Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
58<br />
sorunları karşısında dayanışma gösteren,<br />
çoğu Yeni Sinema Hareketi 13 içindeki sinemacıların<br />
itirazı önemli:<br />
Kurgulanmaya çalışılan bu teorik zeminin<br />
hem sanatın tümünde ve doğal<br />
olarak sinemada tek bir karşılığı vardır;<br />
sansür ve adam kayırma. Sanatın<br />
doğasına, maddi koşullarla ve çerçevesi<br />
müphem Türk aile değerleriyle sınır<br />
çizmek kabul edilemez. Bu tanımlamalarda<br />
aslında filmlerin daha çekilmeden<br />
sansüre uğraması, belirli bir çizgideki<br />
sinemanın teşvik edilmesi, zaten kâr<br />
etme amacı taşıyan ticari yapımların<br />
bir daha ödüllendirilmesi gibi Kültür<br />
Bakanlığı’nın asli görevi olmayan birçok<br />
amaç güdüldüğü görülmektedir. 14<br />
Özetle, Bakanlık’ın çabasını, sadece<br />
telif hak sahiplerinin belirlenmesi, telif<br />
gelirlerinin toplanması ve dağıtılmasının<br />
düzenlenmesi olarak görmek naiflik olur.<br />
Festivallerde gösterilecek filmlerin eser<br />
işletme belgesi alması ve/veya kayıt ve<br />
tescil ettirilmesi şartı, Değerlendirme<br />
ve Sınıflandırma Kurulu’ndan geçmeyi<br />
eninde sonunda zorunlu kılarak; yapımcısı<br />
olmayan ve sistemin içinde olmayı<br />
reddeden bağımsız yapımların, -eğer<br />
hayata geçirilmeyi başarırlarsa- hiç değilse<br />
festivallerde gösterim imkânı bulmalarını<br />
engeller. Böylelikle aslında, Türkiye’de<br />
yapımı gerçekleştirilmiş tüm eserlerin<br />
denetim altına alınmasının hedeflendiği,<br />
yasaklanan filmlere bakıldığında görülür.<br />
Sinemamızın bu kritik dönemi, sansür ve<br />
denetlemeler üzerine yapılan itirazlar,<br />
imza kampanyaları, bildiriler ve davalarla<br />
sürüp gidiyor. Son birkaç yıllık gidişat, bizi<br />
nelerin beklediğinin ipuçlarını veriyor.<br />
Handan İpekçi’nin filmi “Büyük Adam<br />
Küçük Aşk” (2001, 120 dk), 2002 yılında<br />
Denetleme Üst Kurulu’nca uygun görülmediği<br />
için eser işletme belgesi alamamış<br />
ve 21. İstanbul Film Festivali’nde gösteri-<br />
“Büyük Adam Küçük Aşk”,<br />
yön: Handan İpekçi, 2001<br />
lememişti. Yakın zamanda, “Zenne” (Yön:<br />
Caner Alper, Mehmet Binay, 2012, 99 dk)<br />
ve “Unutma Beni İstanbul” (Yön: Aida Begic,<br />
Stergios Niziris, Omar Shargawi, Hany<br />
Abu-Assad, Stefan Arsenijevic, Eric Nazarian,<br />
2010) filmleri, eser işletme belgeleri<br />
olmadığı için Malatya Film Festivali’nde<br />
gösterilemediler. Bu son olayla birlikte,<br />
festivaller ve eser işletme belgesi sorunu<br />
yeniden gündeme geldi. Aslında yıllardır<br />
yönetmelikte olmasına rağmen hayata<br />
geçirilmemiş ve festivallerin inisiyatifine<br />
bırakılmış bu uygulama, SEK’in de altını<br />
çizmesiyle ve Bakanlık’ın takibiyle anlaşılan<br />
artık daha çok karşımıza çıkacak.<br />
Kurmaca filmler, belgesel filmlere göre<br />
ticari açıdan daha kuvvetli, o yüzden de<br />
sorun onlara dokunduğu zaman şüphesiz<br />
sektör içinde daha görünür oluyor. Oysa<br />
Bakanlık’tan destek alan festivallerde gösterilecek<br />
filmlerin kayıt-tescil ettirilmesi<br />
ve eser işletme belgesi alma zorunluluğu<br />
kanıksanırsa, bundan en çok belgesel filmler<br />
etkilenecektir. Bakanlık’ın, 14. Ulus-
Change language