Selef ilik

Dosya
sık dile getirdiği bu olgu, resmi kurum ve kuruluşları
tedirgin bir havaya sokuyor. Dolayısıyla devlet kurumları,
bilhassa Alman kökenli olup Pakistan-Afganistan
bölgelerinde merkezleri bulunan örgütlere
katılan vatandaşlarının, hangi sebepler dolayısıyla
bu değişime yöneldiklerini bilmek istiyor. Ancak bu
konuda net bir tahlil ve tespitin yapılabilmiş olduğunu
söylemek şu an için mümkün değil.
Yazar eserinde ayrıca, Almanya’nın, kendi vatandaşlarında
radikal örgütlere yönelik eğilimleri
analiz etme konusunda, tıpkı Neonazi dünyasına
yönelenleri araştırmada gösterdiği yaklaşımı sergileyerek,
bu yöneliş sürecindeki psikolojik ve sosyal
etkileri iyi tahlil etmek zorunda olduğunu ve söz
konusu insanlardaki değişim bu şekilde anlamaya
çalışılması gerektiğini belirtiyor
ve bunun için ‘‘Erlebniswelt’’
denilen, bireyin ‘‘Deneyim
Dünyası’’nın iyi analiz edilmesi
gerektiğini vurguluyor. Ancak
söz konusu bireylerin biyografilerini,
yaşamlarında gerçekleşen
dönüm noktalarını, temas
kurdukları grup ve örgütlerle
sağladıkları ilişkileri teferruatlı
bir şekilde gözden geçirmeden,
bu değişim süreçlerini tanımlayabilmekte
güçlük çekileceği de
atlanmaması gereken önemli bir
ayrıntı olarak varlığını koruyor.
Buna mukabil, International
Center for the Study of Radicalisation
London yöneticisi
Peter Neumann, Batı’da oluşan marjinal radikal
örgütleri ve mensuplarını ‘‘counter culture’’ olarak
tanımlıyor. Neumann, toplumda var olan
genel yapıya marjinal bir muhalefet şeklinin, bir
boşluk ve arayış içinde olan gençlere çok çekici
geldiğini vurguluyor. Öte yandan yazarın dikkat
çektiği ve bazı grupların radikalleşmesinde
etkili olan unsurlardan bir diğeri, dünya siyasetinde
gelişen olaylar. Bilhassa Bush yönetimi
döneminde gerçekleşen 11 Eylül olayları sonrası
ABD’nin Afganistan, Irak ve Guantanamoda izlediği
politikalara tepki olarak gelişen anti-amerikancı
düşüncelerin, gençlerin marjinal gruplara
yönelmelerinde ve genele muhalif bir konuma
gelmelerinde etkili olduğu savunuluyor.
On yıl önceye kadar
tehlikeli olarak gördüğümüz
örgütlenmelere
sadece Doğulu
ülkelerinden gelen
bireyler katılırdı, ama
artık Almanlar da bu
hareketin içinde.
Dünya siyasetinde gelişen olaylara karşı gelişen
tepkinin yanı sıra, söz konusu bireylerin toplum içinde
yaşadıkları kimlik krizi, aile içi problemler, psikolojik
sorunlar gibi unsurların da etkisiyle, hızlı bir
marjinalleşme süreci yaşandığı da yazarın iddiaları
arasında. Ancak bu tespitlerin bireylerdeki radikalleşmeyi
kavrayabilmek için tümüyle yeterli olmadığının
da altı çiziliyor. Dolayısıyla, gençlerin neden bu tür
radikal gruplara katılım sağladığı sorusuna genel bir
cevap vermenin mümkün olmadığı belirtilse de Neumann
gençlerde radikalleşme sürecini tetikleyen üç
faktörden bahsediyor: Birincisi, bireylerin ötekeleştirmeye
maruz kalması, yani sosyal hayatta ayrımcılığa
maruz kalarak dışlanması, söz konusu bireylerin
marjinal gruplara yönelmesini kolaylaştıran etkenlerin
başında geliyor. Bu durumda
bilhassa kimlik krizi yaşayan
bireylerde ortaya çıkıyor. Sosyal
hayatlarında aidiyet duygusu
gelişmemiş ve arayış içinde olan
gençlerin, bir takım örgütlerin
ideolojik propagandalarından
etkilenmeleri kolaylaşıyor. Diğer
bir önemli etken; sosyal ve siyasi
alanda patlak veren olaylara
karşı gelişen tepkiler. Bilhassa
son yıllarda, ‘‘Terörle Mücadele’’
adı altında ABD önderliğinde
yürütülen siyaset sonucu birçok
ülkede kaos ortamının oluşmuş
olması ve dünya kamuoyunun
genelinde bir tepkisizliğin var
olduğuna inanış, söz konusu
bireylerin bu duruma tepki olarak marjinal gruplara
yönelmesi gerçeğini ortaya çıkarıyor. Neumann’ın
belirlediği üçüncü faktöre göre ise; bireyin kendisiyle
aynı düşünce dünyasını paylaşanlarla iletişim kurarak
bir gruplaşmanın oluşmasına meyili ve ancak bu
şekilde kendini bütün olarak hissetmesi dolayısıyla...
Marjinal bir grubun oluşmasıyla bireylerin birbirlerini
tasdik ederek kendi içlerinde bir dinamizm oluşturması,
kendilerinin bu tür gruplara karşı olan aidiyet
duygularını da sabitleştiriyor.
Ancak daha önce de belirtildiği gibi, bütün bu
olası faktörlere rağmen, yazara göre bireylerde marjinalleşme
sürecinin nasıl geliştiğine dair kesin bir
tez sunmak mümkün değil. Ve bu husus Batı kamuoyunu
daha uzun süre meşgul edeceğe benziyor.
42
PERSPEKTİF • SAYI 219 • MART 2013