EICHELBERGER

MEDYCYNA
od chandry do depresji
Kiedy brak objawów
Może być również tak, że nie występują
objawy charakterystyczne dla depresji.
Zamiast nich pojawia się uczucie lęku
i bóle głowy, pleców, nerwobóle. Często
występują dolegliwości żołądkowe i układu
krążenia. Diagnoza staje się trudna:
badania mające wyjaśnić przyczynę problemów
zdrowotnych, na które skarży
się pacjent, nie przynoszą żadnych rezultatów,
a tylko zabierają czas.
ciężka praca. Specjalista uczy ją metod
rozwiązywania problemów, pomaga
w rozróżnianiu objawów choroby od
prawdziwych zdarzeń, w kontrolowaniu
epizodów złego i depresyjnego nastroju,
regulowaniu uczuć. Radzi także, jak
wzmacniać posiadane umiejętności.
EUFORIA, A POTEM OTCHŁAŃ
Depresja jest zaliczana w psychiatrii do
grupy chorób afektywnych, czyli związanych
ze zmianą nastroju. Inną dosyć
częstą chorobą z tej grupy jest choroba
afektywna dwubiegunowa, inaczej zwana
depresyjno-maniakalną. Wtedy
chory cierpi na apatię i silne stany przygnębienia
na przemian ze stanami
silnego pobudzenia emocjonalnego
i psychoruchowego, zwanego też manią.
Oba okresy chorobowe zwykle oddziela
okres względnie normalnego funkcjonowania.
Mogą się zdarzyć też mieszane
epizody, kiedy chory przechodzi
z depresji w stan euforyczny – tak było
właśnie z panią Teresą.
– Pierwszy raz moja mama zachorowała,
gdy miała 44 lata. Ja byłam wtedy
zbuntowaną osiemnastolatką – wspomina
córka pani Teresy, Iza. – Mama
bardzo się bała, że wpadłam w złe towarzystwo,
a do tego nabrała przekonania,
że jest śmiertelnie chora. Niestety, nie
mogła liczyć na pomoc męża. Załamała
się i w stanie depresji wylądowała na
kilka tygodni w szpitalu. Wkrótce potem
okazało się, że zapadła w stan silnego
pobudzenia – wyznaje pani Iza.
W okresach manii pani Teresa twierdziła,
że czuje się świetnie i rezygnowała
z jakichkolwiek leków. Znikała z domu
na wiele tygodni, nie informując
najbliższych, gdzie przebywa, ani co
się z nią dzieje. Czasami lądowała u rodziny,
a czasem u zupełnie obcych ludzi.
Przez kilkanaście lat przeżyła kilka
nawrotów choroby. Stan depresyjny
objawiał się u niej otępieniem, niewychodzeniem
z domu całymi tygodniami,
nastrojami przygnębienia, nieustannym
płaczem oraz patrzeniem na
wszystko w czarnych barwach. Natomiast
stany manii wyrażały się kompletnym
brakiem krytycyzmu wobec własnych
planów, słów i czynów, przekonaniem
o swojej zaradności i przebojowości.
– Mama, gdy była w tej swoistej euforii,
potrafiła np. pójść do sklepu po bułki,
a po dwóch godzinach wrócić bez pieczywa,
za to z kompletem mebli do
salonu wziętych na kredyt.
Objawy depresji:
• poczucie ciągłego zmęczenia,
ociężałości;
• utrata zainteresowań,
• niechęć do pracy, wykonywania
codziennych czynności;
• brak zadowolenia z życia, niechęć
do życia;
• pogorszenie pamięci, trudności
ze skupieniem uwagi
na wykonywanej czynności;
• zamartwianie się;
• unikanie spotkań ze znajomymi;
• uczucie wewnętrznego napięcia,
niepokoju;
• wczesne budzenie się, płytki sen;
• złe samopoczucie rano
po obudzeniu;
• brak apetytu i co się z tym wiąże
– chudnięcie;
• zaparcia;
• zasychanie w ustach;
• bóle głowy i mięśni.
Od dwóch lat pani Teresa nie miała nawrotów
stanów depresyjnych ani maniakalnych.
Jej najbliżsi mają nadzieję, że
czas remisji utrzyma się jak najdłużej.
Jednak zdają sobie sprawę, że kiedyś
choroba znowu o sobie przypomni.
TYGODNIE BEZ WYJŚCIA
Z DOMU
U wielu kobiet depresja pojawia się wraz
ze zmianami hormonalnymi wywołanymi
przekwitaniem. Pani Barbara po
raz pierwszy zetknęła się z silnym uczuciem
smutku, gdy miała 50 lat. Czuła się
tak, choć jak sama mówi, miała kochającą
rodzinę i pracę, z której była zadowolona.
Zresztą psychiatrzy podkreślają,
że depresja potrafi zaatakować nawet
wtedy, gdy w życiu człowieka nie dzieją
się żadne krzywdy i wręcz można oczekiwać,
że powinien być zadowolony. Pani
Barbara przez dwa tygodnie siedziała
w domu i cierpiała. Najchętniej leżała
w łóżku i gdyby mogła, to by w ogóle
z niego nie wstawała. Czuła jednak, że
dzieje się z nią coś niedobrego. W końcu
poszła z prośbą o pomoc do swojego
lekarza internisty.
– Powiedział mi, że moje złe samopoczucie
wynika prawdopodobnie ze zmian
hormonalnych związanych z przekwitaniem
i że jego zdaniem cierpię na depresję
– wspomina. Dostała skierowanie
do szpitala Instytutu Psychiatrii i Neurologii.
Tam uznano, że wymaga leczenia
na miejscu. W szpitalu spędziła sześć
tygodni. – Przez ten czas przyjmowałam
leki psychotropowe, które doprowadziły
mnie do na tyle dobrego stanu, że
nabrałam chęci do życia – mówi.
Choroba co jakiś czas daje o sobie znać
w postaci kolejnych nawrotów. Na od-
26
Farmacja i ja Listopad 2008