12.05.2015 Views

Against communalism of the best-loser system - Lalit Mauritius

Against communalism of the best-loser system - Lalit Mauritius

Against communalism of the best-loser system - Lalit Mauritius

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Kumadir Gaetan Duval fer nu tu rapel ki seki “opuvwar” a ninport ki moman, zot zis de-trwa<br />

klan.<br />

Apre, portparol Comite Premier Fevrier usi kumans milite pu ena <strong>best</strong>luzer “Kreol”. Setadir, zot<br />

dir bizen azut enn nuvo “kominote” kan kalkil depite <strong>best</strong>luzer. (Lekter ki enterese pu gayn<br />

analiz MAK lor sistem <strong>best</strong>luzer ek so dinamik anti-progre, dokiman MAK ki ti pibliye dan<br />

lagazet L'Express) [e ki nu pe re-pibliye dan sa livre-la].<br />

Fekla, finn ena regrupman dimunn lor baz inikman “ras” kan muvman “Malez Kreol” pe leve.<br />

Ankor enn fwa, bann demand enn tel muvman finn tutswit benefisye PMSD.<br />

Relizyon<br />

Konstitisyon Moris fer li kler ki “Moris li pu enn Leta suveren ek demokratik”. Savedir Moris li<br />

nepli enn Leta relizye, kuma li ti ete teknikman avan nu vinn enn Repiblik parski Larenn ki ti<br />

Sef Leta Moris avan Repiblik, li ti usi sef Legliz protestan (Church <strong>of</strong> England). Nu finn<br />

finalman liber nu depi sa lanpriz relizye lor Leta.<br />

Me dan lepok modern, kuma Philippe Forget fer resortir dan enn editoryal enportan dan<br />

L'Express 26 April 1995, relizyon li pa enn swa lib. Byen suvan li enpoze lor bann zenn “sans<br />

recours à la legitime defense”, sak relizyon dan so fason. Li pa pu desito ki pu ena enn relizyon<br />

ideal ki sak adilt (zenn travayer avek matirite) pu kapav swazir libreman. Nu Konstitisyon<br />

garanti liberte konsyans e dir ki “... tu dimunn pu ena liberte konsyans san okenn obstak, sa<br />

seksyon Konstitisyon definir liberte konsyans pu inklir liberte panse, liberte pu swiv enn<br />

relizyon, liberte pu enn individi tusel u ansam avek lezot dimunn, exprim so apartenans dan enn<br />

kit relizyon an piblik ubyen an prive, propaz so relizyon u so krwayans, so lanseynman e so<br />

manyer pratik ek swiv relizyon. Dan MAK depi nu finn fer nu dokiman fondasyon, nunn pran<br />

pozisyon an faver liberte konsyans e nu defann drwa sak sitwayen pu pratik relizyon ubyen<br />

panse de so swa.”<br />

Tu klasifikasyon relizye ki truv andeor kad relizyon, li danzere. E dan Moris, samem leker<br />

kominalism: bann kominalist pe tultan get dimunn kuma “Hindu”, “Katolik” u sipaki lot<br />

kategori relizye.<br />

Par examp, nu Konstitisyon pu li aplik sistem Bestluzer, li servi klasifikasyon lor baz relizyon<br />

anmem tan ki ena klasifikasyon lor baz ras. Sa ki fasonn kad inik klasifikasyon kominal dan<br />

Moris. Dan MAK, nu kont sistem Bestluzer pu sa rezon-la.<br />

Kuma Pere Sullivan finn deklare resaman, zis 20% dimunn batize kuma Katolik ki “Katolik<br />

pratikan”. Sa sif-la, li apepre parey ubyen mwens pu laplipar relizyon dan laplipar plas si nu<br />

kalifye kuma “pratikan”, kikenn ki partisip dan plis ki enn aktivite relizye par semenn. Li<br />

klerman absird pu lerla apel dimunn par kit “idantite” relizyez kan pe al lav lenz dan larivyer, u<br />

kan pe al vote, u kan pe zwe voleborl, u kan pe travay dan zonnfrans, u kan pe al dan prizon. Se<br />

sa kalite klasifikasyon par relizyon (u ras) ki nu obzekte.<br />

Kominalism: ralye dimunn kont progre<br />

Tu raliman dimunn lor baz ras-e/u-relizyon (setadir kominote) al kont progre. Li otomatikman<br />

vedir klasifikasyon e kategorizasyon. Li perpetye enn form aparteid. Li inevitab ki li perpetye<br />

inegalite.<br />

Nu tu bizen aprann pu rekonet sa ideolozi e nu bizin opoz li.<br />

Tu form klasifikasyon e kategorizasyon baze lor relizyon e ras pa zis absird me potansyelman<br />

danzere.<br />

Dan Rwanda, Yugoslavi, Liban, Lairland, Lalzeri ek Lend, kot lager sivil se bann bagar<br />

kominal, bann tel bagar posib selman si laba ti pe re-kree klasifikasyon e kategorizasyon<br />

tulezur. Dimunn ti aksepte e perpetye (pu plizyer diferan rezon) prosesis klasifikasyon olye<br />

opoz li.<br />

Li vo lapenn suliyne ki dan bann lexamp ki finn site lao, ena eleman relizyon dan konfli me ena<br />

osi eleman ras, eleman nasyon, eleman kiltir u eleman tribal ladan.<br />

Dan Rwanda, problem Lekol Konfesyonel finn persiste depi 1907 kan Vatikan gayn kontrol<br />

monopol depi puvwar kolonyal Alman, e apre depi guvernman Belz ki koloniz Rwannda apre<br />

Premye Ger Mondyal.<br />

Dan Yugoslavi, finn ena veritab konfli dan lekel Legliz Katolik, Legliz Ortodox ek Islam finn<br />

enplike.<br />

Dan Liban, apre buku lane kot konfli ti ant lafors “Kretyen” e lafors “Mizilman”, konfli-la finn<br />

vinn enn konfli ant diferan milis (band arme) osi byen ki bann konfli entern andan bann milis.<br />

Dan Lalzeri, finn ena lamonte integrism islamik.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!