ideCAD Statik 6

Bölüm 17 Çubuk Sistemlerin Çözümü
Stifnes tesir sayıları
Yapı statiğinde stifnes, belirli bir doğrultuda birim bir deplasman elde edebilmek için, taşıyıcı sisteme
etki ettirilmesi gereken kuvvet demektir ve genellikle k harfi ile gösterilir. Bu tanımın tamam
olabilmesi için, elde edilmek istenen deplasmanın ve etki ettirilmesi gereken doğrultu yön ve etki
noktalarının açık olarak belirtilmesi gerekir.
Bu açıklığı elde etmek amacıyla, söz konusu taşıyıcı elemanın, kabul edilen bütün serbestlik dereceleri
birer ok ile ve okun başı, kabul edilen işaret kaidesine göre pozitif yönü göstermek üzere, bir şekil
üstünde gösterilir. Doğru kuvvetler ve ötelemeler için doğru, momentler ve dönmeler için ise eğri bir
ok kullanılır ve bütün oklar sıra ile numaralandırılır. Okun numarası ve şekil üzerindeki yeri, o kuvvet
ve deplasmanın etki noktasını, okun ekseni ve başlığın yönü ise, söz konusu kuvvet ve deplasmanın
doğrultu ve yönünü açık olarak belli eder.
Aşağıdaki şekilde, [1] yalnız eksenel kuvvet taşıyan bir kafes kiriş çubuğunun, [2] kağıt düzlemi
içerisinde eğilmeye maruz bir düzlem çerçeve çubuğunun ve [3] iki ayrı düzlemde eğilmeye maruz
kalmış bir uzay çerçeve çubuğun serbestlik dereceleri gösterilmiştir.
3
AE
1 2
[1] 2 serbestlik derecesi
2 5
AE,EIxz
1 4
G
6
[2] 6 serbestlik derecesi
4
1
Kuvvetin etki edildiği yerdeki okun numarasını i ile ve birim deplasmanın bulunduğu yerdeki okun
numarasını da j ile gösterirsek, bir taşıyıcı elemanın kij stifnes sayısını şu şekilde tanımlayabiliriz.
kij, Taşıyıcı elemanın tanımlanmış bütün serbestlik dereceleri doğrultusundaki deplasmanlar sıfır iken,
yalnız j oku doğrultusunda birim bir deplasman oluşturabilmek için, i doğrultusunda elamana dıştan
etki etmesi gereken kuvvetidir.
5
x
z
y
3
9
6
AE,EIxz,EIzz 12
2 8
GJ 10
11
7
[3] 12 serbestlik derecesi
783