Milli Zeka

Milli Zəka
qızıl sәhifәlәrinә yazılmış xidmәtlәrindәndir. Bu hәm dә sinәsinә Sisianovun oğul vә әr dağı çәkdiyi
Bәyim xanımın ruhuna ehtiramdır.
Zamanı gәlәndә silahları kitabların, hәrbçilәri alimlәrin әvәz edәcәyinә inanan Mehriban xanım
xalqın mәnәvi zәnginliyini onun tarixi keçmişi, milli-mәnәvi dәyәrlәri ilә bağladığındandır ki, sәnәtin
vә mәdәniyyәtin himayәdarına çevrilir. 2006-cı ildә Azәrbaycan–ABŞ parlamentlәrarası dostluq qrupunun
rәhbәri kimi Amerikaya sәfәri zamanı Vaşinqton Tekstil Muzeyindә Azәrbaycanın maddi-mәdәniyyәt
incilәrindәn olan, lakin İran xalçası kimi tәqdim edilәn Şeyx Sәfi xalısının yaranma tarixindәn, onun
Azәrbaycan xalqı vә dövlәtçilik tarixi ilә bağlı mәqamlarından muzey әmәkdaşına mәlumat verәn
Mehriban xanım hәqiqәt carçısı, mәnәviyyat elçisi kimi yaddaşlara yazıldı. Onun etiraz sәsi, әslindә,
“Gülüstan” vә “Türkmәnçay” müqavilәlәr ilә ikiyә parçalanan Azәrbaycanın haqq sәsi idi. Bu sәs 500
illik tarixi dövlәtçilik әnәnәsi olan Sәfәvilәr dövlәtinin sәsi, incilәri Sankt-Peterburqa, Ermitaja vә
dünyanın bir çox muzeylәrinә sürgün edilәn Şeyx Sәfi kitabxanasının, Sәfәvilәr sarayının gileyi idi.
Bu gileyә birdәfәlik son qoymaq, dünyaya fars, ermәni xalıları adında tәqdim olunan sәnәt
incilәrimizin xalı deyil dә, analarımızın, nәnәlәrimizin hana üzәrindәn gәlәcәyә ünvanladıqları “sevgi
mәktubları” olduğunu, bu incilәrin sahiblәrininsә azәrbaycanlılığını sübut, onu intizardan xilas üçün
Xәzәrin әtәyindә, Muğam Mәrkәzi ilә üzbәüz Azәrbaycan Xalçası vә Xalq Tәtbiqi Sәnәti Muzeyinin
tәmәlini qoydu. Bu hәm dә birinci xanımın Tәbrizdәn, Ərdәbildәn, Savalandan qopub Bakıya gәlәn, “Bir
gәncin manifesti” romanı ilә Azәrbaycan xalçasına, “Yusif Züleyxa”ya baş qәhrәmanının, Sonanın diliylә
sahib çıxan “itә ataram, yada satmaram” deyib haray qoparan babası, yazıçı Mir Cәlala övlad, nәvә borcu,
mәnsub olduğu xalqın yaddaşına sәdaqәt hissi idi. Muzeyә bütün hәyatını Azәrbaycan incilәrinә hәsr
edәn xalçaçı-rәssam professor Lәtif Kәrimovun adının verilmәsi isә hәyatını milli-mәnәvi dәyәrlәrimizin
tәdqiqinә vә tәbliğinә hәsr edәn onlarla istedadlı alimә vә sәnәtkara ehtiram idi.
Bütün varlığı, ruhu, duyğuları ilә Azәrbaycanın, Şәrqin vә türk dünyasının bir parçası olan Mehriban
xanım bәşәri ideallara sәdaqәt hissi ilә dünya insanı, dünya vәtәndaşıdır! Dinlәrә vә sivilizasiyalararası
dialoqa töhfәlәri, fikir vә düşüncә azadlığına, insan şәxsiyyәtinә, milli-mәnәvi dәyәrlәrә ehtiramı ilә o,
hәm dә yeni minillikdә әski dәyәrlәrin hamisi, klassika ilә müasirliyin körpüsüdür! Sivilizasiyalararası
dialoqda gәnclәrin, elmin vә elm adamlarının, sәnәtin, mәdәniyyәtin rolunu dәyәrlәndirәn Heydәr Əliyev
7