Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
60<br />
en şaşırtıcı olan, Bakanlık’ın filme olan<br />
tahammülsüzlüğünü alenen sergileyişidir.<br />
Mesele sadece sansür değildi artık.<br />
Bakanlık, hızını alamayarak belgeselin ne<br />
olduğunu tanımlamaya girişmişti. Filmin<br />
avukatı Fikret İlkiz, Dr. Ş. Abdurrahman<br />
Çelik’in Bakan adına Genel Müdür sıfatıyla<br />
gönderdiği mektubu bianet’te paylaştı.<br />
Çelik, davanın filmin lehine sonuçlanmasına<br />
rağmen yasakta ısrar edilmesini şöyle<br />
gerekçelendiriyordu:<br />
Bahse konu filmin incelenmesinde;<br />
anlatımın belgeye dayandırılmadığı,<br />
tamamının yorum ve önyargı ile hareket<br />
edildiği görülmektedir. Tarihi bilgi, belge,<br />
harita, fotoğraf ve benzeri belgeleyici<br />
ve görüntüyü destekleyici unsurlar<br />
kullanılmadan anlatım yoluna gidildiği<br />
için belgesel niteliği taşımamaktadır. (...)<br />
Her biri kendi alanında söz sahibi 9 üyeden<br />
oluşan Değerlendirme ve Sınıflandırma<br />
Kurulunun verdiği kararlar dikkate<br />
alınmalı ve filmin başından sonuna<br />
kadar devam eden propaganda unsurları<br />
da göz ardı edilmemelidir. 17<br />
Yasaklanan filmlerin geneline baktığımızda,<br />
sansürün asıl gerekçesinin ne olduğunu<br />
daha iyi görüyoruz: “Türk aile yapısına<br />
aykırı” ve/veya resmî tarih söyleminin<br />
dışına çıkan, insanlara gerçeğin bambaşka<br />
yüzünü göstermeye yönelen filmler, devletin<br />
gazabına uğruyor. “KCK operasyonları”<br />
sırasında bu dil daha da saldırganlaştı.<br />
Müjde Mizgin Arslan ve Özay Şahin’in,<br />
belgesel çekimleri dolayısıyla Irak ve<br />
Suriye’ye gitmiş olmaları, Mizgin Arslan’ı<br />
“terör örgütünün kültür sorumlusu” olma<br />
suçlamasıyla karşı karşıya bıraktı. Belgeselin<br />
ilk gösterimi Arslan’ın gözaltına<br />
alındığı karakolda yapıldı. Bu gözaltıdan<br />
birkaç hafta önce İçişleri Bakanı İdris Naim<br />
Şahin’in sanatçılara yönelik tehdidinin<br />
gelmiş olması tesadüf değil. “Şiirle, makaleyle,<br />
resimle terörü haklı gösteriyorlar”<br />
diyen Şahin, başta Kürt hareketine destek<br />
veren sanatçılar olmak üzere, her türlü<br />
muhalif düşüncede eser ortaya koyan<br />
sanatçıları hedef göstermişti. 18 (İdris Naim<br />
Şahin’in “terörün arka bahçesi” konuşmasının<br />
hemen ertesinde Uludere/Roboski<br />
katliamının yapılmış olması ve gazetecilerin<br />
uzun süren sessizliği, bu tehditlerin<br />
etkisini görmek açısından manidardır).<br />
Gerçekleri gösterme iddasındaki bir<br />
sinema anlayışının, devleti tedirgin etmesi<br />
şaşırtıcı değil, hele kendi içinde ve dışında<br />
savaş çığırtkanlığında direten, askerî ve siyasi<br />
operasyonlarını durdurmayı reddeden<br />
bir devletse söz konusu olan! Böyle bir<br />
ortamda, Değerlendirme ve Sınıflandırma<br />
Üst Kurulu’nda İçişleri Bakanlığı’ndan bir<br />
temsilci olması bizleri nasıl tedirgin etmesin?<br />
Son olarak, öğrenci Sevil Sevimli’nin,<br />
“DHKP-C örgütü üyeliği” gerekçesiyle<br />
gözaltına alınmasında “‘Damında Şahan-<br />
Güler Zere’ belgeselini göstermek ve izlemek”<br />
suç delili sayıldı. 19 Bu da gösteriyor<br />
ki, tüm bu tehditler, sadece sinemacılara<br />
yönelik değil, bu filmleri gösteren ve izleyenleri<br />
de kapsıyor.<br />
Birkaç senedir özellikle belgesele<br />
yönelik saldırıların ardında, belgesel sinemanın<br />
devletle henüz ciddi boyutlarda bir<br />
maddi bağımlılık ilişkisi kurmamış olması<br />
gerçeği yatıyor. Bunda, teknik olanaklara<br />
ulaşmanın nisbeten daha kolay, dolayısıyla<br />
bütçesinin düşük olmasının ve ticari<br />
çıkar arzuları doğuracak koşulların henüz<br />
sağlanmamış olmasının etkisi büyük. Özellikle<br />
2004’ten başlayan Bakanlık desteği 20<br />
ile devletin, bu alandaki üretim ilişkilerini<br />
dönüştürecek yeni bir ekonomik altyapıyı<br />
yerleştirmeye ve nihayetinde hukuki düzenlemelerle<br />
bunu desteklemeye çalıştığı<br />
anlaşılıyor. Böyle bir dönemde, bağımsız<br />
sinemayı, özellikle de belgesel filmleri<br />
kayıt altına alarak kontrolünü sağlamak<br />
ve maddi bağımlılıklarla sistemin içine<br />
çekmek çabasındalar.