Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
YEŞİL TAHVİLLER<br />
Mustafa Özer<br />
Artan enerji ihtiyacı ve küresel ısınma<br />
sorununa odaklanılmasıyla son yıllarda<br />
dünyada sürdürülebilirlik kavramı giderek<br />
önem kazanmaktadır. Uluslararası<br />
Enerji Ajansı (International Energy<br />
Agency - IEA) ve ABD Havacılık ve Uzay<br />
Dairesine göre (National Aeronautics and<br />
Space Administration - NASA) 21. yüzyılın<br />
sonuna kadar küresel sıcaklığın Sanayi<br />
Devriminden önceki seviyeden en fazla<br />
2 santigrat derece fazlası ile sınırlandırılmasını<br />
hedefleyen Birleşmiş Milletlerin<br />
“2°C” hedefi doğrultusunda daha çevreci<br />
yatırımlara ihtiyaç artmaktadır. Uluslararası<br />
Enerji Ajansı’nın hesaplamalarına<br />
göre 2030 yılına kadar 2°C hedeflerine<br />
ulaşmak için dünya çapında 53 trilyon<br />
dolarlık altyapı yatırım ihtiyacı bulunmaktadır.<br />
Temiz enerjiye artan talep ve çevreci<br />
altyapı projeleriyle birlikte “yeşil finansman”<br />
ve “yeşil teknolojiler” 2°C hedefi<br />
için uygun çözümler sunmaktadır. Bu<br />
çözümler sürdürülebilir kalkınma hedefine<br />
ulaşmaya yardımcı olurken bu konuya<br />
duyarlı yatırımcıları da cezbetmektedir.<br />
İlk örnekleri, 2007 yılında çevre projelerinin<br />
finansmanı konusunda farkındalık<br />
yaratmak amacıyla Avrupa Yatırım Bankası<br />
(European Investment Bank – EIB)<br />
ve 2008 yılında Dünya Bankası gibi uluslararası<br />
finansman kuruluşlarınca çıkarılan<br />
“yeşil tahviller” 2013 yılından itibaren<br />
özel şirketler tarafından da ihraç edilmeye<br />
başlanmıştır.<br />
Yeşil tahviller finanse edecekleri projelerin<br />
çevreci projeler olmasıyla geleneksel<br />
tahvillerden farklılaşmaktadır. Çevreci<br />
yatırımlara artan talep ile 2015 yılında<br />
yeşil tahvillerin piyasa büyüklüğü 700<br />
milyar dolara ulaşmıştır. Yıllar içerisinde<br />
katlanarak artan tahvil ihraçları da 2016<br />
yılında 79 milyar dolar olmuştur.<br />
Makalemizde yeşil tahvillerin ortaya çıkışı<br />
ile özellikleri tanıtılacak ve mevcut yeşil<br />
tahvil uygulamalarından bahsedilecektir.<br />
KÜRESEL ISINMA VE ULUSLARARASI GİRİŞİMLER<br />
Sanayi Devrimi ardından dünya çapında<br />
ortalama sıcaklığının arttığı Birleşmiş<br />
Milletler ve NASA verileri ile ortaya konsa<br />
da küresel ısınma ve iklim değişikliği konusunda<br />
tartışmalar nispeten yenidir.<br />
Birleşmiş Milletler Çevre Konferansının<br />
ilki 1972 yılında Stokholm’de düzenlemiş,<br />
toplantı ozon tabakasına zarar veren<br />
gazlar, atom bombası testleri ve balina<br />
avcılığı gibi temalara odaklanmıştı. Bu<br />
konulara ek olarak, toplantının çıktısı<br />
olarak çevre konusunda ülkelerarası işbirliğini<br />
geliştirmek üzere Birleşmiş Milletler<br />
Çevre Programı (United Nations<br />
Environment Programme - UNEP) oluşturulmuştur.<br />
Ayrıca, 1970’li yılların başında<br />
bir düşünce kuruluşu olan Roma Klübü<br />
Volkswagen Vakfı ile yaptığı bir araştırma<br />
çerçevesinde bir simülasyon gerçekleştirerek<br />
doğal kaynakların kıt olduğu dünyada<br />
üstel (exponential) nüfus artışı ile<br />
mevcut ekonomik sistemin çevre üzerindeki<br />
olumsuz etkileri dolayısıyla sürdürülebilir<br />
olmadığını iddia etmiştir.<br />
1980’lere gelindiğinde Birleşmiş Milletlerin<br />
önce Viyana, ardından Montreal protokolleri<br />
ile ozon tabakasının korunması-