LOGOS

Revista ShkencoreLOGOSDuke parë presionin e globalizimit në përgjithësi edhe ky sektor nuk kishte mbetur pa upërfshirë në negociata, të cilat zhvilloheshin në mes tregjeve të SHBA, BE, Japonisë apotregut aziatik. Këto negociata zhvilloheshin edhe nëpërmes organizatave të ndryshme siGATT pastaj OBT etj.Organizata më e zëshme dhe më aktive në liberalzimin e sektorit financiar, sidomos atijtë sigurimeve, ishte Organizata Botërore e Tregtisë ( OBT).Por, për vendin tonë është shumë me rëndësi procesi i liberalizimit në vendet e BashkimitEvropian. Procesi i liberalizmit në BE ishte shumë aktiv sidomos pas gjeneratës së tretëtë direktivave evropiane.Liberalizimi dhe Bashkimi EvropianPër të sqaruar më mirë ne do të bëjme një përshkrim të shkurtër të tërë procesit tëliberalizimit deri te finalizimi i rregullativës që e rregullon këtë çështje.Bashkimi Evropina kishte punuar shumë dekada në krijimin e tregut unik të sigurimeve(single insurance market), ku kishte ndërmarrë shumë aktivitete politike, ekonomike dhejuridike për të rrumbullaksuar këtë projekt.Gjatë këtij procesi, BE-ja kishte krijuar apo nxjerrë direktiva të ndryshme, që njihen sigjenerata të direktivave e në tërësi njihen si tri gjenerata të direktivave:1. Gjenerata e parë e direktivave të sigurimeve apo hapi i parë drejtë liberalizimit tëindustrisë së sigurimeve.2. Gjenerata e dytë e direktivave të sigurimeve, e cila njihej si liri e limituar e lëvizjes sëshërbimeve.3. Gjenerata e tretë e direktivave evropiane apo krijimi i tregut unik të sigurimeve (SIM).Në të gjitha këto faza të krijimit të këtyre direktivave qëllimi ka qenë që të minimizohetndërhyrja e shtetit në industrinë e sigurimeve, e cila ndërhyrje bëhej përmes ndërhyrjesapo rregullimit përmes kufizimeve të ndryshme të aktiviteteve të caktuara.Ky qëllim ishte që nga rregullimi të kalohej në derregullim si proces drejtë liberalizimit tëtregut të sigurimeve.Me rregullim (regulation) kuptojmë që shteti përmes akteve të caktuara ligjore kufizonkonkurrencën e lirë apo orienton aktivitete të caktuara të kompanive të sigurimeve,ndërsa derregullim (deregulation) nënkupton të kundërtën e rregullimit, ku ndërhyrja eshtetit (organit rregullator dhe mbikëqyrës) është minimale dhe krijon hapësirë adekuatepër konkurrencë të lirë dhe si rezultat të derregullimit vijmë deri te liberalizimi.Gjatë negociatave dhe udhëheqjes së këtij projekti shumë vende kanë pasur opinione tëndryshme në lidhje me rëndësinë e zbatimit të liberalizimit.16