Å UMARSKI LIST 7-8/1963

EKONOMSKI ZNAČAJ ZAŠTITE ŠUMA OD POŽARA*
1. Šumski fond Jugoslavije
ING. DTMITRIJE BURA
Značaj šuma u privredi i životu zajednice treba posmatrati i ceniti sa dva
aspekta:
— proizvodnog, tj. po ulozi u proizvodnji drveta kao sirovine za industrijsko
i drugo korišćenje, i
— zaštitnog, tj. po njenom pozitivnom utjecaju na biološki život ljudi i
ostalih organizama na zemlji.
Od ukupne površine Jugoslavije (25.574 hilj. ha) na šume otpada 8.830 hilj.
ha ili 35%.
Od ove površine 70% su društvene šume, a 30% privatne. Po vrsti drveća
otpada 71% na lišćare a 29% na četinare. Ukupna drvna masa svih šuma ceni
se na cea 1 milijardu m 3 drveta.
Prema ocenama i izvršenim merenjima smatra se da bi ukupni prosečni
godišnji prirast svih šuma mogao da se kreće oko 20 mil. m' 3 bruto mase, što
iznosi nešto ispod 3 m 3 po 1 ha godišnje. Isto tako se ceni da se godišnje sečie
u šumama svih kategorija vlasništva kreću, već duži niz godina, u granicama
prirasta, što znači da je u cilju obezbeđenja potrajnosti gospodarenja sa šumama,
primenjen princip pravilnog gospodarenja tj. »da se koristi, odnosno
seče. onoliko koliko drveta u šumi priraste«.
Perspektivne mogućnosti i proizvodni potencijal šuma •— (šumske privrede)
i industrije za preradu drveta su neosporno veliki. Na nekoliko savetovanja ovo
pitanje je posebno razmatrano i došlo se do konstatacije da se sa određenim
šumskim uzgojnim zahvatima u prirodnim šumama i podizanjem plantaža brzorastućih
vrsta šumskog drveća može povećati proizvodnja (prirast) i obim seča
od sadašnjih 20 miliona m :i na 22,5 miliona m 3 godišnje do kraja 1965. a sprovođenjem
daljih mera na intenziviranju šumske proizvodnje, moguće je u narednom
periodu, za narednih 15—20 godina, povećati šumsku proizvodnju na
45—50 miliona m 3 bruto mase godišnje (zavisno od visine ulaganja).
Po površini se šuma i po zalihama drveta u šumskom fondu Jugoslavija
nalazi među nekoliko evropskih zemalja, najbogatijih šumama. Međutim, po
tehničkim uslovima proizvodnje i korišćenja drveta, naša zemlja je još znatno
ispod prošeka evropskih zemalja. No već izvršena i tekuća investicijska ulaganja
u šumarstvu i industriji za preradu drveta obezbeđuju brz razvoj ovog
* Dana 27. i 28. VI 1963. održano je u Beogradu Prvo jugoslavensko savetovanje
o zaštiti šuma od požara, na kome je iznet ovaj uvodni referat, i donosi Sie u nešto
skraćenom ob'mu.
265