Əlamətdar və tarixi günlər təqvimi: 2008-cı il - Azərbaycan Milli ...

AKADEMIK MILLI DRAM TEATRI-125
Mart
10.03.1873
Azərbaycan Akademik
Milli Dram Teatrının tarixi 1873-
cü il martın 10-u və aprelin 17-də
H.B.Zərdabinin təşəbbüsü, N.B.
Vəzirov və Ə. Adıgözəlovun fəal
iştirakı ilə M.F. Axundovun
Bakıda səhnəyə qoyulmuş «Lənkran
xanının vəziri» və «Hacı
Qara» komediyalarının tamaşası
ilə başlanıb. 1880-1890-cı illərdə
C.Zeynalovun ev tamaşaları, rustatar
məktəbinin müəllimi H.
Mahmudbəyovun və H. Zərdabinin
teatr truppaları Azərbaycan
teatr sənətinin inkişafında
mühüm rol oynamışdır. Məhz bu
ev tamaşaları və truppaların fəaliyyəti
nəticəsində H.Ərəblinski,
M.Kazımovski, M. Hacınski, Ə.
Vəli və b. görkəmli sənətkarların
istedadı üzə çıxmışdı . Bu dövrdə
əsasən M.F.Axundovun komediyaları,
N.Nərimanovun «Nadanlıq»,
«Dilin bəlası», N.B. Vəzirovun
«Yağışdan çıxdıq, yağmura
düşdük» və s. əsərləri tamaşaya
qoyulmuşdur. 1900-cü ildə H.B.
Zərdabi və H.Mahmudbəyovun
truppaları əsasında ilk daimi teatr
truppası yaranmış və Ə.B. Haqverdiyevin
«Dağılan tifaq» pyesinin
tamaşası ilə fəaliyyətə başlamışdır.
Teatr yarandığı tarixdən
bu günə qədər öz adını dəfələrlə
dəyişdirmək məcburiyyətində
qalmışdır. Bu da məlumdur ki,
Azərbaycan əlifbası XX-XXI
əsrlərdə üç dəfə dəyişilmişdir.
Həmin əlifbalarda çıxan Azərbaycan
mətbuatı və rusdilli
qəzetlər öz informasiyalarında,
məqalələrində və elanlarında
teatrın adını öz dövrünə uyğun
şəkildə vermişlər. Bakı şəhərində
yaranıb fəaliyyət göstərən bu
teatr dövlət təsisatına 1919-cu ildə
keçirilmişdir. Bununla da
kollektiv «Hökumət Teatrosu»
adlanmışdır. Bir neçə il bu adla
fəaliyyət göstərən teatrın adı
Azərbaycan SSR Xalq Maarif
Komissarlığı Kollegiyasının 24
aprel 1923-cü il tarixli Qərarı ilə
dəyişdirilmişdir. Növbəti ildən
kollektiv Dadaş Bünyadzadə
adına Dövlət Türk Akademik
Dram Teatrosu adlandırılmışdır.
Milli teatrımız 1933-cü
ildə özünün yaranmasının 60
illiyini bayram etmişdir. Bu
münasibətlə martın 5-də teatrın
adının dəyişdirilməsi barədə