lığ - Türk Tabipleri Birliği

• 50. YILINDA HALK SAĞLIĞINA KÖPRÜ: TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ 55
Siyasal ortamda ayrışma ve çatışma
Kitle örgütlerinde izdüşümleri
Türkiye’de 1970’li yıllar dönemi, genelde toplumun siyasal ve toplumsal olaylara
ilgisinin yükseldiği, siyasal çalışmaların içinde olanların nicel ve nitel olarak
arttığı bir dönem olarak anımsanacaktır. Siyasal alana ilginin yoğunlaşması ve
toplumda siyasa içinde yer almak isteyen özellikle de emekçi insanların örgütlerinin
kararlarda söz sahibi olma istemlerinin yükselmesi, karşıtını da birlikte getirmiş,
toplumu yönetmekte olan egemen güç ve sınıflar bu yükselişi durdurmak
için karşı örgütlenmeleri başlatmış ya da desteklemiş ve güçlendirmişlerdir. Böylece
Türkiye toplumu siyasal anlamda ayrışmış ve parçalanmış, egemen güçlerin
önayak olduğu bir çatışmaya itilmiştir. Türk Tabipleri Birliği 1976-1977 Çalışma
Raporu’nda yer alan bir değerlendirme, dönemin genel görünümüne ışık tutucu
niteliktedir:
“Ülkemizde yaygınlaşan can güvensizliği, demokratik özgürlüklere doğrudan
saldırılar, faşizan baskıları yasal bir faşizme dönüştürme çabaları, bazı kişilerin
çağ dışı tutumlarından değil, gelişen ülkemizdeki sosyoekonomik dinamiklerin
egemen çevrelerde yarattığı ürküntüden kaynaklanmaktadır.
Türkiye’nin sanayi ve tarım kesiminde hızlı bir kapitalistleşme sürecine girmesi,
bu sürecin kaçınılmaz biçimde netleştirdiği emek-kapital çelişkisine yeni sosyal
boyutlar kazandırmıştır.”
Siyasal ayrışma ve parçalanma ülke çapında demokratik kitle örgütlerine de
yansımıştır. Bu durum doğal olarak özellikle sol/toplumcu siyasal örgütlenme ve
grupların güç yitirmelerine yol açmıştır. Özünde ilerici ve toplumcu yönelimli
olmasına karşın, toplumsal muhalefet bu nedenle güçlenememiş ve başarılı olamamıştır.
Ancak bu dönem aynı zamanda birleşmiş örgütlü çabalarla kimi
önemli kazanımların elde edildiği bir süreç olarak da Türkiye toplumsal tarihinde
yerini almıştır.
Söz konusu kazanımların, pek çok başka alanda olduğu gibi, sağlık alanında da
önemli ve iz bırakmış örnekleri bulunmaktadır. Bu değerlendirmede, Ankara
Tabip Odası (ATO) örneğinden yola çıkarak, Tabipler Birliği bağlamında, dönemin
ve özellikle de demokratik kitle örgütlerinin (DKÖ) genel görünümü, çalışmaları
ve elde edilen kimi sonuçlar ele alınacaktır.
ATO 1975-77 Dönemi
Ankara Tabip Odası 1975 Genel Kurulu
Toplumcu dinamiklerin etkisi 1975 yılı Ankara Tabip Odası Genel Kurulu’nda
gözle görülür bir somutluk kazanmıştı. Bu Genel Kurul’da sol / sosyalist görüşlü
hekim kitlesinin desteklediği bir yönetim göreve geldi. Dr. Ergin Atasü’nün önderliğinde
işe başlayan ekip, daha sonra iç çatışmalar nedeniyle bir görev değişikliği
yaşadı. Süreç, Dr. Hamdi Öğüş’ün başkanlığında 1977 olağan seçimli
Genel Kurulu’na dek sürdü.