq. Nunagisamit<br />
nalunaarutit pissangaqaluni<br />
qilanaarineqartuartarput, allakkanillu<br />
erinigeqalugit utaqqisaasimasunik tikittoqanngitsooraangat<br />
pakatsineq nammanneqarsinnaanngingajattarpoq,ajoraluartumillu<br />
akuttunngitsumik taama<br />
pisoqartarpoq. Issittumut umiarsuaqartarnera<br />
tatigisassaajuartanngilaq.<br />
Ilisimasassarsioqataasut allagaasa<br />
immaqa aamma apuuttannginnerat<br />
taamatulli atoruminaatsigisumik eqqarsartaasarpoq.<br />
Pissutsit taamaannerat nassuerutigalugu<br />
Knud Rasmussen septembarip 22ani<br />
1922-mi nuliaminut Dagmarimut<br />
ullorsiutinik namminerisaminik allattalerpoq<br />
– pingaarutillit annikitsualuillu<br />
pillugit nalunaarusiamik sukumiisumik,<br />
umiarsuarmut qularnaakannersumut<br />
tullermut nassiunneqartussanik. »Supoorummi«,<br />
ukiaanerani ukiuuneranilu<br />
najugarisamini allalluni ima aallartippoq:<br />
»Asasara Dagmar.<br />
Chesterfield-Inletimi allakkat nassiunneqarnerat<br />
pillugu uiverneq eqqaallugu<br />
periarfissaqaleraangama allanniarsarisalerniarpunga<br />
– tamalaat pillugit<br />
sukumiinerusumik paasisaqarfiusalersussamik<br />
– taamaattorli ilisimasassarsiorneq<br />
pillugu annertunerusumik<br />
allaaserisaqartassanngilanga, ilisimasassarsiorneq<br />
pillugu nutaarsiassat<br />
tamarmik nalunaarusiavut aqqutigalugit<br />
ilinnut apuuttassammata.«<br />
Asanninnermik<br />
nalunaarutiginninneq<br />
Allattaaviit kajortut asinngarsimasut<br />
Knud Rasmussenip peqqissaartumik<br />
allattaasianik allaffigineqarsimasut<br />
DAGMAR-imillu qulequtaqartut<br />
saqqummerput ernera Niels Christian<br />
(Mannemik taaneqartartoq) ukiualuit<br />
matuma siorna USA-mi toqummat.<br />
»Ullorsiutit puiukkat«-nik taasat nassaassaanerat<br />
ilaquttanit qaniginerpaasanit<br />
ilisimaarineqarsimavoq, kisiannili<br />
Air Greenland inflight magazine 23<br />
■ Dagmarip (taamani<br />
Anderseniusup) siusissukkut,<br />
kalaallip nukappiaqqap Ajakop<br />
Knud Rasmussenillu assingat.<br />
sumiinnerat sunillu imaqarnerat ilisimaneqarsimanani.<br />
Kalaallit Nunaannik nuannaartorisalinnut<br />
Knud Rasmussenimeersut tamarmik<br />
soqutiginaateqarput – taamaattumik<br />
aamma ullorsiutit taakku, nutaartaqarpallaarunanngikkaluarlutikkisiannili<br />
taamaakkaluartoq ilisimatuup tusaamasap<br />
taassuma inuttut qanoq<br />
ittuuneranik itisilereqataasut. Inuit<br />
arlaqanngitsunnguit avataanniittunut<br />
Sulummik atuartartut siullerpaallutik<br />
matumuuna allagaatinik namminerisamut<br />
tunngalluinnartunik inuinnarnillu<br />
pigineqartunik paasisaqalaarnissamut<br />
periarfissinneqarput.<br />
»Atuagaq«, Knud Rasmussenip nuimaniarnani<br />
allattaavinnguaminut taaguutigititaa<br />
nammineq oqaasii malillugit<br />
»asanninnilersaaruterujussuussapput<br />
kisiartaasut«.<br />
Aammami taamaapput. Arlaleriaqaluni<br />
nuliaminut asanninnerujussuani itisuumik<br />
isumassuinini ernumaninilu oqaatigisarpaa.<br />
Minnerunngitsumik isiluummut<br />
nuliami atuarnissamut allannissamullu<br />
sapersaatigilluinnaligaanut atatillugu.<br />
Quppernerpassuit atorlugu qiimmassarniarlugulu<br />
siunnersortarpaa.<br />
Isummani malillugu nuliani – allaqatigiittarnerminni<br />
qanilaassusermut ajoqutaassagaluartoq<br />
– atuffassisartussa-<br />
■ Tidligt billede af Dagmar<br />
(dengang Andersen), grønlænderdrengen<br />
Ajako og<br />
Knud Rasmussen.<br />
■ Early portrait of Dagmar (then<br />
Andersen), the Greenlandic<br />
boy Ajako and Knud<br />
Rasmussen.<br />
mik allatsimillu atorfinitsitsisariaqaraluarpoq.<br />
»Immaqa tamanna eqqarsaatigiinnarlugu<br />
uissuummissaatit«, allappoq,<br />
»kisianni iternga tikillugu eqqarsaatiginiaruk<br />
– eqqarsaatiginerugukkulu<br />
tamanna pissusissamisoortutut isumaqarfiginerulissavat.<br />
Pissusiviusunimi<br />
aningaasat apeqqutaaginnassapput,<br />
aningaasalli atorluarneqarsinnaappata,<br />
tamatumannga atorluarneqarnerusinnaanngillat.«<br />
Oqalugiartarnerit ilungersunartut<br />
Knud Rasmussenip inuusuttuunerani<br />
aningaasat uteqqiattuartumik ajornartorsiutaasimapput.<br />
Inuttaali ima oqaasinnaaqarpoq:<br />
»Not what I have/ But what I do/ Is my<br />
kingdom!« – pigisakkaanngitsoq, suliarisakkali<br />
kunngeqarfigaakka.<br />
Suliaqarluarsimavorlu. Thulemiit tallimassaanik<br />
ilisimasassarsiorluni angalaneq<br />
suliaani pingaarnersaassaaq – ilisimatuussutsikkullu<br />
paasisat silarsuarmilu<br />
tusaamasanngornerup saniatigut<br />
– inuttaanut pisuunnguutaassalluni:<br />
»Ilisimasassarsiorluni angalaneq manna<br />
pillugu atuakkiassannut 50.000 koruuninik<br />
pissarsisussaavunga, allanneranullu<br />
piffissaq ukiup affaaniit qaam-
Change language