мустаҳкам оила – ҳуқуқбузарликларнинг олдини олиш гарови

ҳалоллик, меҳнатдаги ҳалоллик, жамоа орасидаги ҳалоллик, савдосотиқдагиҳалоллик, дўстлар ўртасидаги ҳалоллик ва шу кабилар.Аждодларимиз ҳаром билан ҳалолни фарқлаш ва ҳаромдан ҳазарқилиш, ҳалолга доимо ошно бўлиш хусусида таълим берганлар. Масалан,Сўфи Оллоёр ёзади: «Агар ул аттизам истаса ҳарома, яна ул нусхадабитилди хома. Қиёмат кун дардгир этарлар, Ани шайтон била занжирэтарлар» 1 . Тасаввуф илми устаси ва шоир Сўфи Оллоёр бу сатрлар орқалиаҳли инсонни ҳаром-ҳариш кун кечиришга эмас, балки ҳалол яшашга, покбўлишга даъват этади.Муҳаммад алайҳиссаломнинг қуйидаги ҳадиси барча амал қилишилозим бўлган ҳикматдир: «Ҳалол ҳам, ҳаром ҳам аниқ бўлди. Уларнингўртасида шубҳали нарсалар бор. Кўп одамлар буни билмайдилар. Кимкишубҳали нарсалардан сақланса, динини ҳам, обрўсини ҳам пок сақлаганбўлади. Кимки шубҳали нарсаларга тушиб қолса, ҳаромга ўтиб кетиши ҳаммумкин. Агар чўпон қўйларини заҳарли ўт атрофида ўтлатиб юрган бўлса,подаси заҳарли ўтдан еб қўйиши мумкин. Билгинки, ҳар бир подшоҳнингқўриқхона каби тақиқлаб қўйган нарсалари бўлганидек, Тангрининг ҳамтақиқлаб қўйган ҳаром нарсалари бор. Билгинки, инсон жасадида бир гўштпарчаси бор, агар у соғлом бўлса, бутун жасад ҳам соғломдир, агар убузилса, бутун жасад ҳам бузилади. Билгинки, у юракдир» 2 . Бу ҳадисдаўзини мусулмон деб билган ҳар бир ўзбекнинг ва бошқа Ўзбекистонфуқароларининг диёримиз мустақиллигини янада мустаҳкамлаш учунзарур бўлган ахлоқ ва одоб нормалари аниқ ва равшан кўрсатилган.Авваламбор, ҳаром билан ҳалолни билиш, иккинчидан, шубҳалинарсалардан сақланиш, миллат обрўсини пок сақлаш, давлат ва ҳукуматман қилиб қўйган нарсаларга яқинлашмаслик, қонун-қоидалар доирасиданчиқмаслик, Президентга содиқ бўлиш ҳар бир кишининг бурчидир. Шубурчга содиқ қолиш учун юракни кенг ва покиза тутиш керак.Дарвоқе, юраги тўғри ва ҳақ йўлдан юрган инсон ҳамиша хотиржамбўлади, кўнгли равшан, доимо сиҳат-саломат юради. Хоразмлик қомусийолим, буюк аллома Маҳмуд аз-Замахшарий бу ҳақда шундай насиҳатқилади: «Ҳалол-покиза киши доимо хотиржаму тинчликдадир, бировгахиёнату ёмонлик қиладиган киши эса ҳалокатга гирифтордир» 3 .Ҳаёт, асосан, оиладан бошланади. Ёшларни мустақиллик руҳидатарбиялаш ҳам оила тарбияси билан чамбарчас боғлиқдир. Ўзбек халқида«Қуш уясида кўрганини қилади» деган ҳикмат бор. Бола ҳам оиладанимани кўрса, шуни қилади, нимани эшитса, шуни гапиради. Бошқачаайтганда, ота-она ва ака-укалар ҳалол ва покиза бўлмоқлари лозим. Ота-1 Сўфи Оллоёр. Саботул ожизин. – Т., – 1991. – Б.90.2 Ахлоқ-одобга оид ҳадис намуналари. – Т., 1990. – Б.84.3 Маҳмуд аз-Замахшарий. Нозик иборалар. – Т., 1992. – Б.52.74