Bülten 97 (Mart-Nisan 2012) - Mimarlar Odası Ankara Şubesi

Türkiye “Kentsel Dönüşüm” ÇılgınlıklarınaKurban Edilemez...!TMMOB Mimarlar Odası14 Mart 2012TBMM gündeminde bugün, hiçbir değerlendirme, katkıve uyarılar dikkate alınmadan “ÂFET RİSKİ ALTINDAKİALANLARIN DÖNÜŞTÜRÜLMESİ HAKKINDA KANUNTASARISI” görüşülmeye başlanmıştır. İmar veçevre alanında yürürlükte bulunan tüm yasaları“uygulanmayacak mevzuat” kılarak, ülkedekihemen tüm yeni yapılaşma ve kentsel dönüşümuygulamalarına ait temel kararları Başbakanlık-TOKİİdaresi’ne bağlamaktadır. Böylece yerel yönetimler,ilgili kurumlar ve toplum katılımı devre dışı bırakılarak“başkanlık sistemi”nin önce imar alanında başlamasıöngörülmektedir.Bir anlamda “imar darbesi” denebilecek uygulamayı“afete karşı önlem” gerekçesi altında düzenleyen kanuntasarısı, ülkenin ve kentlerin tamamını “riskli alan”ilan etme olanağını sağlayarak, bu tanımla belirlenmişalanlarda TOKİ’yi ve dolayısıyla Başbakanlığı “tekimar otoritesi” yapmayı hedeflemektedir.Tasarıya göre, “Bakanlar Kurulunca belirlenecekrezerv alanlar” ve hiçbir bilimsel katılım olmadansaptanabilecek “riskli alanlar” ülkenin her yerindekeyfi olarak ilan edilebilecek.Aynı hukuk ve etik dışı yaklaşım “riskli yapı” tanımındayinelenmekte, teknik ve bilimsel katılımın olmadığısaptamalarla TOKİ’nin dilediği yapıya el koyabilmesiolanağı sağlanmaktadır.O kadar ki, tasarıya göre belediyeler “riskli yapıları”verilen sürelerde belirlemediği takdirde bunu Çevreve Şehircilik Bakanlığı “resen” yapacaktır. Risklialanlarla birlikte aynı yapıların Maliye Bakanlığıaracılığıyla TOKİ’ye devir işlemleri de tasarının ayrıntılıhükümlerini oluşturmaktadır.Bu yöntemle belirlenecek sözde “afet riski bulunan”(!)alanlarda ve yapılarda, tasarının asıl amacınıoluşturduğu anlaşılan “TOKİ’ye ve TOKİ ortaklarınayeni emlak rantı alanları kazandırmak ve pazarlamak”niyetinin “engelsiz” olarak yaşama geçebilmesi için deülkemizde yılların deneyim ve birikimleriyle oluşmuştüm imar, çevre ve kültür yasaları “uygulanamaz”ibaresiyle etkisiz hale getirilmektedir.Bu sayede yeni emlak rantı alanlarına dönüştürülmeküzere el konulan yapıların zorla tahliye işlemleri ileyıkılmalarında tüm yasal engeller kaldırılırken; ülkenindoğal, kültürel ve çevre değerlerinin korunmasınıöngören yasaların da devre dışı bırakılmasıyla aynıdeğerlerin yok olmasına neden olacak yapılaşmalarınönü açılmaktadır.61