PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

meyvenin etrafın ı çevirir. İç kısımda bu kordondan iki plesenta ç ıkar. Ayr ıca ikitaraftaki kordonlardan içeri do ğru geli şen iki membran yalanc ı septumu oluşturarak!okulu ikiye böler. Meyve olgunlaştığında replumdam iki yapra ğa (valve) aynlir veaç ılan meyvede bu yapraklara tohumlar hala ba ğl ıdır. Cruciferea familyasmda görülür.Bu meyvenin boyu eninin üç kat ından fazla olanına silikva, boyu eninin üç kat ından azolanın silikula ad ı verilir.II- Kapsül: Meyve iki veya daha fazla say ıda karpelden oluşur ve bu meyveninaç ılması çeşitli yerlerden olur. Bu aç ılma yerleri ve şekilleri sistematikte önemli olup,türlerin tayininde anahtar olarak kullan ılır. Genellikle olgunlaşan meyvede her karpelins ırt ından yukarıdan aşağıya doğru aç ılma olur. Buna lokulisidal aç ılma denir (Iris,Epilobium). Açılma iki karpelin birle şme yerinden olur. Buna septikal aç ılma denir(Hypericum). Ortada bulunan eksene ba ğl ı olan tohumun dış duvarı kapak gibi aç ıl ır.Buna septifragal aç ılma denir(Geranium, turnagagas ı). Campanula ve Papavertürlerinde oldu ğu gibi aç ılma perikarpta olu şan porlardan olur. Bunada porlu açılmadenir. Anagallis ve Hyoscyamus'ta sirkumsissil aç ılma görülür. Burada aç ılmameyvede enine dairesel şekilde olur ve meyve kapak gibi bir yap ı ile aç ılır. Meyveninaç ılmas ı üstten alta doğru ve alev dili şekilinde parçalarla olursa buna volvatdenir.Yukar ıda verilen bütün meyvelerda aç ılma s ıras ında oluşan parçalara valve denir.Kapsül meyve aç ılma şekillerine göre s ımfladınl ır;a) Lokusid kapsül: Karpeller s ırttan (dorsal) aç ıl ır. Örnek: Iris (süsen).b) Septisid kapsül: Aç ılma karpellerin birleştiği yerden yani karın kısmındanolur. Örnek. Colchicum, Digitalis.c) Dentisidkapsül: Kapsül tepe kısmında bulunan di ş şeklindeki yanklardanaç ılır. Örnek: Saponaria , Dianthus.d) Porisid kapsül: Aç ılma perikarpta bulunan deliklerden olur. Örnek: Papaversomniferum, Antirhinum.e) Piksid kapsül: Kapsül bir kapakla aç ıl ır. Örnek: Anagallis.f) Septifragal kapsül: Lokusid olan meyvede birle şmi ş olan karpellerin iç k ısmıbir sütun halinde kal ırken, karpellerin tohum ta şıyan dış kısımları birbirinden ayr ılarakalttan yukar ı doğru kalkar, çan şeklini al ır ve böylece tohumlar d ışarı atılır. Örnek:Geranium.Açılmayan kuru meyveler:I.Akene: Tek karpelden oluşan tek tohumlu meyvedir. Örnek: Ranunculus.106