ÆlamÉtdar vÉ tarixi günlÉr tÉqvimi: 2008-cı il - AzÉrbaycan Milli ...
ÆlamÉtdar vÉ tarixi günlÉr tÉqvimi: 2008-cı il - AzÉrbaycan Milli ...
ÆlamÉtdar vÉ tarixi günlÉr tÉqvimi: 2008-cı il - AzÉrbaycan Milli ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TARIXI ABIDƏLƏRIN BEYNƏLXALQ<br />
MÜHAFIZƏ GÜNÜ<br />
Aprel<br />
18.04<br />
Qədim tarixə malik<br />
Azərbaycan ərazisi füsünkar<br />
təbiəti, bol təbii sərvətləri və nadir<br />
<strong>tarixi</strong>-arxeoloji, memarlıq<br />
abidələri <strong>il</strong>ə zəngindir. Ölkəmizin<br />
<strong>tarixi</strong> və mədəni irsinin zənginliyi,<br />
bənzərsizliyi xeyli dərəcədə onun<br />
nadir coğrafi mövqeyi <strong>il</strong>ə<br />
şərtlənmişdir. Şi-malla cənubun,<br />
qərblə şərqin qovşağında yerləşən<br />
Azərbaycan ta qədim zamanlardan<br />
böyük Fars, Osmanlı və Rusiya<br />
imperi-yalarının bir növ toqquşma<br />
mey-danı olmuşdur. Qədim<br />
dövlətlərin ən mühüm karvan<br />
yolları, o cümlədən məşhur Ipək<br />
Yolu bu ərazidən keçmişdir.<br />
Respublikanın ərazisində<br />
antik dövrə və orta əsrlərə aid<br />
şəhərlərin xarabalıqları, çoxsaylı<br />
müdafiə tik<strong>il</strong><strong>il</strong>ərinin: qala və<br />
qüllələrin, köçəri tayfaların və<br />
yadelli əsarətç<strong>il</strong>ərin basqınlarından<br />
müdafiə olunmaq üçün era-<br />
mızın əvvəllərində və sonralar<br />
ucaldılmış Çıraq qala, Didvan və<br />
digərlərinin qalıqları yuxarıda<br />
dey<strong>il</strong>ənlərə parlaq sübutdur.<br />
Abşeron yarımadasındakı müdafiə<br />
tik<strong>il</strong><strong>il</strong>əri kompleksi – Mərdəkan,<br />
Nardaran, B<strong>il</strong>gəh və Ramanadakı<br />
qalalar da bu cəhətdən xüsusi<br />
maraq doğurur.<br />
Qafqaz Albaniyası dövrünün<br />
mis<strong>il</strong>siz memarlıq abidələri<br />
–Ləkit, Qum, Kiş, Orta Zəyzit<br />
kəndlərindəki məbəd kompleksləri<br />
də dövrümüzə qədər<br />
saxlanılmışdır. Böyük Qafqaz<br />
dağlarının cənub-qərb ətəkləri <strong>il</strong>ə<br />
Xəzər dənizi arasında 100 km 2 -lik<br />
ərazidə yerləşən, hündürlüyü 600-<br />
700 metrə çatan, təxminən 1000-ə<br />
yaxın qayanın üzərində üst<br />
poleolit dövrünə aid insan və<br />
heyvan təsvirləri, müxtəlif yazılar<br />
<strong>tarixi</strong> əhəmiyyətli arxeoloji materiallar<br />
kimi indi də saxlanılır və<br />
qoruq kimi mühafizə olunur.<br />
Bakı yaxınlığındakı Suraxanı<br />
qəsəbəsi ərazisində beş<br />
guşəli, 24 hücrə və otaqdan ibarət,<br />
daima məşəl alovları boylanan,<br />
atəşpərəstlərin sitayiş yeri olmuş<br />
Atəşgah məbədi də mühüm<br />
memarlıq abidəsi hesab olunur.<br />
Bünövrəsində divarlarının<br />
qalınlığı 5 metr, hündürlüyü 28<br />
metr olan 8 yaruslu monumental<br />
tik<strong>il</strong>i – Qız Qalası paytaxtımızın<br />
rəmzi kimi əvəzsiz <strong>tarixi</strong> abidədir.<br />
Azərbaycanın saray tik<strong>il</strong><strong>il</strong>ərinin