You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
lanca privrede, tako da se može očekivati da će Jugoslavija za relativno kratko<br />
vreme dostići nivo najnaprednijih zemalja u industrijskoj preradi drvne sirovine.<br />
2. Značaj šuma za razvoj privrednih grana koje koriste drvo<br />
Uz rudna bogatstva (obojeni metali i dr.), energetske izvore i poljoprivredni<br />
potencijal, šumski fond čini jednu od ključnih, perspektivnih privrednih osnova<br />
naše zemlje; ovo zbog toga, što drvo — i pored njegove široke zamene — zbog<br />
stalnog porasta stanovništva u svetu i proširivanja njegove upotrebe (u prirodnom<br />
ili prerađenom obliku) na nova područja potrošnje ostaje trajno industrijska<br />
sirovina.<br />
Drvo je sirovina za čitav niz privrednih grana i delätnosti. Ona ima veoma<br />
široku primenu, počevši od drveta za ogrev i građevinski materijal do celuloze,<br />
papira i veštačkog vlakna, i mnogih drugih proizvoda mehaničke i hemijske<br />
transformacije drvne materije.<br />
Naročito je značajna široka rastuća upotreba u hemijskoj preradi, pre svega<br />
u industriji papira, lepenke, celuloznih tkanina (veštačke svile), a u novije<br />
vreme i u proizvodnji krme za stoku, šećera, alkohola, kvasca, proteina. Pored<br />
toga iz drveta se dobija (ekstrahuje ili destiluje) smola, eterično ulje, masti,<br />
boje, tanin i znatan broj drugih proizvoda.<br />
Od 39 naših privrednih grana, drvo i proizvode od drveta koristi 29 grana.<br />
Bruto proizvod (ukupni prihod) je jedan od objektivnih pokazatelja ekonomskog<br />
značaja određene privredne oblasti ili grane. Prema podacima koje<br />
vodi statistika (i koja ne obuhvata šumarstvo u celini) bruto proizvod šumarstva,<br />
drvarske industrije i industrije celuloze i papira iznosio je 1960. god.<br />
ukupno 292.099 milijardi dinara, od toga: u šumarstvu 56.747; u drv. industriji<br />
183.187; i u industriji celuloze i papira 52.165 milijardi dinara.<br />
Smatra se, da bi se bruto proizvod šumarstva i industrije za preradu drveta<br />
mogao — uz savremeno industrijsko korišćenje šumske sirovinske baze samo<br />
u prirodnim šumama povećati za 2 do 3 puta. Prirodni i društveni uslovi omogućavaju<br />
da se drvna sirovinska baza, plantažnom i drugom sa vremenom proizvodnjom<br />
drveta, još znatno proširi, a time i dalje povećava ukupni prihod<br />
privrednog lanca šurnarstva — industrije drveta.<br />
Poseban ekonomski značaj šuma i drveta leži u izvozu industrijskih proizvoda<br />
na bazi drveta. Izvoz: proizvoda šumarstva, drv. industrije i industrije<br />
celuloze i papira dostigao je u 1959. godini preko 22 milijarde, a u 1961. godini<br />
preko 24 milijarde deviznih dinara. Prema tome, privreda na bazi drveta učestvovala<br />
je u ukupnom izvozu zemlje u ovom periodu sa okruglo 25° o. Poznato<br />
je. međutim, da je ovaj izvoz u prvim posleratnim godinama dostizao i preko<br />
30 fl i), od našeg ukupnog izvoza. Značajno je pri tom istaći, da se radi o izvozu<br />
proizvoda koji angažuju najmanje uvoznih sirovina i reprodukcijskog materijala.<br />
S obzirom da naša zemlja ima veoma povoljan geografski položaj prema<br />
zemljama deficitarnim drvetom, postoje uslovi za stalno povećanje ovog izvoza;<br />
u tome se ogleda značaj našeg šumarstva i šuma u sklopu celokupne nacionalne<br />
privrede.<br />
3. Značaj šuma za razvoj titrističke i lovne privrede<br />
Domaći i strani turizam i lov kao organizovane privredne delatnosti dobijaju<br />
i kod nas iz godine u godinu sve veći značaj. Za ocenu razvijenosti naše<br />
266
Change language