ütünsellik, gerçeklikte ya toplumsal varoluþun hayranlýkla seyrive gerçek zevki, ya da yaþamýn insanal belirtilerinin bütünselliðiolarak varolan, düþünülmüþ ve duyulmuþ toplumun kendisi içinvaroluþu.Demek ki düþünce ile varlýk gerçi birbirinden ayrýdýrlar, amaayný zamanda birarada bir birlik oluþtururlar.Ölüm, türün belirli birey üzerindeki katý yürekli utkusu gibigörünür ve onlarýn birliðini yalanlýyora benzer; ama belirli birey,belirli bir türsel varlýktan baþka bir þey deðildir, ve böyle olduðuiçin de ölümlüdür.{ 10 4. Nasýl ki özel mülkiyet, insanýn hem kendi kendisi içinnesnel, hem de ayný zamanda tersine yabancý ve insanal-olmayanbir nesne durumuna gelmesi, yaþamýnýn belirtisinin yaþamýnýnyabancýlaþmasý, gerçekleþmesinin gerçeklikten yoksunlaþmasý,yabancý bir gerçeklik olmasý olgusunun duyulur dýþavurumundanbaþka bir þey deðilse, özel mülkiyetin olumlu kaldýrýlmasý, yaniinsanal yaþam ve insanal varlýðýn, nesnel insanlarýn, insanal yapýtlarýn,insanlar [sayfa 194] için ve insanlar tarafýndan duyulur temellüküde, týpký öyle, sadece salt, dolayýmsýz yararlanma anlamýnda, sadecesahip olma, malik olma anlamýnda anlaþýlmalýdýr. Ýnsan kendievrensel varlýðýný evrensel bir biçimde, demek ki bütünsel insanolarak temellük eder. Dünya ile insanal iliþkilerinin herbiri, görme,iþitme, koklama, tat alma, düþünme, seyir, duygu, irade, etkinlik,sevgi, uzun sözün kýsasý bireyselliðinin tüm örgenlikleri, kendibiçimleri içinde, apansýz toplumsal örgenlikler olan örgenlikler gibi,[VII] nesnel davranýþlarý ya da nesne ile iliþkilerinde, nesnenin temellükü,insanal gerçekliðin temellüküdürler; nesne ile iliþkileri, insanalgerçekliðin belirtisidir;* insanal etkinlik ve insanal acýdýr bu; çünkü,insanal anlamda kavrandýðýnda, acý, insanýn kendinden duyduðuzevktir.Özel mülkiyet bizi öylesine alýklaþtýrmýþ ve sýnýrlý kýlmýþtýr ki,bir nesne ancak ona malik olduðumuz, demek ki [o nesne] bizimiçin sermaye olarak varolduðu, ya da bizim tarafýmýzdan araçsýzsahip olunduðu, yenildiði, içildiði, giyildiði, içinde oturulduðu vb.,10{ } içindeki parçalar, Marx tarafýndan renklý bir kalemle dikine çizilmiþlerdir.* Demek ki insanal gerçeklik, insanýn özsel belirlenimleri ve etkinlikleri kadar çeþitlidir.(Marx’ýn notu.)96 Karl Marks<strong>1844</strong> Elyazmalarý
kýsacasý bizim tarafýmýzdan kullanýldýðý zaman bizimdir, –her nekadar özel mülkiyet sýrasý geldiðinde sahip olmanýn kendisinin bütünbu dolaysýz gerçekleþmelerini ancak geçim araçlarý olarak etkisiiçine alýr, ve her ne kadar bunlarýn araç hizmeti gördüðü yaþam,özel mülkiyet yaþamý, emek ve sermayeleþtirme ise de.Bütün bu fizik ve entelektüel duyular yerine, demek ki, bütünbu duyularýn yalýn yabancýlaþmasý, malik olma duyusu belirmiþtir.Ýnsanal varlýk, kendinden yola çýkarak kendi iç zenginliðinidoðurmak için, bu mutlak yoksulluða indirgenmeliydi. (Malik olmakategorisi üzerine, 21 Yaprak’taki Hess’e bakýnýz. 11 ) [sayfa 195]Özel mülkiyetin kaldýrýlmasý, demek ki, bütün insanal duyularýnve bütün insanal niteliklerin bütünsel kurtuluþudur; ama o [özelmülkiyetin kaldýrýlmasý -ç.], bu duyular ve bu nitelikler öznel bakýmdanolduðu kadar nesnel bakýmdan da insanal duruma geldikleriiçindir ki, iþte bu kurtuluþtur. Göz, insanal göz durumuna gelmiþtir,týpký nesnesinin de, insandan gelen ve insana yönelmiþ toplumsal,insanal bir nesne durumuna gelmiþ bulunmasý gibi. Demek ki,duyular, kendi praxis’lerinde doðrudan doðruya kuramcý durumunagelmiþlerdir. Onlar nesne ile nesne için iliþkilidirler, ama nesneninkendisi, kendi kendisine ve insana* nesnel insanal bir iliþkidir vetersi de böyledir. Gereksinme ve zevk bundan ötürü kendi bencildoðalarýný yitirmiþlerdir ve doða da kendi yalýn yararlýlýðýný yitirmiþtir,çünkü yararlýlýk insanal yararlýlýk durumuna gelmiþtir.11Marx, burada, kuþkusuz Hess’in 21 Yaprak’taki “Eylem elsefesi“ baþlýklý makalesininþu parçasýna anýþtýrmada bulunur:“Maddi mülkiyet, tinin saplantý durumuna gelmiþ kendisi için varlýðýdýr. Tin, emeði,emek aracýyla kendinin dýþsal belirtisini kendi özgür eylemi, kendine özgü yaþamý olarakdeðil, ama maddi bakýmdan ayrý bir þey olarak kavradýðýndan, kendini sonsuzluk içindeyitirmemek, kendi kendisi için varlýðýna eriþmek için, onu kendisi için korumak zorundadýrda. Ama eðer tinin kendisi için varlýðý olarak dört elle sarýlýp tutulmuþ bulunan þey, yaratmaiçindeki eylem deðil de, sonuç ise, yaratýlmýþ bulunan þey ise, eðer tinin kavramý olarakkavranmýþ bulunan þey onun gölgesi, tasarýmý ise, kýsacasý onun kendisi için varlýðýolarak kavranmýþ bulunan þey onun öteki varlýðý ise, mülkiyet, tin için olmasý gerekenþey, yani onun kendisi için varlýðý olmaktan çýkar. Malik olma susuzluðuna götüren þey,varolma susuzluðunun yani belirli bireysellik olarak, sýnýrlý ben olarak, sonlu varlýk olarakvarlýðýný sürdürme susuzluðunun ta kendisidir. Sýralarý gelince varolma ve malik olmayagötürmüþ bulunan þeyler de, tüm belirlenimin yadsýnmasý, soyut ben ve içi boþ “kendindeþey“in,eleþtiricilik ve devrimin, yerine getirilmemiþ ödevin sonucu olan soyut komünizmdir.”(Moses Hess, Sozialistische Aufsätze, yayýnlayan Zlocisti, Berlin 1921, s. 58-59.)* Ancak nesne insan ile insanal olarak iliþikli ise, ben nesneye insanal olarak iliþikliolabilirim. (Marx’ýn notu.)Karl Marks<strong>1844</strong> Elyazmalarý97
- Page 1 and 2:
KARL MARKS1844ELYAZMALARIEKONOMÝ P
- Page 5:
ÝÇÝNDEKÝLER9 Ö n s ö z14 Biri
- Page 9 and 10:
Ö N S Ö Zransýz-Alman Yýllýkla
- Page 11 and 12:
yapýtlarý dýþýnda-, Hess’ in
- Page 13 and 14:
lemede, felsefenin ve özellikle He
- Page 15 and 16:
sahibi ile kapitalist, gelirlerine
- Page 20 and 21:
mesi için zorunlu olan bölümü.
- Page 22 and 23:
Emek, kendini, ekonomi politikte, a
- Page 24 and 25:
nin karþýlanmasý için yeterli o
- Page 26 and 27:
[sayfa 110] adlý yapýtýnda, Ýng
- Page 28 and 29:
en küçük bir kaygý duymaksýzý
- Page 30 and 31:
Örneðin büyük bir servete konar
- Page 32 and 33:
gerekli olanýn, her zaman ötesind
- Page 34 and 35:
caklarý kendiliðinden anlaþýlý
- Page 36 and 37:
zenginliðinin geliþmesini öngere
- Page 38 and 39:
da, büyük ve küçük sermayeleri
- Page 40 and 41:
iþçilerinin kazancýna gelince, f
- Page 42 and 43:
tan sonra, nüfusunun on ya da onik
- Page 44 and 45:
ellerine almýþlardýr. Bkz: Birmi
- Page 46 and 47: u iyileþtirmeler kendi öz fonlar
- Page 48 and 49: doðal rantý, ya da topraklarýn
- Page 50 and 51: dýrabileceði sayý oranýnda deð
- Page 52 and 53: örnektir, çünkü ev kirasý ile
- Page 54 and 55: Peru madenlerinin baþýna ayný þ
- Page 56 and 57: nün, tüm siyasal renkten arýnmý
- Page 58 and 59: Çünkü büyük toprak mülkiyeti,
- Page 60 and 61: [YABANCILAÞMIÞ EMEK][XXII] Ekonom
- Page 62 and 63: Bir þey açýklamak istediði zama
- Page 64 and 65: iliþkin bir nesne, onun emeðine b
- Page 66 and 67: de, týpký öyle, kendi öz etkinl
- Page 68 and 69: etkinlik, insanýn türsel özlüð
- Page 70 and 71: kendi emek ürününe ve kendi [say
- Page 72 and 73: la, iþçi bu emek ile ona yabancý
- Page 74 and 75: sorununu, yabancýlaþmýþ emeðin
- Page 76 and 77: ÝKÝNCÝ ELYAZMASI 1[EMEK VE SERMA
- Page 78 and 79: uzaklaþtýrýlmýþ bir varlýk ol
- Page 80 and 81: yardýmýyla geçindiren kölesine
- Page 82 and 83: araçlarý fiyatlarýný artýrýp,
- Page 84 and 85: ÜÇÜNCÜ ELYAZMASI 1[ÖZEL MÜLK
- Page 86 and 87: politik, kendini ortaya tek siyaset
- Page 88 and 89: yetinin feodal niteliðini kaldýr
- Page 90 and 91: tarafýndan konulmuþ [bir karþýt
- Page 92 and 93: insanla iliþkisidir, týpký insan
- Page 94 and 95: tanýnmýþ gerçek yaþamýnýn da
- Page 98 and 99: Ayný biçimde öteki insanlarýn d
- Page 100 and 101: hareketi ile bu kuruluþ için gere
- Page 102 and 103: ihin kendisi doða tarihinin, doða
- Page 104 and 105: sorun, bir soyutlama ürününün t
- Page 106 and 107: [ÖZEL MÜLKÝYET REJÝMÝNDE VE SO
- Page 108 and 109: - Bu yabancýlaþma öte yandan, bi
- Page 110 and 111: zenginliði koyar ve senin yapamad
- Page 112 and 113: {Ýktisat ilkesi olarak gereksinme
- Page 114 and 115: sahip bulunan insanal özün temell
- Page 116 and 117: terini de kendi isteðinin kurbaný
- Page 118 and 119: getiren fizyokratlarýn kanýtýna
- Page 120 and 121: alýþveriþ ve deðiþim eðilimi
- Page 122 and 123: me eðilimi gösteren bütün iþle
- Page 124 and 125: kurulmasýný dile getirmesi sorunu
- Page 126 and 127: 229] (yeme, içme, nesnenin biçiml
- Page 128 and 129: Shakespeare paranýn özünü yetki
- Page 130 and 131: ireyin sadece imgeleminde varolan g
- Page 132 and 133: öylesine bir güç ile olgunlaþm
- Page 134 and 135: euerbach, hegelci diyalektik karþ
- Page 136 and 137: cine karþý çýkaran ayrýmýný
- Page 138 and 139: tüm onarýmý, soyut, yani mutlak
- Page 140 and 141: diyalektik ile iliþkisini, ve hem
- Page 142 and 143: ilincinin yabancýlaþmasýdýr; 3
- Page 144 and 145: yani eðilimlerinin nesneleri, bað
- Page 146 and 147:
insanýn gerçek doðal tarihidir -
- Page 148 and 149:
ürününü tanýdýktan sonra, gen
- Page 150 and 151:
Týpký, aþýlmýþ niceliðin nit
- Page 152 and 153:
kendi öz ereði olan ve kendi kend
- Page 154 and 155:
kendinden vazgeçmeye, ve kendi yan
- Page 156 and 157:
anlamý vardýr.“Sýnýrlý tanr