Əlamətdar və tarixi günlər təqvimi: 2008-cı il - Azərbaycan Milli ...

RƏŞID BƏY ƏFƏNDIYEV-145
May
24.05.1863-
Maarif xadimi 31.08.1942
Görkəmli maarif xadimi,
yazıçı, alim Əfəndiyev (Əfəndizadə)
Rəşid bəy Ismayıl oğlu
1863-cü il may ayının 24-də
Şəkidə ruhani ailəsində anadan
olmuşdur. Nuxada (Şəkidə) cümə
məscidindəki mollaxanada ibtidai
(1870-1876), dörd sinifli şəhər
məktəbində orta (1876-1879),
Qori Müəllimlər Seminariyasında
orta pedaqoji (1879-1882), Aleksandr
Müəllimlər Institutunda isə
(Tiflis) ali təhsil almışdır. O, Nuxa
qəzasının Qutqaşen kəndindəki
ikisinifli məktəbində (1882-1892),
Xaçmaz kənd məktəbdə (1890-
1892) müdir, Qafqaz Müsəlmanları
Ruhani Idarəsində
katib müavini (1892-1900), Qori
Müəllimlər Seminariyasının «tatar
şöbəsi»ndə Azərbaycan dili və
şəriət müəllimi (1902-1916),
Irəvan quberniyası xalq məktəblərinin
müfəttişi (1916-1918)
işləmişdir. Əfəndiyev 1918-ci ildə
Bakıya gələrək, Azərbaycan
Xalq Cümhuriyyətinin xalq
maarifi sahəsində tədbirlərinin
həyata keçirilməsinə yaxından
köməklik göstərmiş, Maarif
nazirinin əmri ilə Bakı Kişi
Seminariyasının direktoru təyin
olunmuşdur. Maarif Nazirliyi
yanında Əlifba Komissiyasının
tərkibində latın qrafikasına keçmək
üçün təqdim olunmuş layihələrin
müzakirəsində fəal iştirak
etmişdir. Sovet hakimiyyəti
illərində Şəki Pedaqoji Texnikumunda
müəllim işləmişdir.
Görkəmli maarif xadimi
geniş yaradıcılıq diapazonuna
malik yazıçı və alim idi. Əsasən,
uşaq ədəbiyyatı, dramaturgiya və
bədii tərcümə sahəsində çalışmışdır.
Əfəndiyev pedaqoji fəaliyyətinin
ilk günlərindən milli
zəmində hazırlanmış dərsliyə,
uşaqların sağlam mündəricəli
ədəbiyyata ehtiyacı ilə qarşılaşmış,
orijinal əsərlərdən iqtibas
və tərcümələrdən ibarət «Uşaq
bağçası» (1898), «Bəsi-rətülətfal»
(1901) kimi tarixi dərsliklərini
nəşr etdirmişdir. Hər iki dərslik
Qafqazda və türk xalqları yaşayan
digər məktəblərin bölgələrində
uzun illər tədris olunmuşdur.
Böyük sənətkarın adı Mirzə Fətəli
Axundzadənin dramaturgiya