Autonomia programowa uczelni. Ramy kwalifikacji - MNiSW
Autonomia programowa uczelni. Ramy kwalifikacji - MNiSW
Autonomia programowa uczelni. Ramy kwalifikacji - MNiSW
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
{ 7}<br />
KRAJOWE RAMY KWALIFIKACJI DLA POLSKIEGO SZKOLNICTWA WYŻSZEGO 13<br />
ryjnych bądź zajęć laboratoryjnych. Także praktyki studenckie powinny być zaplanowane<br />
z uwzględnieniem przewidywanych efektów kształcenia. W każdym przypadku efekty<br />
kształcenia powinny być mierzalne, by mogły być sprawdzone przez instytucję prowadzącą<br />
kształcenie. Coraz częściej podkreśla się przy tym związek między efektami kształcenia<br />
a punktami ECTS – przyznanie punktów ECTS powinno być uwarunkowane osiągnięciem<br />
konkretnych efektów kształcenia.<br />
Na poziomie programu studiów celowe jest rozróżnienie następujących rodzajów efektów<br />
kształcenia:<br />
•<br />
ogólne (generyczne) – charakterystyczne dla danego poziomu kształcenia (np. dla studiów<br />
I stopnia), w znacznym stopniu niezależne od kierunku studiów;<br />
„dziedzinowe” – charakterystyczne dla danego poziomu kształcenia w określonym szerokim<br />
obszarze kształcenia, obejmującym całą grupę kierunków studiów (np. dla kierunków<br />
technicznych);<br />
szczegółowe – specyficzne dla danego programu studiów i jego konkretnej realizacji<br />
w danej <strong>uczelni</strong> lub jednostce prowadzącej studia.<br />
Dla potrzeb systematycznej prezentacji, efekty kształcenia mogą być klasyfikowane<br />
•<br />
•<br />
w różny sposób. W szczególności, istnieje wiele sposobów ich klasyfikacji ze względu na kategorie/obszary<br />
„osiągnięć”, jakie efekty te opisują [Cedefop].<br />
Przyjęty na konferencji w Bergen w 2005 r. opis Europejskich Ramach Kwalifikacji dla<br />
Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego [EQF_EHEA05b] definiuje oczekiwane efekty<br />
kształcenia odwołując się do koncepcji wskaźników (deskryptorów) znanych pod nazwą<br />
Deskryptorów Dublińskich [EQF_EHEA05a]. Deskryptory Dublińskie zdefiniowane są w pięciu<br />
kategoriach:<br />
• wiedza i rozumienie,<br />
• stosowanie wiedzy i rozumienia,<br />
• umiejętność wnioskowania i formułowania sądów,<br />
• umiejętność komunikowania się,<br />
• umiejętność uczenia się.<br />
W Europejskich Ramach Kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie (ERK) [EQF_LLL08a],<br />
będących przedmiotem Zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady z 23 kwietnia 2008 r.<br />
efekty uczenia się zdefiniowane są w trzech kategoriach [PRK_MEN09]:<br />
• wiedza, która w kontekście ERK może być teoretyczna lub faktograficzna i która oznacza<br />
efekt przyswajania informacji przez uczenie się; jest ona zbiorem opisu faktów, zasad,<br />
teorii i praktyk powiązanych z określoną dziedziną pracy lub nauki;<br />
• umiejętności, które w kontekście ERK mogą być umysłowe/kognitywne (myślenie logiczne,<br />
intuicyjne i kreatywne) oraz praktyczne (związane ze sprawnością manualną<br />
i korzystaniem z metod, materiałów, narzędzi i instrumentów); oznaczają one zdolność<br />
do stosowania wiedzy i korzystania z know-how w celu wykonywania zadań i rozwiązywania<br />
problemów;<br />
• kompetencje personalne i społeczne, które w kontekście ERK określa się w kategoriach<br />
odpowiedzialności i autonomii; oznaczają one potwierdzoną zdolność stosowania<br />
wiedzy, umiejętności oraz kompetencji personalnych, społecznych lub metodologicznych<br />
okazywaną w pracy lub w nauce oraz w karierze zawodowej i rozwoju<br />
osobowym.<br />
Te główne kategorie efektów uczenia się nie powinny być jednak traktowane rozłącznie.<br />
Efekty określane jako „wiedza” obejmują bowiem pewien komponent „umiejętności”,<br />
efekty określane jako „umiejętności” obejmują pewne elementy „wiedzy”, a „wiedza”<br />
i „umiejętności” stanowią istotny składnik „kompetencji personalnych i społecznych”.<br />
W pracach nad Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla szkolnictwa wyższego w Polsce przyjęto,<br />
że efekty kształcenia opisane są w kategoriach wiedzy, umiejętności i kompetencji<br />
personalnych i społecznych.