You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
dıkları teminatın 100 katına kadar işlem<br />
yapma olanağı vermektedir. Söz konusu<br />
teminatlar Takasbank’ta saklanmaktadır.<br />
2016 Eylül sonu itibariyle piyasadaki teminatlı<br />
hesap sayısı 120.000’i, yatırılan<br />
teminat miktarı da 350 milyon $’ı (1 milyar<br />
TL’yi) aşmıştır. Öte yandan, müşteriyle<br />
yapılan işlem hacmi 2016 yılının ilk<br />
9 ayında toplam 3 trilyon $ (9 trilyon TL)<br />
civarındadır.<br />
Aktif olarak işlem yapan müşteri sayısının<br />
da ivmelenerek arttığı görülmektedir.<br />
2012 yılında 7.000 civarında olan aktif<br />
müşteri sayısı 2016 yılında 37.000 kişiye<br />
ulaşmıştır. Buna karşın, hesap başına<br />
teminat tutarı 6.800 $’dan 2.900 $’a inmiştir.<br />
TL bazında gerileme ise %36’dır.<br />
Bu gerilemenin ana nedenlerinin hesap<br />
sayısındaki artışa karşın yeni yatırımcıların<br />
teminatların küçük tutarlar olarak<br />
artması ve teminatlarının bir kısmını<br />
kaybeden eski yatırımcıların işlem yapmamalarına<br />
rağmen hesaplarını kapatmamaları<br />
nedeniyle bakiyeli hesap sayısının<br />
artması olabileceği düşünülmektedir.<br />
Öte yandan işlem yapan müşteri başına<br />
teminat miktarının sınırlı bir aralıkta<br />
değiştiği görülmektedir. Bu tutar ortalama<br />
9.000 $ olup 6.000-10.000 $ arasında<br />
değişmiştir. Yani, müşteri sayısı artmakla<br />
birlikte teminat tutarları değişmemekte,<br />
sabit kalmaktadır.<br />
2016 başında getirilen yeni düzenlemelerle,<br />
2016 yılının ilk çeyreğinde aktif<br />
müşteri sayısının artış hızında ve işlem<br />
hacminde azalma olmuştur. Ancak, devam<br />
eden aylarda döviz kurlarındaki<br />
(özellikle dolardaki) yükseliş eğilimi müşteri<br />
sayısını ve işlem hacmini artırmıştır.<br />
Grafik 1: Foreks Piyasasında Yatırımcı Sayısı<br />
40,000<br />
1,000<br />
İşlem Yapan Müşteri Sayısı<br />
30,000<br />
Kurum Başına Müşteri Sayısı (sağ)<br />
Polinom. (Kurum Başına Müşteri Sayısı (sağ))<br />
R² = 0.9708<br />
750<br />
20,000<br />
500<br />
10,000<br />
250<br />
0<br />
0<br />
2011/09<br />
2012/03<br />
2012/09<br />
2013/03<br />
2013/09<br />
2014/03<br />
2014/09<br />
2015/03<br />
2015/09<br />
2016/03<br />
2016/09<br />
Kaynak: TSPB<br />
Bununla birlikte, 30 yıllık bir geçmişi olan<br />
pay senedi piyasasında aktif işlem yapan<br />
yatırımcı sayısı 200.000, 11 yıllık geçmişi<br />
olan vadeli işlem piyasasında 7.000 kişi<br />
civarındayken, 5 yıllık bir dönemde foreks<br />
piyasasında 37.000 aktif müşteri sayısına<br />
ulaşılması bu piyasanın dinamizminin bir<br />
göstergesidir. Doğal olarak, bu hızlı artışın<br />
arkasında yatırımcı ilgisinin yanı sıra,<br />
bu işlemi yapan kurumların reklam, çalışan,<br />
altyapı gibi ciddi yatırımlarının etkisi<br />
bulunmaktadır.<br />
Toplam müşteri sayısında yükselişin, kurum<br />
başına müşteri sayısında aynı oranda<br />
yansımadığı, tam tersine bu göstergedeki<br />
artışın yavaşlamaya başladığı (seriye en<br />
uygun polionom eğrisinde bükülmelerin<br />
olması) görülmektedir (grafik 1). Bu durumda,<br />
piyasanın dinamizmini ve yüksek
Change language