Selef ilik

hareketi ideolojiden, idealizmden uzak, daha
pragmatist bir siyaset anlayışı sergilemekte
(mi?). ‘‘Müslümanlar iktidarı ve ekonomik gücü
elde ettikten sonra değerlerinden uzaklaşarak,
bir iddiayı savunup ve bir teklif sunmaktan vazgeçtiler.’’
demek mümkün mü?
Bu süreçte öyle bir tehlike görünüyor. Benim
durduğum yerden baktığımızda İslami hareketler
temel taleplerini ve iddialarını gerçekleştirecek bir
iktidar arayışından çok kendilerini iktidara getirecek
talepler üretme yönüne meyletme istidadı gösteriyorlar.
Yani iktidar olmama pahasına ilkelerini
ve iddialarını sürdürme gibi zorlu bir yolu tercih
etmek yerine, her ne pahasına olursa olsun iktirdar
olalım, ama ondan sonra uygulayabildiğimizi
uygulayalım gibi bir pragmatizm sergileniyor. Genel
manzara bu. Bu, Binali yönetimi veya Mübarek
dönemi daha iyiydi anlamına gelmiyor. Fakat
bölgenin bir bakıma istikbali, umudu olma potansiyeli
taşıyan İslami hareketlerin, küresel sistemle
entegre olarak, küresel sistemin isteklerine uygun
siyasetler üreterek ehlileştirilmesi gibi bir tehlike
var. Bunu ciddi bir tehlike olarak görüyorum.
Yani en azından retorik düzeyde Gannuşi, İhvan
Hareketi’nin sözcülerinin yaptıkları açıklamalarına
baktığımızda ciddi bir muhafazakarlaşma gözleniyor.
Bunu reel politik de zorlamış olabilir.
Sorun şurada; despotik rejimler devrilirken,
statükonun aynen sürdürülmesi mümkün değildi.
Ama alternatif bir siyaset, bir dünya öneren İslami
hareketlerin iddialarından vaz geçme pahasına sürece
dahil olup olmama sorunuyla karşı karşıyayız.
Eski, despotik rejim giderken yerine küresel sistemle
uyum şartıyla iktidar rüşveti önerilmektedir.
Pratikle idealler arasında her zaman bir boşluk
olması beklenir. Özellikle siyasetin pratikleri
ve zorlamaları karşısında ideal olanın gerçekleştirlemediği
bir realite. Ancak daha iktidar olmadan,
iktidar rüşvetini kabul etmek baştan kaybetmek
demektir.
Üstelik güç dengeleri içinde İslami hareketlere
yarım iktidarlar verilerek başarısız gösterilmektedirler.
Dolayısıyla alternatif olma imkanlarının
ellerinden alınma ihtimali hayli fazladır. Çok erken
iktidar olurlar ve muhtemelen başarısızlığa
mahkum edilirler ve alternatif olma seçenekleri de
ellerinden alınmış olur. Böyle bir tehlike ciddi olarak
var, ki bu tehlikeyi şundan da görebiliyorsunuz:
Model olarak Türkiye’yi almış olmaları bile bizatihi
ideolojik olarak ne kadar dehşetli bir savrulmaya
doğru yönlendirildiklerini gösteriyor. Yani İslam
dünyasında, İslam’ın bir dünya görüşü olarak gündeme
getirilmesinin, yaygınlaştırılmasının fikir
babalığını yapmış hareketlerin Türkiye’deki siyasi
hareketleri örnek almaları gibi tuhaf bir durumla
karşı karşıyayız.
Gerçekten alıyorlar mı?
Ne kadar alıyorlar bunu zaman gösterecek. Ama
en azından retorik olarak öyle bir öykünme söz konusu.
Ve ciddi olarak model alma yönünde de bir
ilişkileri olduğunu biliyoruz. Dolayısıyla bu süreç
İslami hareketlerin bence alternatif olma imkanlarını
elinden alan bir ucuz pragmatizme savrulma
tehlikesine dönüşebilir. Ya başarılı olurlarsa? Zaten
tarihte bu tür toplumsal olaylar üzerine de yüzde
yüz kesinlikle konuşulamaz. Hele bir toplumsal isyan
oluyorsa bunun üzerinden 5-10 yıl geçmeden
MART 2013 • SAYI 219 • PERSPEKTİF
51