10.09.2013 Views

TURK YAZILARI.indd - Azərbaycan Milli Kitabxanası

TURK YAZILARI.indd - Azərbaycan Milli Kitabxanası

TURK YAZILARI.indd - Azərbaycan Milli Kitabxanası

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ъа дур ол; Мя ляк ду рур ди йяй дцн ани мут лаг вя с.<br />

Ду рур йа рым чыг фе ли щя мин дювр цчцн чох ся ъий йя ви бир яла мят<br />

олуб, бц тцн ХЫЫЫ-ХЫВ яср аби дя ля рин дя иш лян миш дир.<br />

Сай вя явяз лик ляр дя дя гя дим фор ма лар мц ща фи зя олу нуб. Бе ля<br />

ки, миг дар сай ла рын дан сон ра эя лян исим ляр, адя тян, кя мий йят шя кил -<br />

чи си гя бул едя би лир<br />

Мяс.: Он ки ши эир дяр ляр; До куз ки ши онун йол даш ла рый ды вя с.<br />

Бир чох гя дим аби дя ляр дя мц ша щи дя еди лян бир фор ма юзц нц бу -<br />

ра да да эюс тя рир. Бе ля ки, бир-бир явя зи ня би рин-би рин иш ля нир. Мяс.:<br />

Би рин-би рин чыхып таш ра ва ру нуз/Олун ща зыр,йо лу ну зу эю рц нцз.<br />

Явяз лик ля рин гя дим шя кил ля ри дя бу ра да эе ниш йа йыл мыш дыр. Мяс.:<br />

анун, ол, ол дур, бу лар, олар, ан да, ган да, га му, га му сы вя с.<br />

Ну ра бат ды га му баш тан ба ша дяк/Ъа ва бы ны анун чцн ал ды бу лар;<br />

Га чан ким йол даш ла ры гы зы эюр дц ляр/ Га му су гор ку бян ъан дан<br />

кеч ди ляр.<br />

Мя лум ол ду ьу ки ми, си фят ля рин мц га йи ся дя ря ъя си ни мей да на<br />

чы ха ран -раг/-ряк шя кил чи ля ри бу дювр цчцн чох мящ сул дар ол муш -<br />

дур. "Дас тан"да да бу ъя щят га ба рыг шя кил дя юзц нц эюс тяр мяк дя дир.<br />

Мяс.: тиз ряк, га ту раг, ираг раг.<br />

О дюврун ди эяр аби дя ля рин дя ол ду ьу ки ми, бу ра да да щал<br />

формаларынын би ри ди эя ри нин йе рин дя иш лян ди йи мц ша щи дя еди лир. Мяс.:<br />

Эе ня Сул тан (Сул та нын) га ты на эял ди бун лар; Ке чиб тахт цс тц ня<br />

(цс тун дя) Султан оту ру; Га ты щцрмятлцдцр атан (ата нын) га тын да; Га -<br />

му бяк ляр эя лцр ан да (она) ири шир; Чу сцбщ ол ды йериндя (йе рин дян)<br />

дур ды Сул тан; Кю нцл дян (кю нцл дя) йох иди зяр ря ъя па сы вя с.<br />

Бй явяз лян мя ля ри биз ейниля Шяй йад Щям зя нин "Йу сиф вя Зц -<br />

лей ха" (ХЫЫЫ) ясяриндя дя эю рц рцк. Мяс.:<br />

Бы рак ты лар Йу си фи де рин ку йу (гу йу йа); Йа зы ьын (йа зы ьы) ба ьыш -<br />

лар эил вя с.<br />

Мя лум ол ду ьу ки ми, гя дим дюврлярдя гош ма вя кю мяк чи ад лар<br />

чох мящ дуд иш лян миш, бу вязифяни яса сян щал шя кил чи ля ри йе ри ня йе -<br />

тир миш ляр. Бу хц су сий йят юзц нц га ба рыг шякилдя "Дас тан"да эюс тяр -<br />

мяк дя дир. Бе ля ки, як сяр щал лар да тя ряф, йан кю мяк чи сюзляринин<br />

вязифясини йюн лцк щалын ифа дя ет мя си иля гар шы ла шы рыг. Мяс.:<br />

Ту руб Ящ мяд Щярами ша ща эял ди вя с.<br />

108<br />

Гейд ет ди йи миз бу хц су сий йят ляр "Дас та ни-Ящ мяд Щя ра ми"нин<br />

ХЫЫЫ яс ря аид ол ду ьу ну эюс тя рир. Дас та нын щяр тя ряф ли тяд ги ги ядя би<br />

дилимизин ин ки шаф мяр щя ля ля ри ни мцяй йян ляш дир мяк ба хы мын дан чох<br />

ящя мий йят ли дир.<br />

109

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!