28.05.2014 Views

Autonomia programowa uczelni. Ramy kwalifikacji - MNiSW

Autonomia programowa uczelni. Ramy kwalifikacji - MNiSW

Autonomia programowa uczelni. Ramy kwalifikacji - MNiSW

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

10 EWA CHMIELECKA, ZBIGNIEW MARCINIAK, ANDRZEJ KRAŚNIEWSKI { 4}<br />

Jak rozwiązać powyższe dylematy?<br />

Po pierwsze, należy zrezygnować ze sztywnego gorsetu centralnie zdefiniowanego<br />

procesu kształcenia. Skoro jeden doskonały na każdą okoliczność proces po prostu nie da<br />

się zdefinio wać, należy powierzyć jego stworzenie autonomii <strong>uczelni</strong>. Tylko podstawowe<br />

jednostki orga nizacyjne <strong>uczelni</strong>, bezpośrednio pracujące z konkretnymi grupami studentów,<br />

są w stanie podejmować racjonalne decyzje o tym, jaki program kształcenia będzie<br />

najbardziej skutecz nym narzędziem przekazywania wiedzy.<br />

Po drugie, należy dostrzec, że obecnie obowiązująca państwowa lista kierunków studiów<br />

nie jest wystarczająco dobrą odpowiedzią na potrzeby rynku pracy oraz na aspiracje<br />

edukacyjne naszej młodzieży. W konsekwencji, należy tę listę „uwolnić”, dopuszczając<br />

do kreowania przez <strong>uczelni</strong>e nowych, oryginalnych kierunków studiów.<br />

Po trzecie, dla każdego kierunku studiów – już istniejącego lub całkiem nowego – <strong>uczelni</strong>a<br />

powinna starannie przemyśleć i opisać zamierzone efekty kształcenia. Na ich podstawie<br />

należy zaprojektować program kształcenia, prowadzący studentów różnymi ścieżkami<br />

(zależ nie od indywidualnych predyspozycji) poprzez jego moduły tak, by jak najefektywniej<br />

osiągnęli zamierzone efekty. No i najtrudniejsze: należy zaprojektować i wdrożyć system<br />

zapewniania jakości kształcenia, który pozwoli na skuteczne monitorowanie tych<br />

efektów i dokonywanie niezbędnych korekt w procesie kształcenia tak, by naprawdę studenci<br />

umieli to, co dla nich zaprojektowano. System ten powinien w sposób wiarygodny<br />

identyfikować mocne i słabe strony procesów kształcenia, gdyż stanie się podstawowym<br />

źródłem informacji dla zewnętrznego systemu oceny jakości.<br />

1.1.5. Jak powyższe idee proponuje wdrożyć aktualna nowelizacja ustawy<br />

Prawo o szkolnictwie wyższym?<br />

Znowelizowana ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym wprowadzi opisane wyżej idee<br />

w życie. W szczególności:<br />

1. Ustawa zwiększy autonomię programową <strong>uczelni</strong>. Podstawowe jednostki organizacyjne<br />

<strong>uczelni</strong> otrzymają swobodę tworzenia zupełnie nowych kierunków studiów,<br />

określonych poprzez program kształcenia. Program ten ma składać się z dwóch części:<br />

z opisu zamierzonych efektów kształcenia oraz z opisu procesu kształcenia, który ma<br />

doprowadzić do osiągnięcia tych efektów.<br />

2. Aby pomóc <strong>uczelni</strong>om wdrożyć kulturę efektów kształcenia, zostaną opracowane wzorcowe<br />

opisy efektów kształcenia, które, po uzyskaniu pozytywnej opinii Rady Głównej<br />

Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zostaną opublikowane w formie rozporządzenia.<br />

3. Najsilniejsze naukowo jednostki, czyli te, które mają prawo do nadawania stopnia doktora<br />

habilitowanego uzyskają pełną swobodę kreowania nowych kierunków studiów.<br />

Weryfikacja zewnętrzna przez Polską Komisję Akredytacyjną w postaci oceny jakości<br />

nastąpi, tak jak dziś, po zakończeniu pełnego cyklu kształcenia.<br />

4. Pozostałe jednostki organizacyjne także uzyskują możliwość stworzenia innowacyjnego<br />

kierunku studiów. W przypadku tych jednostek, projekt programu kształcenia<br />

podlegać będzie przed uruchomieniem wstępnej ocenie PKA. Jeśli program ten odwołuje<br />

się do jednego z wzorcowych opisów efektów kształcenia, wstępnej ocenie podlega<br />

tylko projekt procesu kształcenia. Jeśli natomiast program zawiera także pomysł na<br />

nowy zakres efektów kształcenia, PKA oceni projekt także w tym zakresie.<br />

5. Najlepsze spośród oryginalnych kierunków studiów mogą być wyróżnione i wskazane<br />

za wzór do naśladowania: Rada Główna Nauki i Szkolnictwa Wyższego może postanowić<br />

o dołączeniu definiujących taki kierunek efektów kształcenia do listy wzorcowych<br />

kierunków studiów, dając w ten sposób innym <strong>uczelni</strong>om możliwość wykorzystania dobrego<br />

pomysłu dla dobra ich studentów.<br />

6. Obecnie studiujący studenci dokończą studia w systemie zdefiniowanym przez obecnie<br />

obowiązującą ustawę, tj. zgodnie z określoną odpowiednim rozporządzeniem, listą kierunków<br />

studiów oraz standardami kształcenia.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!