Autonomia programowa uczelni. Ramy kwalifikacji - MNiSW

136 ANEKS
{6}
kątem efektów kształcenia, zwrócenie uwagi na dobór zajęć i metod odpowiednich dla
zamierzonych efektów. Oczekuje się iż programy będą w sposób cykliczny monitorowane
przez gremia wewnętrzne w odniesieniu do swojej efektywności, z uwzględnieniem
opinii zwrotnej studentów, absolwentów i pracodawców
3. Ocenianie studentów według opublikowanych i konsekwentnie stosowanych kryteriów,
przepisów i procedur.
Ocena postępu studentów stanowi trzecie ogniwo (po określeniu efektów kształcenia
i koniecznych dla ich osiągnięcia metod dydaktycznych) w procesie kształtowania
programów studiów zgodnie z wymaganiami Ram Kwalifikacji. Sposoby oceny
studentów mają bowiem kluczowe znaczenie dla sprawdzenia i wykazania osiągnięcia
założonych celów edukacyjnych i końcowych efektów kształcenia. Zmienia się przy
tym filozofia oceniania , którego pierwszoplanowym zadaniem staje się potwierdzenie
osiągnięcia przez studenta(ów) poziomu określonego w efektach kształcenia (ocena
w stosunku do z góry ustalonego kryterium – walidacja osiągnięć), a dopiero na drugim
planie sytuuje się porównanie między sobą wyników osiąganych przez różnych
studentów ( ocena w stosunku do normy – ocenianie w stopniach).
Instytucje winny zadbać, aby zróżnicować sposoby sprawdzania postępu studentów
odpowiednio do roli jaką te sprawdziany mają pełnić (ocenianie diagnostyczne,
formujące i podsumowujące) oraz do kategorii efektów kształcenia (w obszarze wiedzy,
umiejętności, lub postaw).W wielu przypadkach odpowiednie sposoby oceny efektów
będę musiały dopiero zostać opracowane. Oczekuje się także obiektywizacji i standaryzacji
procesów oceniania, oparcia ich o rzetelne podstawy naukowe, oraz przejrzystości
decyzji będących ich konsekwencją.
Pożądane będzie poszukiwanie zewnętrznych punktów odniesienia dla pomiaru
osiągniętych efektów np. poprzez upowszechnianie systemu egzaminatorów zewnętrznych,
nie tylko w roli recenzentów prac dyplomowych, ale również współautorów i obserwatorów
egzaminów.
4. Zapewnienie jakości kadry dydaktycznej, które obejmować powinno właściwą rekrutację
nauczycieli akademickich, stworzenie warunków do podnoszenia kwalifikacji pedagogicznych,
oraz właściwie prowadzoną ocenę nauczycieli. Ta ostatnia nie powinna ogranicza
się wyłącznie do zbierania opinii studentów, lecz uwzględniać także ogląd przez
przełożonych, kolegów, oraz samo-refleksję nauczyciela (portfolio).Warto przy tym zwrócić
uwagę na złożoność ról spełnianych przez nauczycieli, zależnie od charakteru przedmiotu,
typu zajęć, poziomu studiów. W ślad za oceną nauczycieli opracowany być musi
system jej wykorzystywania, promowania dobrych i eliminowania złych nauczycieli.
Pilnym zadaniem staje się zapoznanie kadry nauczającej z koncepcją Ram Kwalifikacji
oraz ich konsekwencjami dla tworzenia programów studiów i/lub zajęć, organizowania
procesu dydaktycznego i oceniania efektów.
5. Zasoby do nauki oraz środki wsparcia dla studentów, które instytucje winny zagwarantować
na poziomie wystarczającym i odpowiednim dla każdego programu. Przez
zasoby rozumie się przy tym nie tylko pomieszczenia dydaktyczne, wyposażenie laboratoriów
i pracowni, ostęp do komputerów, czasopism i podręczników w bibliotece,
ale również doradztwo i .wsparcie ze strony nauczycieli oraz dostosowanie form zajęć
do uzyskania założonych efektów kształcenia – zwłaszcza w przypadku kształtowania
umiejętności i postaw.
6. Systemy informacyjne. Instytucje powinny gromadzić, analizować i wykorzystywać
stosowne informacje dotyczące skutecznego zarządzania oferowanymi programami
studiów oraz innymi działaniami. Instytucjonalna samowiedza stanowi warunek dla
wspierania obszarów dobrze funkcjonujących oraz identyfikacji tych , które wymagają
działań naprawczych. Bezcennym narzędziem operacyjnym stają się informatyczne
systemy zarządzania studiami (np.USOS). Gromadzone dane powinny przy tym obejmować
nie tylko efektywność procesu kształcenia wyrażaną liczbą promocji i absolwentów
w relacji do kosztów, lecz także monitorować poziom zadowolenia studentów