мустаҳкам оила – ҳуқуқбузарликларнинг олдини олиш гарови

Жиноят содир этган вояга етмаган шахсларнинг 36,8 фоизи нотинчоилада тарбияланган 1 бўлиб, бу ўз навбатида вояга етмаганларнингносоғлом оилада тарбияланганлиги ва оилада ота-онанинг бола тарбиясигаетарли даражада эътибор бермаганлигини кўрсатади. Шунинг учун ҳамшахснинг шаклланишига салбий таъсир этувчи омиллар оиладагимуҳитнинг қанчалик соғломлигига боғлиқ. Оилада ота-онанинг ахлоқийбузуқлиги, жоҳиллиги ўз фарзандига нисбатан шафқатсизлиги боланингшаклланишига салбий таъсир кўрсатади.Ички ишлар идораларининг жамоатчилик, ҳокимиятлар қошидагикомиссиялар, мактаб, маҳалла ва ўқув тарбия муассасалари биланҳамкорликда вояга етмаганлар жиноятчилигининг олдини олиш ҳамдапрофилактик рўйхатга олинган тарбияси оғир тарбиявий таъсирчораларига муҳтож вояга етмаганларга нисбатан зарурий тарбияниқўллашни такомиллаштириш мақсадга мувофиқдир.Оиладаги носоғлом муҳит ва салбий таъсир оқибатида воягаетмаганлар томонидан қуйидаги салбий оқибат ва жиноятлар келибчиқади: ўзбошимчалик билан мунтазам равишда уйдан кетиб қолиш,спиртли ичимлик ва гиёҳвандликка ружуъ қўйиш, уятли сўзлар билансўкиниш, катталарга нисбатан ҳурматсизлик, дайдилик ва тиланчиликбилан шуғулланиш, ўқиш ва интизомда бетартиблик, фоҳишабозлик,қиморбозлик, ўғирлик, босқинчилик, талончилик ва ҳоказо.Вояга етмаган шахслар асосан қасддан одам ўлдириш, қасддан танжароҳати етказиш, номусга тегиш, талончилик, босқинчилик, ўзгалармулкини ўғирлаш, гиёҳвандлик билан боғлиқ ёхуд безорилик кабижиноятларни содир этадилар.Вояга етмаганлар орасида содир этиладиган жиноятларнинг олдиниолиш ва бартараф этиш учун қуйидаги вазифаларни амалга ошириш лозим:биринчидан, оилада тарбияланаётган вояга етмаганларни миллийкадриятларимиз ва урф-одатларимиз руҳида тарбиялаш; иккинчидан,фарзанд тарбияси билан шуғулланмайдиган ота-оналар ва уларнингўрнини босувчи шахслар билан якка тартибдаги тарбиявий таъсирга эгабўлган профилактик ишларни кучайтиш; учинчидан, носоғлом турмуштарзи кечирувчи оилалар, тарбияси оғир ўсмирлар билан маҳаллада, ичкиишлар бўлимларида доимий равишда олдини олишни йўлга қўйиш вамунтазам назорат қилиб бориш; тўртинчидан, носоғлом оиладатарбияланаётган вояга етмаганларга маънавий ва руҳий жиҳатдан ёрдамкўрсатиш; бешинчидан, профилактик рўйхатга олинган, тарбияси оғирвояга етмаганлар билан тарбиявий аҳамиятга эга бўлган ишларни амалга1 Зарипов З.С. Вояга етмаганларнинг гуруҳий жиноятчилиги ва унинг олдиниолишга қаратилган айрим чоралар / Ички ишлар органларининг жамоатхавфсизлигини таъминлаш ва жиноятчиликка қарши кураш фаолиятинитакомиллаштириш. Илмий-амалий конференция материаллари. – Т., 2001. – Б.18-21.302