PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

B- GENERAT İF (ÜREME) ORGANLARCanl ılar ın kendilerine benzeyen bireyleri meydana getirmesine üreme denir.Üreme e şeyli ve e şeysiz olmak üzere ikiye ayr ılır. E şeysiz üreme, bitkiden ayr ılan tekhücrenin ço ğalarak kendine benzer canl ıy ı meydana getirmesidir. Bu tek hücreye sporve sporu meydana getiren bitkiyede sporofit denir. Bitkiden ayr ılan çok hücreli vejetatifparçalar ın gelişmesiyle yeni bitkilerin meydana gelmesine vejetatif üreme denir.Çelikleme, so ğan ve yumru ile üreme vejetatif üremedir. E şeyli üreme ise ayn ı veyaayr ı bireylerden gelen iki haploid hücrenin birle şmesi sonucunda (döllenme) oluşandiploid hücrenin (zigot) gelişmesi ile yeni canl ının meydana gelmesidir. Birle şen ikihücreye gamet, gametleri veren bireylerede gametofıt denir.E şeysel üreme gösteren bitkilerin üremesinde rol oynayan organlara generatiforganlar (üreme organlar ı) denir. Yüksek bitkilerde (tohumlu bitkilerde) üremeorgan ı çiçek dediğimiz organd ır. Normal geli şmede döllenmeden sonra çiçek, içindetohum bulunan meyveye dönü şür. Dolay ıs ı ile üreme organlar ı olarak çiçek, meyve vetohum anlaşılır. E şeyli üreme gösteren yüksek bitkiler döllenmeden sonra tohummeydana getirdikleri için tohumlu bitkiler (Spermatophyta) diye adland ır ıl ırlar.ÇIÇEK:Çiçek yapraklar ı metamorfoza u ğramış bir dald ır ve iç yap ıs ı yaprakl ı bir dalözelliği gösterir.Çiçeklerde e şey dağıl ım ı : Çiçeklerdeki en önemli özelli ği eşey organlarm ıtaşımas ıd ır. Çiçeklerin erkek veya di şilik karakterini bu organlar Sa ğlar. Tohumlubitkilerde uniseksüel ve polenlerini rüzgarla da ğıtan çiçekler hakimdir. Üniseksüel (tekeşeyli) çiçek yanlız stamenli (J) yani erkek organl ı çiçek veya yanl ız ginekeumlu (Ç)yani dişi organl ı çiçektir. Bunun ard ından daha az yayg ın olan ve hayvanlarla tozla şanhermafrodit çiçek gelir. Hermafrodit çiçekte erkek ve di şi oragan yani stamen veginekeum ayn ı çiçeğin yap ısında yer al ır. Bu çiçe ğe biseksüel (iki e şeyli)() çiçek tedenir.Bitkiler alemimde çiçekler ayn ı bireyde veya farkl ı bireylerde yer alabilir.Üniseksüel çiçek tipinde erkek ve di şi çiçek ayn ı bireyin üstünde olursa bu bitkiyemonoik bitki (?d) denir. Pinus sp.(çam) ve Colyllus sp. (fınd ık) bitkileri monoiktir.Ayn ı birey üstünde hem erkek, hem de di şi çiçek bulunur. Erkek ve dişi çiçekler başka90