Πατούχας του Ιωάννη Κονδυλάκη - Ευθυμογράφημα

“Θεόψυχά μου!”
Ιωάννου Κονδυλάκη - Πατούχας
Μετά μεσημβρίαν ο Σαϊτονικολής περιήγαγε τον υιόν του εις τα εγγύς
του χωρίου κτήματά των. Όταν δε περί την δείλην επέστρεφον, εύρον πάλιν
καθ’ οδόν τον δημογέροντα Παπαδοσήφην και εξηκολούθησαν την περί των
γενικών πραγμάτων ομιλίαν, την οποίαν είχε διακόψει εις την καφεταρίαν η
άφιξις του Μπάρμπαρέζου.
“Θαρρώ,” του είπεν ο Παπαδοσήφης, “πως θάχωμε και πολύ γλήγωρ’
ανελώματα. Το γράμμα του Σμυρνιού λέει πως στα Χανιά δεν περνούνε καλά
με τον Ισμαήλ πασά· είνε κιαυτός χριστιανομάχος σαν το Χουσνή.”
“Αι! θα φύγη κιαυτός σαν το Χουσνή, είπεν ο Σαϊτονικολής. Θα τόνε στείλουν
οι Κρητικοί στο γέρο το διάολο, ως εστείλανε και το Βελή πασά.”
“Ναι, μαν ο Σουλτάνος δε στέρξη να τον αλλάξη, είντα θα γενή;”
“Πόλεμος, απήντησεν ο Σαϊτονικολής. Δεν το λένε τα χαρτιά του Τακτικού;”
“Κατέχω κεγώ; είπε ξύων τον κρόταφόν του ο Παπαδοσήφης.”
“Άκουσ’ αυτό που σου λέω εγώ, σύντεκνε! Το τέλος τση Τουρκιάς εσίμωσε
και να μου το θυμάσαι.”
“Να δώση ο Θεός! Μα κατέχω κεγώ; Και στα 41 τώχαμε για σίγουρο. Ας είνε.”
Ο Παπαδοσήφης ανέφερεν έπειτα ότι ο Ισμαήλ πασάς, όπως ο προκάτοχός
του, εφαίνετο προσπαθών να εκμηδενίση τα προνόμια τα οποία είχαν
αποκτήσει οι Κρητικοί διά της επαναστάσεως του 58, και ιδίως το δικαίωμα να
έχουν όπλα. Αυτά δε και η βαρεία φορολογία εδημιούργουν εις τα Χανιώτικα
μέγαν ερεθισμόν.
“Άκου κτύπους στα Χανιά, άκου τση κεπά κοντά, είπεν ο Σαϊτονικολής,
επαναλαμβάνων μίαν παροιμιώδη φράσιν.
Όταν έφθασαν εις το χωριό, είχεν ήδη δύσει ο ήλιος και εμφανισθή η νέα
σελήνη· αι δε γυναίκες ατενίζουσαι προς αυτήν, εσταυροκοπούντο και έλεγον: