PDF Dosyası - Ankara Üniversitesi Kitaplar Veritabanı

Yaprak metamorfozlan:Yaprağm esas görevi asimilasyon(fotosentez), solunum ve terlemedir. Baz ıyapraklar bu ödevden ba şka görevlerde görürler. Bu i şler için şekil ve yap ı balumidandeğ işikliğe uğramalar ına metamorfoz denir.1-Tomurcuk pullan: Kısa kal ın ve saps ız yaprakç ıklard ır. Üst yüzlerigenellikle tüy, bazen reçine veya mum gibi maddelerle kapl ıdır. Ödevleri tomurcuklar ıd ış etkenlerden korur -midir.2- Diken yapraklar: Çok say ıda iletim demeti ve sklerankima demeti ihtivaederler. Ödevleri, bitkinin savunmas ına yard ımc ı olmakt ır. Bazen yapraktaki damarlardiken haline geçebilir. Opuntia'da (devedikeni) olduğu gibi. Bazende yaprağm tamam ıdiken haline geçmi ştir. Berberis'de (kad ın tuzluğu) olduğu gibi.3- Depo yapraklar: Su ve besin maddesi depo etmek için farkl ılaşmışyapraklard ır. Etli ve kal ınd ır. Kurak ve tuzcul bölgelerde ya şayan bu tip bitkilerinyapralclar ında klorofilsiz, büyük ve büyük vakuollü bol miktarda parankima hücresinerastlanır. Sedum (damkoruğu) ve Mesenbrianthemum'da (buz çiçeği) olduğu gibi.So ğanlı bitkilerin, so ğanlarmdaki etli kal ın yapraklar ise, parankima hücrelerinde besinmaddeleri depo edilir. Allium cepa (kurusoğan) ve Tulipa (lale) bitkilerinin soğanlar ı butip yapraklardan olu şur.yapraklar: T ırmanıc ı bitkilerde, bitkinin tutunmasm ı sağlamak içinyapraklar ince sülükler haline geçerler. Örnek: Pisum sativum (bezelye).5- Kapan yapraklar: Böcek kapan bitkilerde yapraklar, böcekleri yakalamaküzere özel şekil almışlard ır. Nephentes, Drosera, Dionea, Sarracenia gibi. Buyapraklarda bulunan tüyler, emergensler tutma ve salg ılad ıklar ı enzimlerle böceklerisindirme ödevini görürler ( şekil 60).6- Üretken yapraklar: Nadir de olsa bazen yapraklar kenarlarmda üreme i şigörecek tomurcuklar verirler. Burada üreyen yavru bitki tamamen geli ştikten sonra yeredüşer ve yeni bir bitki olu şur. Bryophyllum bitkisi böyle ürer ( şekil 61).7-Çiçek yapraklar ı : Gerek çiçek yapraklar ı (çanak, taçlar, brakteler, brakteollerv.b.) gerekse mikrosporofiller ve megasporofiller gerçek yapraklarm metarnorfozuylameydana gelmi şlerdir.70