HARVARD UKRAINIAN STUDIES - See also - Harvard University

186 FRANK E. SYSYNAPPENDIXVotum of Adam Kysil delivered before the Diet of 1641*Tsentral'na naukova biblioteka Akademii nauk URSR.Former manuscripts of the Pochaiv Lavra,MS 48 (formerly 66), fols. 52v-54v.Trzy rzeczy albo raczej swobody liberam constituunt Rempublicam; trzyopposita tym swobodom conficiunt servitutem. Albowiem gdzie usus nativihonoris wolny, gdzie wolny szafunek substancji, gdzie wolny szafunek sumnienia,nad którym sam jeden Bóg panuje i onemu rozkazuje, tam jestwolna Rzeczpospolita. Lecz gdzie tak wierzą, jako każą, tak zażywają honoris,jak muszą, nie w takiej swobodzie substancje mają, w jakiej chcą, tam jużexulat libertas, następuje servitus. Konkluzja to jest wszystkich polityków.Nikt mi tego znieść nie może, że te są symptomata servitude, owe zasiędemonstrant illa argumenta libertatis.Ten, W-ci M.M.PP. założywszy fundament mowy mojej, z wielkim żalempozostałych w domach braciej nie z jednego województwa, ale ze wszystkichczterech ruskich województw żałosnej servitutis faciem prezentuję W.M-ciam M.M.PP. Bo nie w tej Rzeczypospolitej, do której properabantprzodkowie nasi i accesserunt wolni do wolnych, swobodni do swobodnych,żyjemy, ale in summa servitute.Co chcąc deducere W. M.-ciam M.M.PP., ut nigrum 1oppositum albumappareat magis, [pytam]: Jakie pacta przodków W.M.M.PP. z przodkaminaszemi były? Jakie są swobody poprzysiężone, a jako funditus są zrujnowane?To troje przypominam, co jest z ruskiemi księstwy a Koroną. Primum,że przodkowie nasi Sarmatae Rossi do W.M., ad Sarmatas Polonos libereaccesserunt, cum suis dus penatibus przynieśli prowincje i w nich swojęavitam religionem; że tak jest wyniesiony zakon grecki z zakonem W.M.-ciów rzymskim (dlatego tak mówię, bo to są formalia verba privilegiorum)in uno praedicamento, w jednym poszanowaniu jest położony i uprzywilejowany,równy aditus nam do wszelkich honorów i przodkom naszym, takGraecae jako i Romanae professionis, obwarowany, pogotowiu katedry naszei jeszcze barziej sumnienia nasze w takiej swobodzie w takiej wolności sąwarowane, w jakiej W.M-ci Moi Miłościwi Panowie sami żyjecie.* The text has been prepared for publication in accordance with the rules forseventeenth-century historical documents given in K. Lepszy, ed., Instrukcjawydawnicza dla źródeł historycznych od XVI do połowy XIX wieku (Wrocław,1953). I am grateful to my colleague, Dr. Bohdan Struminsky, for his invaluablehelp in preparing the text for publication. Note the list of abbreviations, p. 190.Probably a copyist's error for nigro.