Strategjia e e Energjise e Kosoves 2009 - 2018 - Ministria e Integrimit

More documents

Recommendations

Info

energjisë energjisë të përgatitura të përgatitura nga nga MEM, MEM, analiza këto këto që që kanë marrë parasysh karakteristikat dhe dhe strukturën strukturën e sistemit e sistemit elektroenergjetik të të Kosovës, humbjet në rrjet dhe importin neto të të energjisë energjisë elektrike, elektrike, rezulton rezulton se për se për periudhën 2000-2007 prodhimi i secilit central elektrogjeneruegjenerues ka qenë ka qenë siç paraqitet siç paraqitet në në Figurën 7*; 7*; ndërsa kontributi në përqindje i i secilit central elektro-gjenerues në mbulimin STRATEGJIA në mbulimin e E ENERGJISË e konsumit total E total REPUBLIKËS të të energjisë SË KOSOVËS elektrike 2009–2018 ka qenë siç paraqitet në në Figurën Figurën 8. 8. 5000 5000 100% 100% 4750 4750 95% 95% 4500 4500 90% 90% 4250 4250 85% 85% 4000 4000 80% 80% 3750 3750 75% 75% 3500 3500 70% 70% 3250 3250 65% 65% 3000 3000 60% 60% Net importi Net importi Net Net importi 2750 2750 55% 55% HC Ujmani1 HC Ujmani1 HC HC Ujmani1 2500 2500 50% 50% TC Kosov TC Kosov a B a B TC TC Kosov a Ba B 2250 2250 45% 45% TC Kosov TC Kosov a A a A TC TC Kosov a Aa A 2000 2000 40% 40% 1750 1750 35% 35% 1500 1500 30% 30% 1250 1250 25% 25% 1000 1000 20% 20% 750 750 15% 15% 500 500 10% 10% 250 250 5% 5% 0 0 0% 0% 2000 2001 2000 2001 2002 2002 2003 2003 2004 2004 2005 2005 2006 20062007 2007 2000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2006 2007 2007 Figura Figura 7: Figura Kontributi 7: 7: Kontributi Kontributi i secilit i i secilit secilit central central central në në mbulimin në e Figura Figura 8: 8: 8: Kontributi Kontributi i secilit i secilit central central në mbulimin në në e mbulimin mbulimin e nevojave nevojave e nevojave për për energji energji për elektrike energji (GWh) elektrike mbulimin nevojave e e nevojave për energji për elektrike energji (%) elektrike (GWh) (GWh) (%) (%) * Shënim: * Shënim: * Shënim: Me prodhimin Me prodhimin e HC-ve e HC-ve të lidhura të lidhura në rrjetin në rrjetin e e shpërndarjes; Me prodhimin e HC-ve të lidhura në rrjetin e shpërndarjes; Humbjet Humbjet teknike teknike në bartje në bartje dhe dhe shpërndarje janë janë vlerësuar në në rreth 17-18% ; Humbjet teknike në bartje dhe shpërndarje janë vlerësuar në rreth 17-18% ; Operimi Operimi i furnizimit i i furnizimit me skemën me skemën 5:1. 5:1. 4.5 4.5 Furnizimi me me energji elektrike gjatë periudhës 2000-2007 4.5 Furnizimi me energji elektrike gjatë periudhës 2000-2007 Rritja Rritja mesatare Rritja mesatare mesatare relative relative relative vjetore vjetore vjetore e e e konsumit konsumit të të energjisë të energjisë elektrike elektrike në Kosovë në Kosovë gjatë periudhës gjatë periudhës 2000– 2000–2007 2000–2007 2007 ka ka qenë qenë ka rreth qenë rreth 7%. rreth 7%. Konsumi 7%. Konsumi elektroenergjetik elektroenergjetik prej 2,864 prej GWh 2,864 në GWh vitin 2000 në vitin arriti 2000 në 4,582 arriti në 4,582 në GWh 4,582 GWh në GWh vitin në vitin 2007, në vitin 2007, pra 2007, një pra rritje pra një totale një rritje rritje prej 161%. totale prej prej Kjo rritje 161%. prej Kjo mesatarisht rritje prej 7% mesatarisht (shih Figurat 7% 7% (shih Figurat (shih STRATEGJIA E ENERGJISË E REPUBLIKËS SË KOSOVËS 2009–2018 9 dhe Figurat 10), 9 dhe është 9 10), dhe dukshëm 10), është është më e lartë dukshëm sesa më kërkesa më e lartë e lartë e parashikuar sesa kërkesa në studimin e parashikuar ESTAP në I në të studimin Bankës ESTAP Botërore I në të vitin Bankës 2002, Botërore ku rritja në relative vitin 2002, vjetore ku e konsumit rritja relative të energjisë vjetore elektrike e konsumit ishte të parashikuar të energjisë elektrike me 5%. (Skenari ishte parashikuar i Mesëm i me Kërkesës). 5%. (Skenari i Mesëm i i Kërkesës). 5000 4750 4500 4250 4000 3750 3500 3250 3000 2750 2500 2250 2000 1750 1500 1250 1000 750 500 250 0 Total humbjet ne ne sy system Konsumatoret Direkt Faturimi ne ne shperndarje 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 100% 95% 90% 85% 80% 75% 70% 65% 60% 55% 50% 45% 40% 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 5% 0% 0% Ministria Ministria e Energjisë e Energjisë dhe Minierave dhe Minierave Faqe 31 31 Total Total humbjet ne ne sy sy stem stem Konsumatoret Direkt Direkt Faturimi ne ne shperndarje 2000 2000 2001 2001 2002 2002 2003 2003 2004 2004 2005 2005 2006 2006 2007 2007 Figura Figura 9: 9: Faturimi, Faturimi, konsumi konsumi direkt direkt dhe dhe humbjet në Figura Figura 10: Faturimi, konsumi konsumi direkt direkt dhe humbjet dhe në humbjet në sistemin sistemin elektroenergjetik elektroenergjetik (GWh) (GWh) humbjet në sistemin elektroenergjetik elektroenergjetik (%) (%) Mund Faqe 34 të thuhet se gjatë periudhës 2000 – 2007 dhe vitit 2008: Ministria e Energjisë dhe Minierave • prodhimi vendor i energjisë elektrike ka qenë nën nivelin e kërkesës;
STRATEGJIA E ENERGJISË E REPUBLIKËS SË KOSOVËS 2009–2018 Mund të thuhet se gjatë periudhës 2000 – 2007 dhe vitit 2008: • prodhimi vendor i energjisë elektrike ka qenë nën nivelin e kërkesës; • gjatë periudhave të dimrit ka pasur mungesa në furnizim të mjaftueshëm të qymyrit për operim të blloqeve në termocentrale; • revitalizimi i blloqeve në TC ‘Kosova A’ nuk është krye siç ka qenë planifikuar sipas studimit të vitit 2005, gjë që e ka bërë të paarsyeshëm revitalizimin e tyre në të ardhmen; • ka pasur kufizime të shkaktuara nga kapacitetet e pamjaftueshme të bartjes dhe shpërndarjes në periudhën e ngarkesave të larta (sidomos gjatë dimrit); • kontrolli dhe menaxhimi me konsumin elektroenergjetik (demand side management) nuk është arritur; • arkëtimi i energjisë elektrike të konsumuar dhe faturuar ka qenë në nivel të ulët, pra humbjet komerciale kanë qenë tepër të larta; • furnizimi me energji elektrike është balancuar me reduktime, sipas skemës kohore 5:1; dhe • importi i vazhdueshëm i energjisë elektrike, i cili viteve të fundit mbulon 10-15% të konsumit. Rritja e lartë e konsumit të energjisë elektrike dhe ngarkesave maksimale në sistemin elektroenergjetik të Kosovës në periudhën 2000-2007 është shkaktuar kryesisht nga humbjet e larta komerciale në nivelin prej 25% - 31% nga bruto konsumi elektroenergjetik. Në periudhën 2005– 2007, humbjet totale (teknike dhe joteknike) të energjisë elektrike në sistemin elektroenergjetik të Kosovës (bartja dhe shpërndarja) ishin sa rreth gjysma e bruto konsumit. Në këtë periudhë shkalla e inkasimit ishte rreth 75% e energjisë elektrike në pjesën e kontrolluar të konsumit. Rreth 90% e bruto konsumit aktual të energjisë elektrike realizohet në rrjetin e shpërndarjes të nivelit të tensionit të mesëm 35(20)/10 kV dhe të tensionit të ulët 0.4 kV. Rritja relative e madhe e konsumit elektroenergjetik në nivel të tensionit të ultë në periudhën 2000– 2007 është shkaktuar kryesisht nga: • mos lidhja e të gjitha kontratave ndërmjet furnizuesit dhe konsumatorëve; • mos menaxhimi i duhur i konsumit në amvisëri dhe sektorin komercial; • mos inkasimi në enklavat e minoritetit serb; • mosarritja e konsolidimit të procesit të faturimit dhe inkasimit; dhe • shfrytëzimi i energjisë elektrike për qëllimet e ngrohjes. 4.6 Importi i energjisë elektrike Duke filluar nga viti 2000 vendi ynë është shndërruar nga një eksportues neto i energjisë elektrike në një vend importues neto. Gjatë këtyre viteve vendi ka importuar prej maksimum 33% energji elektrike në vitin 2001 deri ne 12.6% në vitin 2008 të konsumit të përgjithshëm të energjisë elektrike, në varësi të sasisë së energjisë të prodhuar në vend. Duke pasur parasysh rritjen e kërkesës për energji elektrike nga viti në vit, është pothuajse e sigurt që roli i importeve të energjisë elektrike në të ardhmen e afërt do të jetë esencial për sigurimin e një furnizimi të sigurt dhe të qëndrueshëm me energji. Importet e energjisë do të ndikojnë jo pak edhe në koston e furnizimit, për rrjedhojë edhe në rritjen e tarifave të energjisë elektrike për konsumatorët e të gjitha kategorive. Duhet nënvizuar se kapaciteti importues/eksportues i sistemit elektroenergjetik të Kosovës nuk është i mjaftueshëm për plotësimin e ngarkesave maksimale (pikut) në rritje gjatë dimrit. Duke Ministria e Energjisë dhe Minierave Faqe 35
Page 1 and 2: STRATEGJIA E ENERGJISË E REPUBLIK
Page 5 and 6: Përmbajtja STRATEGJIA E ENERGJISË
Page 33: Për periudhën Për 2004-2007, per
Page 49 and 50: 10.9% të PBB-së, pjesë kjo që d
Page 51 and 52: STRATEGJIA E E ENERGJISË E E REPUB

Strategjia e e Energjise e Kosoves 2009 - 2018 - Ministria e Integrimit

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?