07.02.2015 Views

BAШ REDAKTORDAN - turan-sam

BAШ REDAKTORDAN - turan-sam

BAШ REDAKTORDAN - turan-sam

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

toplumsal sиyasи mяnasы vardыr. Bu hekayяyя gюrя bиr quru<br />

чayыn цzяrиndя kюrpц quran Dяlи Domrul "keчяnиndяn otuz<br />

цч axчa, keчmяyяnиndяn dюyя-dюyя qыrx axчa gюtцrяrdи ".<br />

Bunu nя цчцn edиrdи Onun цчцn kи, "mяndяn dяlи, mяn -<br />

dяn gцclц яr vardыrmы kи, чыxa mяnиmlя dюyцшя - deyиrdи;<br />

mяnиm яrlиyиm, bahadыrlыьыm, иgиdlиyиm Ruma, Шama gedя<br />

чata" - deyиrdи. . .<br />

Dяrиndяn dцшцndцkdя aydыn olur kи, keчmишdя dцnyanы<br />

mцstяmlяkячиlиk zяncиrи иlя buxovlamыш olan bюyцk иmpratorluqlarыn<br />

sиyasяtиnиn tяmяlиndя yalnыz belя bиr dцшцncя<br />

tяrzи kюk salmышdыr.<br />

XЫX яsrdя Orta Asиya vя Qafqaz xalqlarы чar Rusиyasы<br />

tяrяfиndяn zяbt olunduqdan sonra onlarыn cяnub qonшularы<br />

vя dиgяr dюvlяtlяr иlя яnяnяvи яlaqяlяrи kяsиldи. Sиvиlиza sи -<br />

yaya Иbn Sиna, Nяsrяddиn Tusи vяmиnlяrlя dцhalar bяxш et -<br />

mиш bu юlkяlяr "Rusиyanыn ucqarы" damьasы иlяdamьalan -<br />

dыlar. Mцstяmlяkячиlиk sиyasяtиnи davam etdиrяn Sovet иm -<br />

perиyasыnda da bu юlkяlяrи dцnya иlя bиrlяшdиrяn чox az mиqdar<br />

yollar var иdи kи, onlar da tяk Rusиya torpaqlarыndan ke -<br />

чиrdи. Bu yalnыz gюrцnяn yollara aиd deyиldиr, eynи zamanda<br />

gюrцnmяyяn mяdяnи-mяnяvи yollara da aиd иdи. Orta Asиya<br />

xalqlarы vяAzяrbaycan dцnya mяdяnиyyяtиnя tяk rus mя -<br />

dяnиyyяtи иlя aчыlыrdы. Dцnya klassиklяrи yalnыz rus dиlиndяn<br />

tяrcцmя olunardы. Bиr sюzlя bu xalqlarыn kaиnata baxmaq цчцn<br />

tяk bиr pяncяrяsи aчыq иdи: Rusиyanыn yol verdиyи pяncяrя. .<br />

Qяrb maddи vя mяdяnи dяyяrlяrиndяn genиш иstиfadя<br />

etmяyя чalышan bu юlkяlяrиn zяngиn tяbии qaynaqlarы Qяrbиn<br />

ehtиyaclarыnыn qarшыlanmasы цчцn mяnиmsяnиlmяyя baшlanmыш<br />

vя dцnya sиyasяtиnиn aparыcы иstиqamяtlяrиndяn bиrиnя<br />

чevrиlmишdиr. "Bюyцk Иpяk Yolu" problemиnиn yenиdяn aktuallaшmasы<br />

da Шяrq vя Qяrb arasыnda enerjи daшыyыcыlarыnыn<br />

Qяrbя asan юtцrцlmяsи цzяrиndя gedяn cиddи ишlя, yenи kommunиkasиya<br />

xяtlяrиn aчыlmasы иlяяlaqяdardыr. Bu faktor da<br />

Tцrk Dцnyasыnыn bиrlяшmяsи vя dцnyada tяsиrиnиn artmasы<br />

цчцn bюyцk fayda verиr. Bakы- Ceyhan neft, Baku-Яrzurum<br />

tяbии qaz, Bakы-Qars dяmиryolu stratejи яhяmиyyяtlиdиr vя<br />

иqtиsadи olmaqla yanaшы, eynи zamanda sиyasи vяmяdяnи<br />

яhяmиyyяt dя daшыyыr.<br />

7. Zaman tяlяb edиr kи, Tцrk Dцnyasыnыn yenиvяdaha yцksяk<br />

mяrhяlяlяrя yцksяldиlmяsи цчцn kюhnя dцшцncяlяrиn<br />

qulu olmadan sиyasи, иqtиsadи vяmяdяnиsahяdя sяylяr da -<br />

ha da artыrыlsыn. Tцrkиyя Cцmhurиyyяtиndя tez-tez иstиfadя<br />

edиlяn "xarиcи Tцrklяr" deyиmиndяn uzaqda dayanmaq la -<br />

zыmdыr. Avropanыn strategиyasы Mяrkяzи Asи yaya иstиqamяtlиdиr.<br />

Halbukи doьma Tцrkиyяmиzиn strate gи yasыnыn Avropa -<br />

dan daha чox Tцrk Dцnyasыna yюnяldиl mя sиnиn zamanы<br />

yetишmишdиr. Qafqaz Mяrkяzи Asиyaya gedяn yoldur. Bu yol<br />

яngяlsиz olmalыdыr. Tцrk Dцnyasы Rusиya sяr hяdlяrи ичиndя<br />

vя xarиcиndяdиr. Tцrk Dцnyasыnыn bиrlиyи Rusиya иlя яlaqяlяrиlя<br />

яlaqяdardыr.<br />

8. Son vaxtlarda Tцrk Dцnyasыnda bиr-bиrиnя yaxыnlaшma<br />

vя bиrlяшmя sяylяrи, иqtиsadи vяmяdяnияlaqяlяr sцrяtlи<br />

artma dяrяcяsиnи gюstяrmяkdяdиr. Tцrk Dцnyasы Parlament<br />

As<strong>sam</strong>bleyasы vяs. иnteqrasиyaya aparan qurumlar yaradыl -<br />

dы. Tцrkиyя Cцmhurиyyяtи иlя Azяrbaycan arasыnda яlaqяlяr<br />

"bиr mиllяt, иkи dюvlяt" strategиyasы yolu иlя иrяlиlяmяkdяdиr.<br />

9. Bцtцn Tцrk respublиkalarыnda Иslamиdяyяrlяr daha da<br />

gцclяnиr, hяr yerdя Tцrk ruhu yцksяlиr. Bu ruh hяr шeyя, hяr<br />

yerdя qalиb gяlяcяkdиr.<br />

Шащидликдян<br />

Шящид цстцн<br />

Муса Нцсрят<br />

Вятян дцшмян тапдаьында<br />

Ня йатмысан Вятян оьлу<br />

Эязиб щаггын сораьында<br />

Ня тапмысан Вятян оьлу<br />

Цмцд олуб она-буна<br />

Эюзлямя щаггы юзэядян.<br />

Сябрин йетмядими сона<br />

Щагг эялмяз юзэя юлкядян.<br />

Дюзцб щагсыз ямялляря<br />

Олмадынмы юзэя-юэей<br />

Гарабаьсыз нясилляря,<br />

Тясяллими сюздя эилей<br />

Вятян сяня яманятдир,<br />

Яъдадына ъавабдещсян.<br />

Дюзмяк юзц хяйанятдир,<br />

Ямялиндя ъищад ет, сян!<br />

Шащидликдян шящид цстцн<br />

Дюзмяк олмаз бу лякяйя<br />

Папаг алтда, йохса тцстцн<br />

Бянзямязми о лячяйя<br />

Бир эцн эялян бир эцн эедяр<br />

Дцнйанын эярдиши беля.<br />

Кечирмя эцнляри щядяр,<br />

Мягамыны вермя йеля.<br />

Атыл селин габаьына<br />

Няряни чяк дюндяр эери,<br />

Йийя дур Гарабаьына,<br />

Ращат олсун, Юндяр йери!<br />

26 ТЦРК EЛИ / OKTYABR-2009, No:5

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!