Bülten 97 (Mart-Nisan 2012) - Mimarlar Odası Ankara Şubesi

Bir Mimari Eseri Kendi DönemindenKopartarak Alıp Bugüne Kopyalamak,13. Yüzyılda Giyilmiş Bir Kostüm ileBugünün Türkiye’sinde DolaşmakGibidir.Bugün 9 Nisan 2012, Büyük Usta Mimar Sinan’ın anıtıönünde, onu ölümünün 424. yılında bir kere dahaanmak için bir araya geldik.Sinan, sadece ülkemiz mimarlığı için değil tümmimarlık tarihi için önemli bir kişidir. Mimar Sinankendi yaratıcılığını döneminin karakteriyle bir arayagetirerek, özgün ve yüzyıllara meydan okuyanmimari eserlerle tarih sayfalarında yerini almıştır.Onun eserleri dönemin ihtiyaçlarına cevap veren biryaratıcılığın ve mimari dehanın ürünüdür.Mimar Sinan bugün yaşasaydı, elbette ki bugününihtiyaçları üzerinden, evrensel ve ulusal değerlerinbir aradalığı ile eserlerini üretecekti. Günümüzdeiktidar sözcüleri Osmanlı – Selçuk mimarisini gerigetirmekten söz etmektedirler. Bir mimari eseri kendidöneminden kopartarak alıp bugüne kopyalamak, 13.yüzyılda giyilmiş bir kostüm ile bugünün Türkiye’sindedolaşmak gibidir.Mimar Sinan’ı andığımız bugün başkentte ki mimarlıkörgütleri olarak, hem tasarım hem de tekniküstünlükleri ile Mimar Sinan’ın eserleri karşısında birkez daha saygıyla eğilirken, şu soruları sormaktankendimiz alamıyoruz:1. Gündemde olan “Afet Yasası” ve diğer uygulamalarile tüm kentlerimiz küresel sermaye şirketleri ve TOKİeliyle bir rant aracı olarak yeniden yapılandırılmaktave kentsel dönüşüm projeleri ile talana açılmaktadır.Bu süreçte getirilen yeni düzenlemeler eski eserler,doğal ve arkeolojik sit alanları üzerindeki korumayı dakaldırmaktadır. Artık yıkma üzerine kurulu bir kentseldönüşüm söz konusudur. Bu yıkım eski eserleri dekapsadığına göre Mimar Sinan’ın depremden zarargörmüş yapıları da yıkılacak mıdır?2. Mimarlığın yaratıcılığı, mimarların üzerindekisiyasi baskılar ve rant baskısı ile bugün tekdüzeleşerek,kopya eserler üretmeye hapsedilmeye çalışılmaktadır.Mimarlar sanattan, kültürden, özgür ve demokratikortamlardan beslenerek eserlerini üretirler. Ürettikleriher eserde, özgünlük, teknoloji ve yaratıcılık,insan ihtiyaçları ile harmanlanarak tasarımın özgürortamında kullanıcıları ile buluşur. Bu buluşma tasarımsürecinin özgürlüğü ile ifadesini bulur. Bugün mimarlıkadına topluma sunulan ise tasarım özgürlüğününkaldırıldığı bir dayatma sürecidir. Bu çılgın dayatmasüreci nereye kadar devam edecektir?3. Her bölgenin ve kentin kendine özgü bir mimarikimliği, kent dokusu vardır. Oysa kentsel dönüşümprojeleri uygulamalarında TOKİ i her yerde aynıtip uygulamalar yaparak bu kültürel zenginliği yoketmektedir. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tip projekavramına bir de tip kentler kavramı mı eklemiştir?Bakanlık gerçekten bunun farkında mıdır?4. Günümüzde sanat, kültür ve kamusal alanlarınticari alanlara feda edildiğini görüyor ve hem mimarlıkhem de kent yaşamı adına endişe duyuyoruz. Kentyaşamının kültürel, sanatsal ve fiziksel planlama ilezenginleşmesi için bir program öngörülmekte midir?5. Mimarlık eğitimi, tasarıma dayalı bir eğitimdir.Tasarım da çeşitli kaynaklardan beslenir. Tasarımınkaynaklarını yok ederek iyi mimar yetiştirilemez. Tektip konutların olduğu bir çevre geleceğin mimarlarıiçin nasıl bir yaratıcı kaynak olabilir?Mimarlık örgütleri olarak bu sorularımızın yanıtlarınıilgili kuruluşlardan bekliyoruz.Özellikle Ankara’da uygulanmak istenen birbirindençılgın projelerle “Ankara’nın başkent kimliği ” yokedilmeye çalışılmaktadır. Cumhuriyet dönemiyapıları ortadan kaldırmaya yönelik yıkım sürecininhızlandırıldığı bu dönemde, sorularımız ülkemizmimarlığında sürekliliği ve yenilikçiliği korumayayöneliktir. Sorularımız, topluma karşı duyduğumuzsorumluluğunun gereğidir.Bugün 9 Nisan 2012 Mimar Sinan’ın aramızdanayrılışının 424.yılı, Sinan anıtının önünde bir kezdaha, ülke yöneticilerine, yerel yönetimlere ve rantuğruna bu ülkeyi yıkmak için uğraşanlara, bu ülkeninsahipsiz olmadığını hatırlatıyor ve ülkesini sevenherkesi kentlerimize ve mimarlığa sahip çıkmayadavet ediyoruz. ■TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi,Mimarlar Derneği 1927, Türk Serbest MimarlarDerneği, Koruma Ve Restorasyon UzmanlarıDerneği, Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı29