мустаҳкам оила – ҳуқуқбузарликларнинг олдини олиш гарови

жабрланувчи сир сақланишини истаган маълумотларни ошкор этиш ваҳоказолар билан қўрқитиш 1 . Руҳий зўрлик ва жисмоний зўрлик бирбиринитақозо этувчи ва бири иккинчисини тўлдиргандагина оқибаткелиб чиқиши мумкин. Бунда қасддан оиланинг бир аъзоси томониданбошқа аъзосининг шаъни ва қадр-қимматини камситиш орқали унингруҳиятига таъсир кўрсатиш, ҳис туйғуларини сўндирувчи ҳаракатларқилиш, қўрқитиш ва ҳақоратлаш билан унинг руҳиятига шикастетказувчи сўзлар ва ҳаракатларни содир этишда намоён бўлади: ҳиссиётва ҳис-туйғуларни тан олмаслик; устидан кулиш; жазо чораси сифатидаунинг ҳиссиётларига эътибор бермаслик; ёлғон сўзлар айтиб, унданўзининг манфаати йўлида фойдаланиш; дўстлари ва қариндошларигахавф етказиш билан қўрқиқиш ва улар билан алоқа қилишга йўлқўймаслик; у билан оммавий жойларга чиқишдан бош тортиш; оилабюджетини ўзи назорат остига олиш; қариндош уруғлар орасидашарманда қилиш; уйдан кетишини айтиб қўрқитиш; касал ёкиҳомиладор бўлганида унга ёрдам беришдан бош тортиш, тиббий ёрдамолишига қаршилик кўрсатиш.Оиладаги жинсий зўравонлик жинсий алоқага қилишгамажбурлайдиган хатти-ҳаракатлар қилиш орқали дўқ-пўписа қилиш ёкизўрлик ишлатиш билан қўрқитиб шахснинг жинсий дахлсизлиги ваозодлигига тажовуз қилиш билан ифодаланади. Масалан, эркакнингаёли билан жинсий объект сингари муомала қилиши; жинсий алоқаданбош тортиш ёхуд аёлга нисбатан тажовузкор муносабатда бўлиш;жинсий алоқада мажбурий хатти-ҳаракатлар қилдириш; жинсийалоқани ўта шафқатсизлик билан амалга ошириш; зўрлаш йўли биланжинсий алоқа қилишга мажбурлаш; аввал калтаклаб кейин жинсийалоқа қилиш; порнографик кўринишдаги бузуқ хатти-ҳаракатларникўришга ёки такрорлашга мажбурлаш ва ҳоказо.Умумий кўринишда оиладаги зўравонликни қуйидагиларгаажратиш мумкин: аёлларга нисбатан зўравонлик; болаларга нисбатанзўравонлик; қариндошларга нисбатан зўравонлик.Оиладаги жиноий зўравонликнинг келтириб ўтилган таърифларибир шахснинг иккинчиси устидан унинг соғлиғи ёки ҳаётига зараретказиш мақсадини кўзда тутиб, унинг ихтиёрига қарши қасдданжисмоний куч ишлатишига келиб тақалади.Оиладаги жиноий зўравонликнинг юридик маънодаги тушунчасиунинг ҳақиқий мазмунини торайтиради, чунки бир қатор ҳолатларҳисобга олинмайди:1Тахиров Ф. Айрим хорижий мамлакатларда жинсий жиноятлар учунжавобгарлик / Масъул муҳаррир ю.ф.д., проф. М.Ҳ.Рустамбоев. – Т., 2009. – Б.95-96.338