siyahbant kitap final web

Şükran Moral’ın “Amemus” sergisinin iptali üzerine
Şükran Moral, 2 Aralık 2010’da Casa Dell’Arte Galeri’de bir kadınla seviştiği
“Amemus” adlı performanstan sonra gelen tehditler ve medyanın sanatçıyı ve
galeriyi hedef göstermesi sonucunda, performansın fotoğraflarından ve video
çalışmasından oluşan sergiyi iptal etti.
Moral, elektronik posta ve telefon aracılığıyla kendisine ve ailesine yönelik
-ölüme kadar varan- tehditlerin her geçen gün arttığını belirtti. Moral’ın tedirginliğinin
nedenlerinden biri, tehditle korku ve baskı yaratan kişilerin kimliklerinin
belirsiz olması, bu sebeple kendini korumanın zorluğu. Suç duyurusunda
bulunmak istedi, fakat başvurduğu avukatlar çeşitli nedenlerle bu teklifi kabul
etmediler. Galerinin yaptığı suç duyurusundan ise bir sonuç alınamadı. Sonuç
olarak Moral, bu tehditlerden korkup ülkeyi geçici bir süre terk etmek zorunda
kaldı.
Kitapta yer alan vakalardan farklı olarak, Vakit ya da Akit gazetesi tarafından
yürütülen hedef gösterme, korkutma, tehdit etme yöntemleri, bu sefer
medyada daha geniş bir ölçekte uygulandı. Haber kaynakları performansı
skandalize eden bir dille haberleştirirken, bazı yayın organları performansın
basit ve sansasyon yaratma amaçlı olduğunu, sanatsal bir değer taşımadığını
iddia ettiler. Sanatçıyı yalnızlaştıran ve işin meşruiyetini zedeleyen medyanın
yürüttüğü negatif mobilizasyonun bu vakada bu kadar genişlemesinin kadın
düşmanlığı ve homofobi ile bağı açık.
Sanatçı performansın ertesi günü yaptığı basın açıklamasında şunları
söyledi: “20. yüzyılın ikinci yarısından günümüze kadar gelen süreç, insan
bedeni ile ilgili politikaların ele alındığı performans sanatı ve türevlerinin örnekleri
ile dolu. Bu, Marina Abramovic, Tracey Emin gibi isimlerin de yer aldığı
bir süreç ve temelinde 1960’ların hippi hareketi, cinsel özgürlük mücadeleleri
ve feminist hareketlerin başkaldırıları yer alıyor. Bu bile başlı başına politik
bir gösterge ve bu gösterge, iktidarların bedenler üzerinde kurduğu hegemonyanın
varlığının belirtisidir: Bedeni kontrol altına almak ve arzu ettiği şekli
vermek. Bugüne kadarki tüm performanslarımda hep “tabularla” bir derdim
oldu. Düşünceleri, saf aklın yerine eylemdeki bedenin özgürleştireceğine inanıyorum.
Bu noktada önemli tabulardan birisi “cinsellik”. Cinsellik, iktidarların
“yasakladığı” alanların başında yer alıyor. Örtük olarak masa altına süpürülen
“heteroseksüel” ilişkilerin varlığının yanında, yüz çevrilen “gay/lezbiyen” ilişkilerin
normal dışı olarak kodlanması da dikkat çekmek istediğim önemli bir konu.
Bu performanstaki “sevişme”, sanatsal bir eylemdir. İzleyiciler (bakanlar) ise
bu sanat etkinliğinin pasif konumdaki okuyucularıdır; ve bu bağlamda etkinlik
bir “cinsel gösteri” değil, bir “ahlak” sorununun ele alınmasıdır. Yoksa, seks
asli olarak yaşamsal bir gerçeklik. Belki de çalışmada sorgulanabilecek olan,
galerideki “sanatın” yeryüzüne inmesi ya da bir gündelik olgu olarak cinselliğin
“sanatın fildişi kulesine” çıkması çizgisindeki “sınır ihlali”nin olup olmadığıdır”.
Casa Dell’Arte Galeri iptal haberini duyurduğu ve basın bildirisini paylaştığı
web sitesinde, sanatçının ifade özgürlüğüne her zaman öncelik verdiklerini
ve bunun yanı sıra, içinde yaşadığımız toplumun belli hassasiyetlerini saygıyla
karşıladıklarını belirtti.
37